Carl Friedrich Goerdeler: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
według rozlicznych źródeł nie pełnił nigdy takiej funkcji - jego funkcja to Reichskommissar für die Preisbildung |
Adam123456 (dyskusja | edycje) Redakcyjne |
||
Linia 1:
[[Plik:Bundesarchiv Bild 146-1993-069-06, Carl Friedrich Goerdeler.jpg|thumb|200px|Carl Friedrich Goerdeler]]
'''Carl Friedrich Goerdeler''' (ur. [[31 lipca]] [[1884]] w [[Piła (miasto)|Pile]], nm. ''Schneidemühl'', wówczas w [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkim Księstwie Poznańskim]]
== Biografia ==
Był z wykształcenia prawnikiem. W latach
Popadł w konflikt z [[Narodowy socjalizm|nazistowskimi]] władzami i został zmuszony do oddania urzędu. Zaangażował się w działalność konspiracyjną przeciwko [[III Rzesza|III Rzeszy]].
Goerdeler żywił skrajną wrogość do ideologii [[Komunizm|komunistycznej]] i miał sympatie [[monarchizm|monarchistyczne]]. Będąc w opozycji do [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] tworzył plany pokojowe wysyłane rządowi brytyjskiemu, w których domagał się granic Niemiec z roku 1914 i przyłączenia Austrii. Opisując swe zamierzenia domagał się również
Był typowany na [[Kanclerze Niemiec|kanclerza]] w przypadku powodzenia [[Zamach 20 lipca|spisku generałów i oficerów]] z 20 lipca 1944 ([[Prezydenci Niemiec|prezydentem]] miał zostać generał [[Ludwig Beck]]). Zamach jednak nie powiódł się. Za Goedelerem ogłoszono list gończy. Wyjechał z Berlina, usiłując się ukryć. Początkowo ukrywał się we wsi [[Myśliwiec (województwo kujawsko-pomorskie)|Myśliwiec]] w [[powiat wąbrzeski|powiecie wąbrzeskim]]. Póżniej przeniósł się do powiatu kwidzyńskiego. Podczas wizyty na grobie rodziców w [[Kwidzyn]]ie został rozpoznany przez Helene Schwärzel, która kojarzyła go jeszcze z czasów, gdy był zastępcą [[burmistrz]]a w [[Kaliningrad|Królewcu]]. Kobieta wypatrzyła go 12 sierpnia 1944 roku jako obcego gościa gospody. Dzięki jej informacji, Goerdeler został zadenuncjowany do [[gestapo]] i tego samego dnia aresztowany. 8 września [[Volksgerichtshof|Trybunał Ludowy (Volksgerichtshof)]] skazał go na [[Kara śmierci|karę śmierci]], ale przez dłuższy czas wyroku nie wykonywano, gdyż torturując Goerdelera usiłowano wydobyć informacje o innych spiskowcach. Dopiero 2 lutego 1945, po długotrwałych przesłuchaniach, Goerdeler został stracony przez powieszenie w berlińskim [[więzienie Plötzensee|więzieniu Plötzensee]].
Pod koniec sierpnia 1944 denuncjatorka Schwärzel otrzymała w nagrodę czek na milion marek osobiście od Hitlera. W 1946 roku musiała jednak odpowiadać przed sądem za swój [[donos]] na Goerdelera. 14 listopada sąd przysięgłych w [[Berlin]]ie skazał ją na 15 lat ciężkiego więzienia za [[Zbrodnia przeciwko ludzkości|zbrodnię przeciwko ludzkości]]. Rok później, w rozprawie rewizyjnej sąd zmniejszył jej wymiar kary do sześciu lat. Schwärzel była jedyną osobą, która została kiedykolwiek pociągnięta do odpowiedzialności za [[Mord sądowy|„Justizmord”]] na Goerdelerze (poza nią nie skazano żadnego [[sędzia|sędziego]], [[prokurator]]a, [[gestapo]]wca czy [[cywil]]a). Była także pierwszą z łącznie 490 [[donos]]icieli, skazanych w Niemczech po wojnie<ref>Kompisch, Kathrin: ''Täterinnen. Die Frauen im Nationalsozialismus''; Boehlau 2008
{{Commonscat|Carl Friedrich Goerdeler}}
| |||