Biblia Hebraica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
Linia 1:
Termin '''''Biblia Hebraica''''' odnosi się często w literaturze do 3 wydań [[Biblia HebrajskaTanach|Biblii Hebrajskiej]] przygotowanych przez Rudolfa Kittela. W skrótach najczęściej używany jest BHK (czasem BH; ewentualnie: BH1, BH2 i BH3 - odnoszą się do poszczególnych wydań). 
 
[[FilePlik:BHK-cover.png|thumb|The cover of BHK bible.]]
 
== Pierwsze wydanie ==
Mniej więcej od 1901 roku Rudolf Kittel (1853–1929), profesor Starego Testamentu z Lipska, rozwijał projekt [[Wydanie krytyczne|wydania krytycznego]] [[Biblia HebrajskaTanach|Biblii Hebrajskiej]]<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = BHK :: academic-bible.com|url = http://www.academic-bible.com/home/scholarly-editions/hebrew-bible/bhk/|opublikowany = www.academic-bible.com|data dostępu = 2015-10-20}}</ref>. Pierwsze wydanie ''Biblia Hebraica'' Kittela ukazało się w 1906 roku w wydawnictwie ''Verlagsbuchhandlung J. C. Hinrichs'' w Lipsku. Jako podstawa wydania został użyty tzw. ''textus receptus'' Biblii Hebrajskiej pochodzący z wydania [[Tekst masorecki|tekstu masoreckiego]] przez Daniela Bomberga w Wenecji w 1524-25 roku (uznawany wtedy za najlepszy punkt odniesienia). Kittel wydał ten tekst ze znakai samogłoskowymi i akcentami, ale bez towarzyszącej tekstowi [[MasoraTekst masorecki|masory]]. Nowością były przypisy zawierające możliwe poprawki tekstu hebrajskiego ([[aparat krytyczny]]) według różnych tłumaczeń starożytnych (przede wszystkim [[Septuaginta|Septuaginty]], poza tym [[Pięcioksiąg samarytański|Pięcioksięgu Samarytańskiego]], [[Wulgata|Wulgaty]] czy [[Peszitta|Peszitty]]).
 
== Drugie wydanie ==
Linia 10:
 
== Trzecie wydanie ==
 
Trzecie wydanie ukazywało się w zeszytach od 1929 do 1937 roku, a w jednym kompletnym tomie w 1937 roku. Dokonano w nim kilku istotnych zmian<ref>S. Bazyliński, ''Guida alla ricerca biblica,'' Roma 2009, s. 17.</ref>. Pierwszy raz użyto tekstu z [[Kodeks Leningradzki|Kodeksu Leningradzkiego]] (wraz z ''Masora parva,'' opracowaną przez P. Kahle). Gruntownie przepracowano aparat krytyczny (teraz podwójny, oznaczony odpowiednio greckimi i łacińskimi literami). Biblię wydano większym, łatwiejszym do czytania drukiem.
 
Linia 20 ⟶ 19:
== Kolejne edycje ==
Następcą BHK stała się ''[[Biblia Hebraica Stuttgartensia]]'' (BHS)''.'' Kolejnym projektem (ciągle w rozwoju) jest natomiast ''[[Biblia Hebraica Quinta]]'' (BHQ). Mimo wszystko BHK aż do dzisiaj jest konsultowana w pracy naukowej nad tekstem biblijnym (ponieważ aparat krytyczny porusza wiele cennych kwestii)<ref>S. Bazyliński, ''Guida alla ricerca biblica,'' Roma 2009, s. 16.</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[Biblia Hebraica Stuttgartensia]]
Linia 32:
* ''Biblia Hebraica'' (Kittel), II wyd. w całości na archive.org. [[iarchive:bibliahebraica01kitt|Tom pierwszy]]. [[iarchive:bibliahebraica02kitt|Tom drugi]].
 
== {{Przypisy ==}}
 
[[Kategoria:Biblia]]
[[Kategoria:Biblistyka]]