Zamek Piastowski w Legnicy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m tymczasowy link do zegar wieżowy (dopóki się nie dorobimy właściwego hasła), replaced: wieża zegarowa → wieża zegarowa przy użyciu AWB |
m drobne techniczne |
||
Linia 31:
|www =
}}
[[Plik:Poland Biebrza Burzyn.jpg|thumb|240px|Potężniejsze niż dziś Kaczawa i Czarna Woda
[[Plik:Tower inside.JPG|thumb|242px|Widok z wieży św. Piotra (Głodowej)]]
[[Plik:Zamek Piastowski w Legnicy-ściana romańska.jpg|thumb|242px|Fragment reliktowej ściany romańskiej]]
Linia 47:
Badania [[dendrochronologia|dendrochronologiczne]] dowodzą, że w czasach panowania [[Mieszko I|Mieszka I]] zbudowano tu około [[985]] roku nowy gród w formie tzw. "grodu piastowskiego" (stało się to jednocześnie wraz z budową grodów we Wrocławiu i Opolu)<ref>Wacław Korta, Historia Śląska do 1763 roku, wyd. DiG, Warszawa 2003, s. 63, ISBN 83-7181-283-3</ref>. Budowa nowego grodu miała zabezpieczyć tereny Śląska przyłączone właśnie wtedy do państwa Piastów.
Na miejscu drewnianego grodu wspominanego też za czasów [[Bolesław IV Kędzierzawy|Bolesława Kędzierzawego]], w końcu XII wieku wzniesiono zamek, który był pierwszą murowaną warownią na ziemiach polskich. W tym czasie zamek był otoczony fosą, a okazały pałac (palatium) nowymi wałami drewniano-ziemnymi. Wzgórze zamkowe podzielone było na dwie części: główną, w której znajdowała się rezydencja książęca wraz z kaplicą i wieżą św. Piotra, oraz drugą o charakterze gospodarczo-administracyjnym, w którym zapewne umiejscowiono dom [[kasztelan]]a, budynki gospodarcze oraz strzegącą bramy wjazdowej wieżę, nazwaną potem wieżą św. Jadwigi.
Dla [[Bolesław I Wysoki|Bolesława I Wysokiego]] i jego syna [[Henryk I Brodaty|Henryka]] pałac na zamku w Legnicy był główną rezydencją, obaj książęta spędzali w zamku dużo czasu, rozporządzając stąd całością swego władztwa. W roku 1172, podczas buntu [[Jarosław opolski|Jarosława]] – syna Bolesława I – książę został wygnany z Legnicy, a zamek spalony.
Linia 58:
=== Barok i neogotyk ===
Po wymarciu linii Piastów w zamku od 1675 rezydują namiestnicy habsburscy. Jeden z nich, Johann Christoph Zierowski (1693) przyczynia się w dużej mierze do renowacji i poszerzenia zamku. Zmiany te jednak, jak i późniejsza działalność architektoniczna, nie naruszyły dwudziedzińcowego układu przestrzennego zamku. W tej postaci dotrwał do pierwszej dekady XVIII wieku, kiedy to wielki pożar zniszczył książęcą kaplicę przy bramie Lubińskiej, stojącą przy niej starą romańską wieżę oraz skrzydła północne i wschodnie.
Odbudowa, która nastąpiła po pożarze, nadała zamkowi charakter barokowego pałacu. Nie odbudowano już wieży Lubińskiej ani kaplicy. Elewacje podzielono pilastrami, oddzielającymi okna ujęte parami we wspólne uchate obramienia. Parter oddzielony gzymsem od pięter stanowił cokół. Nad oknami pierwszego piętra umieszczono gzymsy o barokowej, dekoracyjnej formie, sygnalizujące reprezentacyjny charakter tej kondygnacji.
W roku [[1740]], po zdobyciu Legnicy przez króla [[Królestwo Pruskie|Prus]] [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka II Wielkiego]], zarządzona została rozbiórka twierdzy - poprzestano jednak tylko na zasypaniu fos, zburzeniu [[most zwodzony|mostu zwodzonego]] oraz przeznaczeniu budynków na cele administracyjno-magazynowe.
Linia 68:
== Zamczysko Piastowskie - legenda ==
Jak prawie każdy zamek, również Zamek Piastowski posiada swoje [[legenda|legendy]]. Przede wszystkim dwie wieże: wieża św. Jadwigi oraz św. Piotra są tematem podań tutejszych mieszkańców. Wieża [[Jadwiga Śląska|św. Jadwigi]] nazwana została imieniem księżnej, która przebywała w niej przyjeżdżając do Legnicy. Podobno podziemia wieży sięgają tak daleko w głąb, jak wysoko jej mury sięgają nad ziemią. Księżna Jadwiga spędzała tam większość czasu, oddając się modlitwom oraz rozmowom z aniołami.
