Płuco: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
IP Man (dyskusja | edycje)
infobox
m poprawa przek., drobne redakcyjne, typo
Linia 21:
 
== Porównanie płuc kręgowców ==
=== Płuca [[płazy|płazów]] ===
U form dorosłych [[płazy|płazów]] występują workowate płuca, które wspomagane są w [[wymiana gazowa|wymianie gazowej]] przez [[Skóra|skórę]] i [[Błona śluzowa|błony śluzowe]] jamy gębowo-gardzielowej. Niektóre płazy posiadają płuca gładkie, jednak u większości występują w nich fałdy sterczące do wewnątrz i krzyżujące się ze sobą – co zwiększa powierzchnię wymiany gazowej. [[Wentylacja płuc]] płazów odbywa się przez rytmiczne obniżanie i podnoszenie [[jama gębowa|jamy gębowej]] (brak jest klatki piersiowej). Wśród płazów występują takie (np. [[salamandra bezpłucna]]), które nie posiadają płuc, a wymiana gazowa odbywa się powierzchnią całego ciała.
 
=== Płuca [[gady|gadów]] ===
Płuca [[gady|gadów]] podzielone są na liczne komory, mają strukturę gąbczastą (tzw. [[płuca gąbczaste]]). Gadzie płuca są silniej pofałdowane od tych u płazów, a ich wentylacja odbywa się dzięki [[mięśnie międzyżebrowe|mięśniom międzyżebrowym]] klatki piersiowej.
 
=== Płuca [[ptaki|ptaków]] ===
Płuca [[ptaki|ptaków]] są najbardziej skomplikowanym i wydajnym organem oddechowym zwierząt<ref>[http://education.vetmed.vt.edu/Curriculum/VM8054/Labs/Lab26/Examples/exairves.htm Example: Air Vesicles<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W swojej strukturze zawierają miliony cienkich rurek znanych jako [[parabronchi]]. Mają one porowatą strukturę umożliwajaca penetrację powietrza poprzez kapilary w głąb sąsiadujących naczyń krwionośnych (blood capilaries). Narządami wspomagającymi płuca są [[worki powietrzne]], dzięki którym możliwy jest stały przepływ powietrza przez płuca w sposób zapobiegający mieszanie się powietrza świeżego z powietrzem zużytym. Wentylacja płuc u ptaków jest dwojaka – inna podczas lotu, a inna podczas chodu. W czasie lotu [[klatka piersiowa]] ulega zablokowaniu ([[mięśnie międzyżebrowe]] są ''wyłączone''), a powietrze jest wypychane poprzez ucisk skrzydeł na worki powietrzne. Podczas spoczynku wentylacja zachodzi dzięki mięśniom klatki piersiowej oraz mięśniom brzucha. Są to płuca błoniaste lub rzadziej używana nazwa – rurkowate.
 
=== Płuca [[ssaki|ssaków]] ===
Najlepiej rozwinięte, duże płuca o budowie [[pęcherzyki płucne|pęcherzykowatej]] występują u [[ssaki|ssaków]]. Powiększenie powierzchni oddechowej (u ssaków jest ona 40 razy większa niż u płazów{{fakt|data=2011-06}}) było możliwe dzięki wytworzeniu pęcherzyków płucnych. Wentylacja płuc odbywa się przez pracę mięśni międzyżebrowych oraz [[przepona (mięsień)|przepony]]. Przepona i mięśnie międzyżebrowe kurczą się, tworząc w płucach podciśnienie, dzięki czemu powietrze jest zasysane.
 
== Płuco człowieka ==
Linia 51:
* wejście oskrzela płatowego górnego (nadtętniczego),
* wejście tętnicy płucnej prawej,
* wejście "pnia"„pnia” oskrzeli głównych: środkowego i dolnego
* ujście żył płucnych (dwóch: górnej i dolnej)