Wyraz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu fakt na podstawie edycji http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wyraz&diff=prev&oldid=44543540 |
uzupełnienie |
||
Linia 3:
'''Wyraz''' – pewna wyróżniona fonetycznie, czy też graficznie, część wypowiedzi, składająca się z jednego lub więcej [[morfem]]ów.
„Wyraz” nie jest tworem w pełni obiektywnym i co jest wyrazem, a co nim nie jest, zależy w sporym stopniu od tradycji językoznawczej danego języka. W językach analitycznych "wyraz" to to samo co "[[słowo]]", w językach fleksyjnych pojęcie wyrazu wydaje się mniej jasne – wyrazem jest morfem bazowy z dołączonymi do niego aktualnie użytymi morfemami odmiany. W praktyce przyjmuje się kryterium graficzne: w ramach tekstu pisanego (zapisanego w [[alfabet]]ach zachodnich: [[pismo greckie|greckim]], [[pismo łacińskie|łacińskim]], [[cyrylica|cyrylickim]], [[pismo armeńskie|ormiańskim]], [[pismo gruzińskie|gruzińskim]], a także w [[pismo hebrajskie|hebrajskim]] traktuje się jako ciąg liter pomiędzy dwiema spacjami. To kryterium nie ma zastosowania do wielu innych systemów pisma (np. [[pismo arabskie|arabskiego]], gdzie pseudo-spacje pojawiają się wewnątrz wyrazów; [[pismo chińskie|chińskiego]], [[pismo japońskie|japońskiego]], czy wieli pism Azji południowo-wschodniej, gdzie w ogóle nie stosuje się spacji; [[pismo tybetańskie|tybetańskiego]], gdzie spację zapisuje się po każdej sylabie, bez względu na długość wyrazu/słowa; podobnie zresztą jak w [[alfabet wietnamski|tekstach wietnamskich]] zapisywanych przecież z użyciem alfabetu łacińskiego. Szczgólnie trudne jest do stosowania w przypadku analizy wypowiedzi ustnych (czy języków nie posiadających w ogóle pisma).
z dołączonymi do niego wszystkimi morfemami odmiany, w przypadku [[język polski|języka polskiego]] dodatkowo granicę wyrazu wyznacza stały akcent na drugą sylabę od końca.▼
==Wyraz w polskiej tradycji językoznawczej==
▲
Jednak nawet tutaj jest wiele niejasności, na przykład:
Linia 11 ⟶ 13:
* formy trybu warunkowego, np. „zrobilibyście” fonetycznie rozkłada się na „zrobili" i „byście”, graficznie jest jednak zapisywane łącznie;
* ruchoma końcówka czasownika („gdzie+że+ście byli?”) może być traktowana jako osobny wyraz lub włączana do poprzedniego wyrazu. To drugie rozwiązanie stanowi jednak kłopot z punktu widzenia klasyfikacji takiego wyrazu;
* długi graficznie liczebnik (np. „dwa tysiące trzysta czterdzieści pięć”) może być traktowany jako pojedynczy wyraz lub też jako kilka kolejnych wyrazów
* niektóre grupy wyrazów (np. zakończone na ''-ika'' / ''-yka'') i niektóre formy fleksyjne innych wyrazów (np. 1. i 2. osoba l. mnogiej czasu przeszłego, formy trybu przypuszczającego), mają akcent na trzeciej lub nawet czwartej sylabie od końca.
== Wyraz a słowo ==
| |||