Wyspa Manoela: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
infobox, wikizacja, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
źródła/przypisy - dodałem datę dostępu
Linia 21:
 
== Geografia ==
Wyspa Manoela jest płaska, o kształcie zbliżonym do liścia. Znajduje się w środku portu [[Marsamxett]], z zatoką Lazzaretto od południa i zatoką Sliema na północy. Wyspa jest połączona z głównym lądem [[Malta (wyspa)|Malty]] mostem. Cała wyspa jest dobrze widoczna z bastionów stołecznej [[Valletta|Valletty]]<ref name="lca"><cite class="citation web">[http://lc.gov.mt/Page.aspx?catid=33&pid=235&lid=1 "Manoel Island"][dostęp 20-01-2016]. </cite></ref>.
 
== Historia ==
W roku 1570 wyspa została przejęta przez Kapitułę Katedralną w [[Mdina|Mdinie]] i stała się własnością [[Archidiecezja maltańska|biskupa Malty]]. To wtedy została nazwana ''l'Isola del Vescovo'' ([[wł.]]) lub il-''Gżira tal-Isqof'' ([[Język maltański|malt.]]) - ''Wyspa Biskupia''.
[[Plik:Malta - Gzira - Manoel Island - Lazzaretto+Fort (MSTHC) 01 ies.jpg|thumb|[[Lazzaretto]]]]
W roku 1592, po epidemii [[Dżuma|dżumy]], zbudowany tam został szpital - kwarantanna, znany jako [[Lazzaretto]]. Szpital składał się z drewnianych chat i został rozebrany rok później, po ustaniu epidemii.  W 1643 roku, w czasie rządów Wielkiego Mistrza [[Juan de Lascaris-Castellar|Juana de Lascaris-Castellara]], [[Zakon Maltański|Zakon św. Jana]] przejmuję wyspę od Kościoła w zamian za posiadłość w [[Rabat (Malta)|Rabacie]], i buduje stałe Lazzaretto, aby móc kontrolować okresowe przypadki dżumy i [[Cholera|cholery]], pojawiające się wraz z wizytami statków. Szpital początkowo służył jako miejsce przebywania pasażerów ze statków objętych kwarantanną. Był konsekwentnie ulepszany podczas rządów Wielkich Mistrzów [[Nicolasa Cotonera]], [[Gregorio Carafy]] i [[Antonio Manoel de Vilhena|Antonio Manoela de Vilheny]]<ref><cite class="citation news">Muscat, Ben (27[dostęp October 2008)20-01-2016]. </cite></ref>.
[[Plik:Malta - Gzira - Manoel Island - Fort Manoel (Ferry Sliema-Valletta) 02 ies.jpg|thumb|[[:en:Fort Manoel|Fort Manoel]]]]
W latach 1723-1733, za rządów Wielkiego Mistrza António Manoela de Vilheny, został zbudowany na wyspie nowy [[Twierdza gwiazda|fort gwiaździsty]]. Nazwany został [[Fort Manoel]] na cześć budowniczego, również nazwa wyspy została wtedy zmieniona. Twierdza jest uważana za typowy przykład XVIII-wiecznej inżynierii wojskowej. Jej pierwotne plany przypisywane są [[René Jacob de Tigné]], a mówi się, że zostały zmodyfikowane przez jego przyjaciela i współpracownika [[Charles François de Montdion|Charlesa François de Mondion]], pochowanego w krypcie pod fortem. Fort posiada wspaniały czworoboczny dziedziniec, plac paradny i arkady. Znajduje się w nim barokowa kaplica pod wezwaniem [[Antoni Padewski|św. Antoniego z Padwy]], zarządzana bezpośrednio przez Zakon.
Linia 32:
W okresie rządów brytyjskich w Lazzaretto kontynuowano jego misję, a w latach 1837 i 1838, gdy gubernatorem był Sir [[Henry Bouverie]], szpital nawet został powiększony. Na krótko był używany jako kwatera dla wojska, lecz w 1871 została przywrócona jego pierwotna funkcja. W XIX wieku niektóre przychodzące listy i przesyłki poddawane były odkażaniu w Biurze Dezynfekcji szpitala, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.
 