Legenda dotycząca wieży [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] opowiada o nieposłusznym rycerzu Ottonie von Hohen, któremu władca wydał rozkaz dostarczania jedzenia skazańcowi uwięzionemu w wieży. Jednak rycerz Otton, znany ze swoich hulaszczych zapędów, w krótkim czasie roztrwonił pieniądze przeznaczone na żywność dla skazańca. Gdy władca wrócił z podróży, dowiedział się, że więzień został niesłusznie wtrącony do lochu i nakazał uwolnić pazia. Jednak w wieży znaleziono tylko zwłoki pazia, który pod nieobecność księcia zmarł z głodu i pragnienia. Wiadomość ta bardzo rozgniewała władcę. Kazał on wtrącić do wieży nieposłusznego rycerza Ottona i skazał go na śmierć głodową. Śmierć za śmierć. Skazany rycerz Otton von Hohen, zamknięty wraz z rozkładającymi się zwłokami [[paź|pazia]] Sławka, nie przeżył w lochu nawet 10 dni. Zawodził głośno dniami i nocami, prosząc o litość i uwolnienie, jednak książę był niewzruszony. Pochowano ich obu we wspólnym grobie. Od tego dnia duch rycerza Ottona zaczął straszyć na uliczkach grodu. Mieszkający w pobliżu zamku twierdzą, że do dziś można usłyszeć w nocy jęki dochodzące z lochu pod wieżą św. Piotra. Wieża ta została na pamiątkę tamtego wydarzenia nazwana Głodową. Obie nazwy funkcjonują do dziś.
== Architektura Zamku ==
Zamek Piastowski w Legnicy jest budowlą
Większość obszaru dziedzińca zamkowego po stronie południowej zajmuje palatium. Zostało ono wybudowane na planie prostokąta o wymiarach 16,15 X 61,20m. Do budowy palatium użyto cegieł, obramowania okien oraz drzwi zostały wykute w piaskowcu. Pierwotnie wysokość palatium wynosiła ok. 12m, budowla była przykryta wysokim dwuspadowym dachem, wykonanym prawdopodobnie z gontów. Do dzisiaj widoczne są wyraźne ślady pierwotnego podziału palatium na trzy kondygnacje.
Zachowane do dzisiaj wieże zamkowe, ośmiokątna wieża [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] i okrągła wieża [[Jadwiga Śląska|św. Jadwigi]], zostały wybudowane równocześnie z pałacem. Są one jednymi z pierwszych tego typu wież obronnych w architekturze zamkowej [[Śląsk]]a i Polski. Wieża [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] nazwana tak na cześć patrona Legnicy stoi ok. 14 m na wschód od pałacu. Początkowo mierzyła ona 25 m. Wieża [[Jadwiga Śląska|św. Jadwigi]] została wzniesiona
Główna brama zamkowa zdobiona jest rzeźbionymi w piaskowcu [[medalion (architektura)|medalionami]] oraz misternie wykonanymi motywami roślinnymi w stylu [[renesans]]owym. Zdobienia bramy uchodzą za najlepszy przykład renesansowej [[snycerstwo|sztuki snycerskiej]] w Legnicy.
Bardzo ciekawym pod względem architektonicznym elementem zamku jest łącznik znajdujący się w południowej części dziedzińca, łączący dwa przeciwległe skrzydła zamku.
Łącznik zbudowany został pod koniec XIX w. w [[neogotyk|stylu neogotyckim]], o czym świadczą pięknie wykonane kolumienki oraz wypukłe elementy elewacji, pomalowane w dwóch kolorach. Obecnie w tej części zamku znajduje się biblioteka Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Legnicy.
Linia 86:
W 2009 roku zaczęła się rewitalizacja zamku, jako pierwsze będą remontowane wieże św. Piotra i św. Jadwigi oraz dach. Nastąpi również udostępnienie wież zwiedzającym.<ref>[http://www.portal.legnica.eu/portal.php?aid=news&news=1233754550498999b66bec0 Remont zamku w Legnicy]</ref>
Obecnie w zamku mieszczą się siedziby następujących szkół: [[Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Legnicy|Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych]], Gimnazjum nr 4 oraz Wyższej Szkoły Menadżerskiej. Przy NKJO działają
CIJM (Centrum Informacji Językowo-Metodycznej) powstało w 1990 roku w celu wspierania procesu dydaktycznego szkoły. Biblioteka współpracuje z wieloma specjalistycznymi ośrodkami, które kształcą nauczycieli w kraju i granicą. Posiada również kontakty z zagranicznymi wydawnictwami, co umożliwia wzbogacanie zbiorów o najnowsze pozycje i wysoką ich specjalizację.
Przy NKJO działają trzy pracownie doskonalenia nauczycieli języków obcych:
PDNJO (Pracownia Doskonalenia Nauczycieli Języków Obcych) działa przy NKJO od 2000 roku.
INSETT (In-service Teacher Training) działa przy NKJO od października 1996, stanowi część Programu Doskonalenia Nauczycieli Języka Angielskiego. Opiekę nad programem sprawuje [[Ministerstwo Edukacji Narodowej]], Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i [[British Council]]. Działalność programu INSETT Region Legnica obejmuje nauczycieli języka angielskiego w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach średnich na terenie województwa dolnośląskiego i opolskiego.
Projekt COFRAN powstał w 2002 roku i
* Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
* Ambasada Francji w Polsce
* Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie
* Nauczycielskie Kolegium Języka Francuskiego w Warszawie
* Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Francuskiego PROF-EUROPE
| |||