Konkordat wormacki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+ źródło
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:Urkunde Wormser Konkordat-bg.png|thumb|250px|Wersja cesarska (''Heinricianum'') konkordatu (Città del Vaticano, Archivio Segreto Vaticano, A. A., Arm. I-XVIII, 62.)]]
'''Konkordat wormacki''' – ugodę tę, zwaną konkordatem, osiągnięto [[23 września]] [[1122]] r. na synodzie w [[Wormacja|Wormacji]] pomiędzy [[Henryk V Salicki|Henrykiem V]] a [[papież]]em [[Kalikst II|Kalikstem II]]. [[Cesarz]] zrzekł się [[inwestytura|inwestytury]] świeckiej duchowieństwa, przekazując prawo wyboru biskupów [[kapituła|kapitułom]] katedralnym. Zgodnie z umową biskupów wybierały [[kapituła|kapituły]], czyli kolegia kanoników diecezjalnych ale w obecności przedstawiciela władzy świeckiej. Papież wyświęcał tak wybranego biskupa nadając mu pierścień i pastorał (oznaki władzy duchownej). Nowy biskup składał [[hołd]] cesarzowi otrzymując od niego [[berło]] (symbol lennej władzy świeckiej).
'''Konkordat wormacki''' – ugoda zawarta 23 września 1122 r. w [[Wormacja|Wormacji]] między [[Święty Cesarz Rzymski|cesarzem]] [[Henryk V Salicki|Henrykiem V]] a [[papież]]em [[Kalikst II|Kalikstem II]].
 
Zawarta umowa zakończyła długotrwały [[spór o inwestyturę]] oraz uregulowała zakres kompetencji władzy świeckiej i duchownej w tej kwestii. Cesarz zrzekł się [[inwestytura|inwestytury]] świeckiej duchowieństwa przez wręczenie pierścienia i [[pastorał]]u, przekazując prawo wyboru biskupów [[kapituła|kapitułom]] katedralnym, zaś opatów kapitułom zakonnym. W Niemczech jednak z zastrzeżeniem, że wybór biskupa lub opata miał odbywać się w obecności cesarza lub jego pełnomocnika.
W przypadku spornej [[elekcja|elekcji]] decydujący miał być głos cesarza, ale przy współgodności [[biskup]]iej przez wręczenie pierścienia i [[pastorał]]u, którego dokonywać miał [[papież]]. Zawarcie konkordatu spowodowało, że przez prawie dwa wieki papiestwo było niekwestionowaną potęgą w Europie.
 
W Niemczech wybranym przez kapituły elektom dobra lenne miały być nadane przez panującego za pomocą [[berło|berła]] (symbol lennej władzy świeckiej) jeszcze przed [[sakra|konsekracją]], zaś na terenie znajdujących się w granicach cesarstwa Włoch i Burgundii w terminie sześciu miesięcy po konsekracji. W przypadku niezgodnego wyboru decydujący miał być głos cesarza, który miał rozstrzygnąć spór po zasięgnięciu opinii dostojników kościelnych. Henryk V zobowiązywał się także do zwrotu Kościołowi skonfiskowanego wcześniej majątku.
 
Kompromisowe postanowienia konkordatu wormackiego zostały zatwierdzone przez zwołany w 1123 r. [[Sobór laterański I|I sobór laterański]] i stały się wytycznymi w stosunkach Kościoła także z innymi państwami.
 
== Bibliografia ==
* [[Władysław Czapliński (historyk)|Władysław Czapliński]], [[Adam Galos]], [[Wacław Korta]], ''Historia Niemiec'', wyd. 1, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1981, s. 145-147. ISBN 83-04-00444-5
* {{cytuj stronę|url=http://www.zamki.name/Opisy/Wydarzenia/KonkordatWormacki.htm|język=pl|data dostępu=2015-07-28|autor=zamki.name|tytuł=Konkordat wormacki}}
* [[Tadeusz Manteuffel]], ''Historia powszechna. Średniowiecze'', wyd. 11, Warszawa 1998, s. 173-174. ISBN 83-01-08685-8
* [[Benedykt Zientara]], ''Historia powszechna średniowiecza'', wyd. 4, Warszawa 1994, s. 222-223. ISBN 83-85660-11-9
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://daten.digitale-sammlungen.de/~db/bsb00000800/images/index.html?seite=180 Konkordat wormacki w Monumenta Germaniae Historica]
* {{cytuj stronę|url=[http://www.zamki.name/Opisy/Wydarzenia/KonkordatWormacki.htm|język=pl|data dostępu=2015-07-28|autor=zamki.name|tytuł=Konkordat wormacki}}]
 
[[Kategoria:Prawo kanoniczne]]