Podczas II wojny światowej, w czasie [[Oblężenie Malty|oblężenia Malty]], wyspa Manoela i jej fort były wykorzystywane jako baza morska dla [[Royal Navy]], nosząc kryptonimy "HMS Talbot" oraz "HMS Phœnicia". Kaplica św. Antoniego została zniszczona przez bezpośrednie trafienie bombą, podczas nalotu [[Luftwaffe]] w marcu 1942 roku. Fort pozostawał opuszczony przez wiele lat i oba obiekty, Fort Manoel i Lazzaretto, uległy dewastacji<ref><cite class="citation news">Said, Frans H. (27[dostęp October 2008)20-01-2016]. </cite></ref>.
 
Remonty i renowacja rozpoczęły się z początkiem XXI wieku.
Linia 41:
=== Przystań i stocznia jachtowa ===
[[Plik:Malta - Gzira - Manoel Island Yacht Marina (Ix-Xatt Ta' Xbiex) 02 ies.jpg|thumb|Yacht Marina na wyspie Manoela]]
Obecnie na wyspie Manoela mieści się stocznia jachtowa i przystań dla jachtów. Od roku 2011 przystań jachtowa znajduje się pod nowym zarządem i może przyjmować jednostki o długości do 80 metrów. Posiada łącznie 350 miejsc do cumowania<ref><cite class="citation web">[http://www.miym.com.mt/about-us/ "About Us"].[dostęp 20-01-2016] </cite></ref>.
[[Plik:Malta - Gzira - Triq Il-Forti Manoel - Yacht Yard (Triq Ix-Xatt (Sliema)) 01 ies.jpg|thumb|Stocznia jachtowa na wyspie Manoela]]
Stocznia jachtowa może pomieścić jachty i katamarany o długości do 50 metrów i wyporności do 500 ton. Stocznia oferuje przechowywanie łodzi, cumowanie, naprawy i kompleksowe odnawianie<ref><cite class="citation web">[http://www.yachtyard-malta.com/about/overview/ "Overview"].[dostęp 20-01-2016] </cite></ref>.
 
=== Kacza wioska (Duck Village) ===
[[Plik:Malta - Gzira - Triq Il-Forti Manoel - Duck Village 02 ies.jpg|thumb|Duck Village]]
Od kilku lat wyspa Manoela jest siedzibą osobliwego, nieformalnego schroniska dla [[Kaczki|kaczek]] i innych ptaków wodnych. Mieści się ono koło mostu łączącego wyspę z głównym lądem. Zostało ono zorganizowane i prowadzone jest przez miejscowych wolontariuszy, finansowane jest w całości z prywatnych darowizn<ref><cite class="citation web">[http://www.howtomalta.com/2014/10/duck-village.html "Duck Village"]. ''howtomalta.com''<span class="reference-accessdate">.[dostęp 20-01-2016] </span></cite></ref>.
 
=== Odnawianie ===
W sierpniu 2001 roku, firma MIDI plc rozpoczęła prace renowacyjno-konserwatorskie w Forcie Manoela. Duża jego część została całkowicie odbudowana, zwłaszcza miejsca trafione bombami w czasie II wojny światowej, w tym kaplicę św. Antoniego. Fort został ponownie otwarty dla publiczności 31 października 2009 roku.<ref><cite class="citation web">[http://www.midimalta.com/restoration-fort-manoel "Restoration of Fort Manoel"].[dostęp 20-01-2016] </cite></ref>
 
Budynek Lazzaretto jest również przewidziany do remontu, lecz przywrócenie go do świetności nie będzie łatwe, ponieważ uległ rozległym uszkodzeniom na przestrzeni lat, zwłaszcza w czasie II wojny światowej, a niektóre jego fragmenty grożą zawaleniem. Po renowacji dawny szpital może być przekształcony w budynek mieszkalny oraz hotel i kasyno<ref><cite class="citation news">Bugeja, Zillah (4[dostęp September 2008)20-01-2016]. </cite></ref>.
 
Istnieją również plany na nowe osiedle mieszkaniowe na wyspie Manoela, lecz MIDI skierowało większą uwagę na swój inny projekt na pobliskim [[Tigné Point]]<ref><cite class="citation news">[http://www.timesofmalta.com/articles/view/20140501/business-news/Midi-considering-partner-for-Manoel-Island-project.517211 "Midi considering ‘partner’ for Manoel Island project"].[dostęp 20-01-2016] </cite></ref>. Jednak projekt zabudowy wyspy Manoela jest mocno krytykowany ze względu na bliskość ważnych budynków historycznych na wyspie. Strzeżona bariera około 300 [[jard]]ów (275 m.) za mostem daje do zrozumienia, że osoby postronne nie są mile widziane na większej części wyspy.
 
== Przypisy ==