Osłona grzyba: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne |
uzupełnienie |
||
Linia 1:
[[Plik:Amanita muscaria G2.jpg|thumb|240px|Resztki osłony całkowitej w postaci łatek u muchomora czerwonego]]
[[Plik:2005-09-12 Suillus luteus cropped.jpg|thumb|
{{commonscat|Velum (mycology)}}
'''Osłona''' ([[język łaciński|łac.]] ''velum'') – błony otaczające młody [[owocnik]] grzybów. Są dwie osłony<ref name=griz>{{Cytuj książkę|imię=Till R.|nazwisko=Lohmeyer |imię2=Ute |nazwisko2=Kũnkele|tytuł=Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie |miejsce=Warszawa |rok=2006 |isbn=978-1-40547-937-0}}</ref>:
* osłona całkowita (''velum generale'', ''velum universale'') otaczająca owocnik od wierzchołka [[Kapelusz grzyba|kapelusza]] po podstawę [[Trzon grzyba|trzonu]]. Może być błonkowata lub pajęczynowata. Podczas wzrostu owocnika ulega rozerwaniu, a jej resztki mogą u różnych gatunków grzybów pozostawać w różnych miejscach owocnika; u podstawy trzonu jako [[Pochwa (grzyby)|pochwa]], na trzonie jako [[Pierścień (grzyby)|pierścień]], strzępki lub obrączka i na kapeluszu w postaci łatek, strzępek lub brodawek<ref name=griz/>. U różnych gatunków grzybów różnie to bywa. U [[muchomor zielonawy|muchomora zielonawego]] (''Amanita phalloides'') pozostaje pierścień i pochwa, u [[Muchomor czerwony|muchomora czerwonego]] (''Amanita muscaria'') łatki i pierścień, u [[pieczarka polna|pieczarki polnej]] tylko pierścień. Czasami osłony są tak delikatne, że nawet u młodych owocników trudno je dostrzec, czasami brak ich zupełnie (np. u [[twardzioszek przydrożny|twardzioszka przydrożnego]] ''Marasmius oreades'')<ref name=snowarski>{{Cytuj książkę|imię=Marek|nazwisko=Snowarski |tytuł=Grzyby |miejsce=Warszawa |rok=2010|wydawca = Multico Oficyna Wydawnicza |isbn=978-83-7073-776-4}}</ref>.
* osłona częściowa (''velum partiale'') łącząca brzeg kapelusza z trzonem. Może być błonkowata lub pajęczynowata. Zadaniem tej osłony jest ochrona [[hymenofor]]u. Podczas wzrostu grzyba ulega rozerwaniu. U niektórych gatunków jej resztki tworzą na trzonie pierścień, a na brzegu kapelusza zwisające strzępki (np. u [[maślak zwyczajny|maślaka zwyczajnego]] ''Suillus luteus'')<ref name=Wojewoda>{{Cytuj książkę|imię=Barbara |nazwisko=Gumińska |imię2=Władysław |nazwisko2=Wojewoda|tytuł=Grzyby i ich oznaczanie |miejsce=Warszawa |rok=1985 |wydawca=PWRiL |isbn= 83-09-00714-0}}</ref>.
Pozostające po osłonie na owocnikach łatki, strzępki brodawki, pochwa, pierścień czy obrączka mają duże znaczenie przy oznaczaniu gatunków. Są one jednak delikatne i z wiekiem rozpadają się, zwłaszcza podczas deszczów ulegają zmyciu. Z tego względu dla oznaczenia niektórych gatunków konieczne są osobniki młode, u których jeszcze zachowały się resztki osłony. Z tego też względu w celu identyfikacji grzyba należy z podłoża wyciągać go ostrożnie i tak, aby wyjąć grzyba wraz z całą nasadą<ref name=snowarski/>.
▲[[Plik:2005-09-12 Suillus luteus cropped.jpg|thumb|left|250px|U maślaka zwyczajnego resztki osłony częściowej tworzą na trzonie pierścień]]
{{Przypisy}}
| |||