Haldan Keffer Hartline: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 1:
'''Haldan Keffer Hartline''' (ur. [[22 grudnia]] [[1903]], zm. [[17 marca]] [[1983]]) – amerykański fizjolog, laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]] w roku [[1967]] w [[Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|dziedzinie fizjologii i medycyny]].
 
Haldan Keffer Hartline urodził się w [[Bloomsburg]], w [[Pensylwania|Pensylwanii]]. Jego rodzice byli nauczycielami w stanowej Szkole średniej (obecnie Stanowy College w Bloomsburg). Tam też, Hartline uzyskał wczesna edukację. Jego ojciec, Daniel S. Hartline, był profesorem [[Biologia|biologii]], oraz zajmował się [[Astronomia|astronomią]] i [[Geologia|geologią]]. Dzięki niemu syn odziedziczył zainteresowanie do nauk naturalnych.
 
Keffer Hartline pobierał nauki w Lafayette College w [[Easton (Pensylwania)|Easton]], w Pensylwanii. Studia ukończył w [[1923]] roku. Jego nauczyciel biologii w college'ucollege’u, Beverly W. Kunkel, zachęcił go, by rozpoczął prace badawcze. Jego pierwsza naukowa praca dotyczyła wizualnemu przedstawieniu ziemskich isopodów ([[Skorupiaki|skorupiaków]]). Lato spędził w Laboratorium Biologicznym Marynarki w Woods Hole, gdzie szkolił się w zakresie biologii. Tam też na jego badania mieli wpływ inni naukowcy [[Jacques Loeb]], [[Selig Hecht]] i [[Merkel H. Jacobs]].
 
Jesienią [[1923]] rozpoczął pracę w Szkole Johna Hopkinsa (Johns Hopkins School), gdzie kontynuował badania na wydziale Fizjologii pod okiem [[E. K. Marshall]]a i [[C. D. Snyder]]a. Prowadził badania nad działaniem siatkówki, używając do tego zwierząt laboratoryjnych – żab, kotów i królików. W roku [[1927]] uzyskał nagrodę Johna Hopkinsa ''National Research Council Fellowship'' (Medical Sciences), co umożliwiło mu studiowanie matematykę i fizykę. Spędził dwa lata w wydziale fizyki Johna Hopkinsa biorąc kursy i pracując jako student w laboratorium A. H. Pfunda. W [[1929]] otrzymał stypendium od [[University of Pennsylvania|Uniwersytetu Pensylwanii]], gdzie kontynuował swoje badania w fizyce. Przez jeden semestr wraz z [[Werner Heisenberg|Wernerem Heisenberg]] (późniejszym laureatem Nagrody Nobla) uczestniczył w seminariach na Uniwersytecie w [[Lipsk]]u i dwa semestry brał udział w wykładach A. Somerfeld na [[Uniwersytet Techniczny w Monachium|Uniwersytecie w Monachium]].
 
Wiosną [[1931]] Hartline wrócił do [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i objął stanowisko pracownika naukowego na Uniwersytecie Pensylwanii, w wydziale medycyny fizycznej pod kierownictwem [[Detlev Bronk|Detlev W. Bronka]].
 
W Fundacji Johnsona Hartline rozpoczął badania nad działalnością pojedynczych optycznych włókien nerwu w oku kraba ''Limulus''. W połowie [[1930]] roku przedsięwziął pojedynczą analizę włókna optycznych u kręgowców siatkówki oka, głównie w oku żaby. Na początku lat 1940 Hartline pracował nad problemami nocnych wizji u ludzi. W [[1940]]-[[1941]], był profesorem nadzwyczajnym fizjologii w [[Cornell University|Cornell]], medycznym College'uCollege’u w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], zze skąd powrócił do Fundacji Johnson, i pracował tam do [[1949]].
 
W 1949 Hartline przyjął posadę na [[Johns Hopkins University|Uniwersytecie Johnie Hopkinsa]] w Baltimore jako profesor biofizyki i przewodniczącego działu Biofizyki. Tam, kontynuował badania rozpoczęte jeszcze w collegu nad receptorami oka ''Limulus'' oraz prowadził badania elektrofizjologiczne oka zwierząt (procesy pobudzania i hamowania w siatkówce oka, regulowanie ostrości obrazu). W roku 1963 za odkrycie chemicznych i fizjologicznych procesów zachodzących w oku i mózgu podczas widzenia, wraz z [[George Wald|George'emGeorge’em Waldem]] i [[Ragnar Granit|Regnarem Granitem]] otrzymał Nagrodę Nobla. W [[1963]] przyjął posadę jako profesor w Uniwersytecie Rockefellera (wówczas Instytut Rockefellera) i pracował tam do roku [[1974]].
 
== Życie prywatne ==
W 1936 Haldan Keffer Hartline poślubił Elizabeth Kraus, córkę chemika [[C. A. Kraus]]a. Miał trzech synów, Daniela Keffer, Peter Haldan i Frederick Flandria. Daniel Keffer i Peter Haldan pracują na neuropsychologii w Uniwersytecie Kalifornijskim w [[San Diego]].
 
== Nagrody ==
Haldan Keffer Hartline otrzymał:
* nagrodę Williama H. Howella (Fizjologię) w [[1927]];
* nagrodę – medal Howard Crosby Warren Medal (Society of Experimental Psychologists) w [[1948]];
* nagrodę Sc. D. (hon.) od Lafayette College [[1959]];
* nagrodę Alberta A. Michelson (Case Institute of Technology) w [[1964]]; * stopień LL. D. od [[Johns Hopkins University|Uniwersytetu Johna Hopkinsa]] w [[1969]];
* tytuł honoris causa Uniwersytetu Pensylwanii w [[1971]];
* nagroda Lighthouse w [[1969]];
* tytuł honoris causa Uniwersytetu w M.D. Albert-Ludwigs, im Freiburg Breisgau, [[1971]].
 
== Tytuły ==
Linia 33:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Hartline, Haldan Keffer}}
[[Kategoria:Nobliści - fizjologia i medycyna]]
[[Kategoria:Amerykańscy fizjolodzy]]