Żyrondyści: Różnice pomiędzy wersjami

'''Żyrondyści''' ([[Język francuski|fr.]] ''Girondins'') – nieformalne stronnictwo polityczne z czasów [[Rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]], grupujące głównie przedstawicieli inteligencji i burżuazji., Nazwapoczątkowo ugrupowaniastanowiące wywodziprawe się odskrzydło [[Departament (Francja)Jakobini|departamentujakobinów]] [[Żyrondaz (departament)|Żyronda]]programem (fran.monarchii Gironde,konstytucyjnej ai tenrządów parlamentarnych z koleizachowaniem odswobód [[Żyrondażycia (estuarium)|Żyrondy]],gospodarczego [[estuarium]]i rzeki [[Garonnareligijnego{{odn|Garonny]]Praca w południowej [[Francjazbiorowa|Francji]])1976|s=846, z którego pochodziła większość deputowanycht-4,}}. Członków tego stronnictwa zwano również brissotystami, od nazwiska ich głównego przywódcy.

Przyszli żyrondyści początkowo tworzyli [[jakobini|klub jakobinów]]. Stronnictwo utworzone zostało na fali protestu wobec pokojowej polityki jakobinów. Część członków dokonała secesji na przełomie października i listopada [[1791]] roku.

Żyrondyści początkowo opowiadali się za monarchią konstytucyjną i ograniczeniem roli króla do funkcji reprezentacyjnych. W wyniku poparcia, jakim cieszyli się wśród ludności, dostali od [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]] misję tworzenia rządu. Byli gorącymi zwolennikami "rozsiania" rewolucji w całej Europie i to za ich przyczyną Francja wypowiedziała wojnę [[Austria|Austrii]] [[20 kwietnia]] [[1792]] roku, zapoczątkowując długi okres wojen z kolejnymi koalicjami. Szybko opowiedzieli się za republiką.

Żyronda utrzymywała w nowej republikańskiej rzeczywistości główny wpływ na władzę i to ją obarczano winą za klęski w wojnach i trudną sytuację gospodarczą. Szczególną nienawiścią żyrondystów darzyli [[sankiuloci]] i to oni, podjudzani przez [[kordelierzy|kordelierów]] i jakobinów, dokonali [[2 czerwca]] [[1793]] roku zamachu stanu, który doprowadził do zniszczenia stronnictwa. Czołowych przedstawicieli Żyrondy aresztowano, skazano na śmierć i zgilotynowano. Stronnictwo przestało istnieć, ale jego ocalali przedstawiciele wzięli udział w [[Przewrót 9 thermidora|przewrocie termidoriańskim]].