Wielki pożar Smyrny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (10) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1205622
m drobne redakcyjne
Linia 2:
{{commonscat|Great Fire of Smyrna}}
'''Wielki pożar Smyrny''' (w historiografii greckiej ''Katastrofa Smyrny'', [[język nowogrecki|gr]]: ''Καταστροφή της Σμύρνης'', [[język turecki|tur]]: ''Büyük İzmir Yangını'') – pożar, który w dniach 13–17 września 1922 zniszczył całkowicie dzielnice chrześcijańskie (grecką, francuską i ormiańską), nie wyrządzając równocześnie żadnych strat w kwartałach żydowskim i tureckim <ref>Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 115–119. ISBN 83-05-13465-2.</ref>, portowego miasta [[Izmir|Smyrna]] (Izmir) we wrześniu 1922 roku, pozostając jednym z największych pożarów w czasach nowożytnych. Wydarzenie to zakończyło [[wojna grecko-turecka (1919-1922)|wojnę grecko-turecką]] lat 1919-1922, ostatecznie przypieczętowując klęskę armii greckiej i planów aneksji terenów Azji Mniejszej zamieszkiwanych od 2500 lat przez prawosławnych Greków ([[Megali Idea|Wielka Idea]]). Spaleniu miasta towarzyszyła masakra jego chrześcijańskich mieszkańców (głównie Greków i Ormian), dokonana przez wojska tureckie.
W ocenie autorów greckich<ref name="nair46"/> i wielu zagranicznych<ref name="nair46"/> pożar rozmyślnie spowodowali Turcy<ref group="uwaga">Profesor Marjorie Housepian Dobkin, w kronice ''Smyrna 1922: The Destruction of a City'', cytuje m.in. wicekonsula USA w Smyrnie oraz innych naocznych świadków, spośród personelu konsulatu, relacjonujących „Turkish soldiers often directed by officers. Throwing petroleum in the streets and houses – tureccy żołnierze, często kierowani przez oficerów, rozlewali ropę naftową na ulicach i domach”</ref> . Zdaniem przedstawicieli ówczesnej administracji tureckiej, wspartych opinią wyższych urzędników brytyjskich, pożarowi winni byli Ormianie, bądź Grecy, występujący w przebraniu tureckich żołnierzy <ref group="uwaga">Relacje, wraz z opinią wskazującą na Ormian, przebranych za turecką armię, jako na podpalaczy Smyrny (a więc także podpalaczy własnej dzielnicy i uwięzionych w niej swych rodzin), zawierające opinie wysokich urzędników brytyjskich w Smyrnie, przywołuje m.in. „[[The Times]]”, wyd. 25 września 1922. Brytyjski Generalny Konsul w Smyrnie, wkrótce po pożarze oświadczyć miał, że „istnieją przyczyny, by wierzyć, że Grecy wspólnie z Armenami spalili Smyrnę”.</ref>. Jeszcze w trakcie trwającego pożaru, rozpoczęła się deportacja dorosłych mężczyzn - greckich mieszkańców miasta. Rozkaz kilkakrotnie ponawiano, ze skutkiem śmiertelnym dla większości deportowanych{{fakt|data=2011-12}}. Pozostałej części greckiej ludności zezwolono na emigrację do Grecji.
 
== Okoliczności wydarzenia ==