Reichsarbeitsdienst: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (18) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q318359
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:RAD Allgemeine Flagge.svg|right|thumb|250px|Flaga Reichsarbeitsdienst]]
[[Plik:Bundesarchiv B 145 Bild-P021658, Reichsarbeitsdienst, Marsch zu einer Kundgebung.jpg|thumb|250px|Oddział RAD podczas defilady]]
 
'''Reichsarbeitsdienst''' ('''RAD'''; [[język polskiniemiecki|polniem.]] ''Służba Pracy Rzeszy'') – masowa organizacja przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży w [[III Rzesza|III Rzeszy]], która w trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wykonywała funkcje pomocnicze wobec [[Wehrmacht]]u.
 
== Historia ==
W [[1933]] po dojściu do władzy przez [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]], jej kierownictwo zainteresowało się działalnością [[Konstantin Hierl|Konstantina Hierla]], który prowadził działalność wśród młodzieży na rzecz kształtowaniekształtowania postaw obywatelskich poprzez naukę i pracę. KonstatntinKonstantin Hierl na polecenie [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] został mianowany sekretarzem ds. pracy (''Staatssekretär'') w Ministerstwie Pracy (''Reichsarbeitsministerium''). Stworzył on wtedy organizację o nazwie ''Reichsarbeitsdienst'' i został jej przywódcą przyjmując tytuł ''Reichsarbeitsführer''.
 
Celem organizacji było kształtowanie postaw młodzieży wobec państwa poprzez pracę. Początkowo do organizacji wstępowali ochotnicy. W dniu [[26 czerwca]] [[1935]] wprowadzono w III Rzeszy zarządzenie o obowiązku sześciomiesięcznej pracy na rzecz państwa, a obowiązek miał być wypełniony poprzez pracę w ''Reichsarbeitsdienst''. Zarządzeniu temu podlegali mężczyźni w wieku od 18 do 25 lat, a od [[4 września]] [[1939]] także kobiety.
 
Wprowadzenie obowiązku pracy spowodowało gwałtowny rozwój organizacji, której struktury w szybkim czasie powstały we wszystkich landach III Rzeszy, a organizacja przybrała charakter organizacji masowej. Zaczęto też wydawać oficjalny organ prasowy organizacji ''Der Arbeitsmann''. Organizacja wykonywała pracę na rzecz państwa w różnych dziedzinach życia gospodarczego wyznaczanych przez Ministerstwo Pracy.
 
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] głównym zadaniem ''Reichsarbeitsdienst'' stało się wykonywanie prac na rzecz [[Wehrmacht]]u, wtedy też ''RAD'' zaczęto traktować jako formację pomocniczą Wehrmachtu. Wykonywała ona szereg pracy na rzecz Wehrmachtu, a zwłaszcza zajmowała się budową umocnień. Dziełem tej organizacji był m.in. system umocnień [[Wał Atlantycki|Wału Atlantyckiego]] i [[Linia Zygfryda|Linii Zygfryda]]. Oddziały ''RAD'' wykorzystywane w pracach na [[front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]], gdzie niektóre oddziały wzięły udział w walkach z [[Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona|Armią Czerwoną]].
 
W [[1944]] część oddziałów ''RAD'' zaczęto wykorzystywać do obsługi baterii przeciwlotniczych. WWtedy [[1944]] do ''RAD''też zaczęto wcielać coraz młodszych mężczyzn w wieku od 15 lat i używano ich do budowy okopów i umocnień. Zaczęto ich również włączać do [[Volkssturm]]u.
 
=== RAD na froncie ===
30 marca [[1945]] z oddziałów ''RAD'' utworzono 4 dywizje piechoty, które w kwietniu i maju [[1945]] walczyły w składzie [[3 Armia Pancerna (III Rzesza)|3 Armii Pancernej]] i [[12 Armia (III Rzesza)|12 Armii]].
* [[Dywizja Piechoty Schlageter]] ([[Dywizja Piechoty Schlageter|1 Dywizja RAD]])
* [[Dywizja Piechoty Friedrich Ludwig Jahn]] ([[Dywizja Piechoty Friedrich Ludwig Jahn|2 Dywizja RAD]])
* [[Dywizja Piechoty Theodor Körner]] ([[3 Dywizja RAD]])
* [[Dywizja Piechoty Güstrow]] ([[4 Dywizja RAD]])
 
Po upadku III Rzeszy organizacja ''Reichsarbeitsdienst'' przestała istnieć.
 
== Struktura ==
Organizacja składała się z dwóch pionów: dla mężczyzn – ''Reichsarbeitsdienst Männer'' (''RAD/M'') i kobiet – ''Reichsarbeitdienst der weiblichen Jugend'' (''RAD/wJ''). Na czele organizacji stał ''Reichsarbeitsführer'', którą to funkcję pełnił [[Konstantin Hierl]] przez cały okres jej istnienia w latach [[1933]]-[[1945]]1933–1945. Na szczeblu [[Kraj związkowy|landów]] istniały dowództwo RAD o nazwie ''Arbeitsgau''. W skład ''Arbeitsgau'' wchodziło od 6 do 8 oddziałów ''Arbeitsgruppen'' (polniem. ''grupa robocza'' – [[batalion]]), liczące od 1200 – 18001200–1800 ludzi (każdy). ''Arbeitsgruppen'' dzieliły się na [[kompania|kompanie]], których było 6.
 
== Umundurowanie i stopnie ==
[[Plik:RAD ranks.jpg|thumb|center|700px|<center>Oznaczenie stopni w ''Reichsarbeitsdienst'']]
Członkowie ''RAD'' nosili mundury w kolorze brązowym. Na rękawach i czapkach mieli symbole RAD: łopatę i kłosy zboża ze swastyką.
[[Plik:RAD ranks.jpg|thumb|center|700px|<center>Oznaczenie stopni w ''Reichsarbeitsdienst'']]
'''Objaśnienie:'''
{| border="0"