Zegar wahadłowy: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Vrba ura.jpg|thumb|left|Zegar wiszący z napędem za pomocą obciążnika]]

[[Plik:Pendeluhr-01.jpg|thumb|left|Zegar stojący z napędem sprężynowym]]

Zegar wahadłowy jest bardzo wrażliwy na zakłócenia pracy wynikające ze zmian temperatury, ciśnienia, niewłaściwe ustawienie oraz drgania pochodzące z otoczenia. Dlatego zegary te budowane są wyłącznie jako stacjonarne. Mają one obudowy w postaci szafki, najczęściej drewnianej o zróżnicowanych wymiarach. Duże zegary z długim wahadłem ustawiane są na podłodze, mniejsze wieszane na ścianie lub ustawiane na półce (zegar kominkowy). Najczęściej spotykane zegary wahadłowe to zegary bijące (wybijające pełne [[godzina|godziny]], półgodziny i kwadranse), kukułkowe (mechanizm bicia jest zastąpiony przez system piszczałek), wygrywające melodie (kuranty) oraz wskazujące czas (chodziki).

Pierwszy zegar wahadłowy został zbudowany przez [[Christiaan Huygens|Christiaana Huygensa]], który około roku 1657 zastosował w praktyce prawo ruchu wahadłowego sformułowane przez [[Galileusz]]a. Ówczesne zegary posiadały jedynie wskazówki godzinowe jednak wraz ze wzrostem dokładności chodu wprowadzono wskazywanie minut wskazówką minutową. Rozwój konstrukcji [[wychwyt]]ów powodował dalsze usprawnienie pracy zegarów wahadłowych do momentu skonstruowania przez [[George Graham|George'a Grahama]] wychwytu spoczynkowego (w r. 1715), który pod nazwą wychwytu Grahama jest stosowany do dziś. Przed Huygensem wahadło wykorzystał w praktyce do mierzenia czasu w 1654 r. [[Jan Heweliusz]] podczas swoich obserwacji astronomicznych<ref>http://www.gdansk.pl/turystyka,1135,17136.html</ref>, potem z powodzeniem używał też wahadła w konstruowanych przez siebie zegarach<ref>http://www.antique-horology.org/_editorial/hevelius/#top</ref>.

Najdokładniejszy zegar wahadłowy, będący jednocześnie najdokładniejszym zegarem mechanicznym na świecie, został skonstruowany przez pracowników [[Muzeum Zegarów Wieżowych]] w [[Gdańsk]]u. Jest on kilkunastokrotnie dokładniejszy od innych konstrukcji, wskazania zegara kształtują się w zakresie kilkudziesięciu mikrosekund odchylenia na dobę<ref>http://mhmg.pl/zegar/</ref>.

* {{cytuj książkę|nazwisko=Mrugalski. Z|tytuł=Mechanizmy zegarowe|rok=1972|wydawca=WNT}} str. 388-389.