Gustav Noske: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 42381399 autora 5.172.247.226 (dyskusja) byli tzw. subkomisarze |
Anulowania uźródłowionego tekstu to chyba trochę nie halo... Poza tym na wiki-de "wurde 1920 auf den Posten des '''Oberpräsidenten''' der preußischen Provinz Hannover abgeschoben |
||
Linia 23:
W latach 1919-20 był ministrem Reichswehry w rządzie Rzeszy – pierwszym ministrem obrony [[Republika Weimarska|Republiki Weimarskiej]].
Urodził się w Brandenburgu nad [[Hawela|Hawelą]]. Z zawodu był mistrzem rzeźnictwa. Z polityką związał się poprzez działalność w związku zawodowym. Należał do [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|Partii Sojaldemokratycznej]] (''Sozialdemokratische Partei Deutschlands'', SPD). W roku 1906 dostał się do [[Reichstag]]u. Pozostał posłem w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Interesował się sprawami wojskowymi oraz [[Kolonie niemieckie|kwestiami kolonialnymi]]. Można go zakwalifikować do prawego skrzydła socjalistów. W l. 1918-1919 członek Rad Delegatów Ludowych.
Najbardziej wsławił się stłumieniem, w uzgodnieniu z również socjaldemokratycznym [[Kanclerze Niemiec#Kanclerz Republiki Weimarskiej|kanclerzem Republiki Weimarskiej]] [[Friedrich Ebert|Friedrichem Ebertem]] powstania komunistów i lewicowych socjaldemokratów, tzw. [[Powstanie Spartakusa (1919)|powstania Spartakusa]], zorganizowanego przez [[Związek Spartakusa]] w styczniu 1919 roku. W tym celu zalegalizował i posłużył się skrajnie prawicowymi organizacjami paramilitarnymi [[Freikorps]]ów. W dniach 10-17 stycznia 1919 Freikorpsy wraz żołnierzami [[Reichswehra|Reichswehry]] pod dowództwem generała [[Walther von Lüttwitz|von Lüttwitza]] stłumiły powstanie Spartakusa, którego przywódcy (jednocześnie przywódcy [[Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|USPD]]<ref>Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, wyodrębniona z SPD, lewicowa frakcja niemieckiej partii socjaldemokratycznej</ref>) – [[Róża Luksemburg]] i [[Karl Liebknecht]] – zostali po aresztowaniu przez pruską policję przekazani żołnierzom Freikorpsów. Oboje zostali następnie zamordowani, a sprawcy nie ponieśli z tego tytułu żadnej faktycznie odpowiedzialności<ref>Ciało Róży Luksemburg po zamordowaniu wrzucono do [[Hawela|Kanału Haweli]]. Odnaleziono je dopiero w lipcu 1919. Dwóch bezpośrednich sprawców zbrodni zostało skazanych na nieznaczne (2 lata) kary więzienia, trzeci zbiegł zagranicę. Mocodawcy nie zostali ustaleni ani ukarani.</ref>. Już ze względu na ten fakt Noske jest postacią kontrowersyjną.
Linia 29:
Był jednym z nielicznych przedstawicieli SPD gotowych na współpracę z konserwatywną, monarchistyczną w poglądach (zatem antyrepublikańską) kadrą oficerską, pozostawiając jej kontrolę nad armią. Był jednak zaskoczony, gdy w konsekwencji swej polityki, po rozmowie z gen. [[Hans von Seeckt|Hansem von Seecktem]] w czasie tzw. [[Pucz Kappa-Lüttwitza|puczu Kappa-Lüttwitza]] (skierowanego z kolei przez Freikorpsy i część Reichswehry przeciw rządowi Rzeszy) w marcu 1920 uświadomił sobie, że Reichswehra wykonuje rozkazy swego dowództwa, a nie rządu [[Republika Weimarska|Republiki Weimarskiej]] i uważa się za siłę [[autonomia|autonomiczną]] w państwie<ref>Hans von Seeckt bezceremonialnie oświadczył Noskemu: "jeden garnizon nie będzie strzelał do innego garnizonu"- odmawiając wykonania rozkazu ministra obrony skierowania wojsk przeciw zamachowcom. Jerzy Krasuski w "Historii Niemiec" podaje inne słowa: "Reichswehra nie strzela do Reichswehry".</ref>.
Od roku 1920 Noske pełnił funkcję
Po [[20 lipca]] [[1944]] został aresztowany przez [[Gestapo]] za domniemany udział w [[zamach 20 lipca|próbie zamachu stanu 20 lipca]]. Noske został uwolniony przez wkraczające do Niemiec oddziały alianckie. Po wojnie mieszkał w [[Hanower]]ze. Zmarł podczas przygotowań do wykładów w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
| |||