Kolba (chemia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
WP:SK, drobne redakcyjne; usuwam wątpliwą informację o grubości szkła
Linia 7:
 
[[Plik:Kolby reakcyjne.svg|thumb|300px|Kolby reakcyjne:<br />1. kolba trójszyjna<br />2. kolba Schlenka]]
[[Plik:Kolba 250 ml 19 26 14 23.JPG|thumb|KolbaDwuszyjna [[kolba okrągłodenna ze szlifem bocznym w podstawce korkowej]]]]
 
* kolby reakcyjne – które zwykle mają kształt kuli (tzw. [[kolba okrągłodenna|kolby okrągłodenne]]) i są zaopatrzone w szyje, na końcach których są [[szlif laboratoryjny|szlify]], umożliwiające szybkie i szczelne łączenie ich z resztą aparatury (np. [[chłodnica laboratoryjna|chłodnicą]] czy [[wkraplacz]]em); kolby reakcyjne są zwykle wykonywane z grubego szkła; dzięki kulistemu kształtowi znoszą one dobrze duże różnice ciśnień, na skutek czego można w nich prowadzić reakcje zarówno w warunkach próżniowych, jak i wysokiego nadciśnienia; mniej typowe odmiany kolby reakcyjnych to:
** kolby sulfonacyjne, które składają się z dwóch części: okrągłodennego naczynia i kapelusza z szyjami; kapelusz łączy się z naczyniem poprzez płaski szlif kołnierzowy, podobnie jak to ma miejsce w [[eksykator]]ach; kolby takie jest łatwo rozładować, zwłaszcza w sytuacji, gdy mieszanina reakcyjna ulega zestaleniu w wyniku reakcji;
** kolba Schlenka – jest to kolba o kształcie kulistym lub zbliżonym do probówki, zwykle jednoszyjna, zaopatrzona w boczny kran z [[oliwka laboratoryjna|oliwką]]; kran ten umożliwia łatwe łączenie kolby z [[linia próżniowa|linią próżniowo-azotową]], poprzez [[wąż laboratoryjny]] i prowadzenie reakcji bądź w próżni, bądź też w atmosferze azotu;
* kolby destylacyjne – są przeznaczone do umieszczania w nich mieszanin, które mają podlegać [[destylacja|destylacji]], a także do odbioru produktów destylacji; kolby destylacyjne występują w różnych kształtach – spotyka się kolby okrągłodenne, podobne do kolb reakcyjnych, kolby stożkowe, kolby o kształcie gruszki oraz kolby podłużne, o kształcie zbliżonym do [[probówka|probówki]]; kolby destylacyjne posiadająmają zwykle tylko jedną wąską szyję zakończoną szlifem i są wykonywane z cieńszego szkła niż kolby reakcyjne, po to aby łatwiej je było ogrzewać;
 
[[Plik:Kolby plaskodenne-grafik.svg|225px|right|Kolby płaskodenne]]
 
* kolby do przechowywania odczynników – są to zwykle kolby płaskodenne, które można dzięki temu wygodnie stawiać na stole lub w szafce. Kolby te nie wytrzymują zbyt dużych różnic temperatury ani ciśnienia, ze względu na naprężenia jakie powstają w płaskim dnie; kolby te są zwykle wykonywane z gorszej jakości szkła niż kolby reakcyjne, gdyż nie są one przeznaczone do znoszenia ostrych warunków; niektóre rodzaje tych kolb są zaopatrywane w szyjki ze szlifem, które zamyka się korkiem szklanym, inne z kolei mają szyjki gwintowane i zamyka się je odpowiednią nakrętką lub automatycznym dozownikiem; kolby te występują w dwóch typowych kształtach:
** kolba okrągła – która ma kształt ściętej od dołu kuli; W kolbach tych występują często długie szyjki; czasami posiadająmają one nacięcie na szyjce, które określa dokładnie określoną objętość kolbki; tego rodzaju kolby są nazywane [[kolba miarowa|kolbami miarowymi]]; służą one do sporządzania i przechowywania [[roztwór mianowany|roztworów mianowanych]];
** [[Kolba stożkowa|kolba Erlenmeyera]] wprowadzona w roku 1861 przez niemieckiego chemika [[Emil Erlenmeyer|Emila Erlenmeyera]] (1825–1909) – ma kształt stożka, zakończonego zwykle szlifem; kolby stożkowe są bardzo popularne, ze względu na ich niską cenę (są proste w produkcji) oraz poręczność;
 
[[Plik:Büchner_flaskBüchner flask.svg|thumb|150px|Kolba ssawkowa]]
 
* kolby ssawkowe – są to kolby płaskodenne, ale wykonywane z bardzo grubego i wytrzymałego szkła; posiadająmają one zwykle kształt stożkowy – zbliżony do kształtu kolby Erlenmeyera, ale dodatkowo posiadająmają oliwkę, zwykle umieszczaną w bocznej ściance na ⅔ wysokości od dna; kolby te służą do współpracy z [[pompka wodna|pompkami wodnymi]] lub [[pompa próżniowa|pompami próżniowymi]] w trakcie [[filtracja|filtracji próżniowej]], lub jako dodatkowe zabezpieczenie w trakcie destylacji i innych procesów prowadzonych pod zmniejszonym ciśnieniem.
 
== Zobacz też ==