Hrabstwo Barcelony: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m uzup. lead |
|||
Linia 4:
|p1 = Emirat Kordoby
|p1_flaga = Coras del Emirato de Córdoba.png
|p2 =
|p2_flaga =
|p3 =
|p3_flaga =
|p4 =
|p4_flaga =
|p5 =
|p5_flaga =
|lata_istnienia = 801-1164
|n1 = Królestwo Aragonii
|n1_flaga = Siñal d'Aragón.svg
|n2 =
|n2_flaga =
|n3 =
|n3_flaga =
|n4 =
|n4_flaga =
|n5 =
|n5_flaga =
|flaga_obraz =
|herb_obraz = Aragon.png
|nazwa_dopełniacz =
|dewiza =
|dewiza_język =
|dewiza_polski =
|lokalizacja_obraz =
|konstytucja =
|państwo =
|język_urzędowy =
|język_używany =
|stolica = [[Barcelona]]
|ustrój_polityczny =
|typ_państwa = [[hrabstwo]]
|władca opis = [[hrabia]]
|pierwszy władca = [[Berà]] (801-820)
|ostatni władca = [[Alfons II Aragoński]] (1162-1164)
|głowa_państwa =
|głowa_państwa_opis =
|status_terytorium =
|zależne_od =
|głowa_terytorium =
|głowa_terytorium_opis =
|w_imieniu_tekst =
|w_imieniu_urząd =
|w_imieniu =
|szef_rządu =
|szef_rządu_opis =
|w_imieniu_tekst2 =
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia =
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność =
|gęstość =
|ludność_rok =
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób =
|od_kogo =
|utworzenie_data = [[801]]
|wydarzenie1 = włączenie do [[Królestwo Aragonii|Aragonii]]
|data1 = [[1164]]
|likwidacja_sposób = [[Dekrety de Nueva Planta]]
|przez_kogo =
|likwidacja_data = [[1714]]
|religia_dominująca = [[katolicyzm]]
|waluta_nazwa =
|waluta_symbol =
|UTC =
|hymn =
|hymn_nazwa_polska =
|kod_ISO =
|domena =
|kod_samochodowy =
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz =
|uwagi =
}}
[[Plik:Comtats de la Marca Hispànica a inicis S IX.PNG|thumb|300px|Hrabstwa Marchii Hiszpańskiej na początku IX wieku]]
Linia 93 ⟶ 92:
== Historia ==
=== Okres wczesny ===
Arabowie podbili wspomniany obszar, ale pod koniec VIII wieku [[Karolingowie]] interweniowali w północno-wschodniej części Półwyspu mając za sobą wsparcie ludności tubylczej. Panowanie frankijskie zostało umocnione przez podbicie [[
Na początku władza przypadała lokalnej arystokracji plemiennej lub [[Wizygoci|wizygockiej]], ale opór, który ta przedstawiała skłonił [[Karolingowie|Karolingów]] do zastąpienia jej hrabiami pochodzenia frankijskiego. Autonomia została skonsolidowana wprowadzeniem praw dziedziczenia pomiędzy rodzinami hrabiowskimi. Tej tendencji towarzyszył proces unifikacji hrabstw. Hrabia [[Wilfred Włochaty]], ostatni hrabia mianowany przez królów frankijskich kontynuował wspomnianą politykę. Zdołał zjednoczyć pod swoim panowaniem grupę hrabstw i przekazać je w spadku swoim dzieciom. Wraz z jego śmiercią w 897 r. jedność się skończyła, ale rdzeń nowego państwa utworzony przez hrabstwa Barcelony, Gerony i Vic pozostał niepodzielny.
=== Okres ekspansji ===
W X wieku hrabiowie Barcelony wzmocnili swoją władzę i wydobyli się stopniowo spod wpływu frankijskiego. W 985 r. Barcelona, rządzona wówczas przez hrabiego [[Borrell II|Borrella II]], została zaatakowana i spalona przez muzułmanów. Hrabia schronił się wtedy w górach Montserrat oczekując pomocy króla frankijskiego, ale siły sojusznicze nie pojawiły się. W 988 r. w [[
W następnych latach hrabstwo Barcelony zyskiwało na znaczeniu i terytorialnie. Przyłączano inne hrabstwa [[Marchia Hiszpańska|Marchii Hiszpańskiej]] i prowadzono ekspansję w kierunku południowym, dzięki zwycięskim walkom z Arabami, i północnym. [[Rajmund Berengar I]] (1035-1076) zajął w 1067 [[Carcassonne]], a w 1071 [[Razès]]. Chciał rozdzielić hrabstwo między swych synów [[Rajmund Berengar II|Rajmunda Berengara II]] i [[Berengar Rajmund II|Berengara Rajmunda II]]<ref>E. M. Hallam, J. Everard, ''Francja w czasach Kapetyngów. 987-1328'', Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 90-91.</ref>. Nie udało mu się i bracia rządzili razem, aż do śmierci pierwszego w 1082 roku, prawdopodobnie zamordowanego przez Berengara Rajmunda II.
[[Rajmund Berengar III Wielki|Rajmund Berengar III]] (1097-1131) ożenił się w 1113 roku z [[Dulcia I|Dulcią]] dziedziczką hrabstwa Prowansji, przyłączył ją tym samym do swych ziem. Musiał się nią jednak podzielić z [[Alfons Jordan|Alfonsem Jordanem z Tuluzy]], który także rościł sobie do niej pretensje. Ostateczny pokój podpisał jednak już jego syn [[Berengar Rajmund I]] w 1034 roku, który objął po nim Prowansję. W Barcelonie jego następcą został starszy syn [[Rajmund Berengar IV Święty|Rajmund Berengar IV]] (1131-1162)<ref>E. M. Hallam, J. Everard, ''Francja w czasach Kapetyngów. 987-1328'', Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 91.</ref>.
=== Unia z Aragonią ===
Linia 109 ⟶ 108:
Od 1162 tytuły króla Aragonii i hrabiego Barcelony były dziedziczone przez wszystkich królów Aragonii. Mimo wszystko hrabiowie posiadali wewnątrz Korony praktycznie absolutną niezależność, utrzymując własne dwory i prawa ([[fueros]]). Fueros (odrębne prawa) hrabstwa Barcelony utrzymały się nienaruszone, aż do zniesienia ich w 1714 roku przez [[Dekrety de Nueva Planta]]. Narzucono wtedy prawa kastylijskie, które obowiązywały do wprowadzenia demokracji.
W formalnej [[Władcy Hiszpanii#Tytulatura|tytulaturze królów Hiszpanii]] tytuł hrabiego Barcelony przetrwał do czasów współczesnych.
== Zobacz też ==
Linia 115 ⟶ 114:
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Historyczne państwa na Półwyspie Iberyjskim]]
| |||