Legat: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
redakcyjne - u Rzymian nie było generał-adiutanta!, legati to l.mn. - zbędne powtórzenia itp |
|||
Linia 1:
== Legat rzymski ==
* W [[Rzym]]ie pierwotnie wysłannik – osoba, której zwierzchnik powierzył jakąś misję do wykonania we własnym zastępstwie (np. poseł, przyboczny wodza naczelnego). W armii rzymskiej mianem legata ([[łacina|łac.]] ''legatus legionis'') określano wysokiej rangi oficera wyznaczonego przez zwierzchników (wodza, namiestnika prowincji, konsula, senat, później cesarza) do dowodzenia pojedynczym [[legion]]em; wybierany przez wodza spośród [[senat rzymski|senatorów]], mógł także pod jego nieobecność dowodzić całą armią (''legatus pro praetore''). Symbolem władzy legata było trzech [[liktor]]ów z [[Fasces|rózgami]] oraz toporami. W wyjątkowych wypadkach przyznawano mu nawet najwyższe wyróżnienie – odbycie [[triumf]]u<ref>O. Jurewicz, L. Winniczuk, ''Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym'', PWN 1968, s. 419, 430.</ref>.
* W administracji – wysłannik cesarski, pełniący zwierzchnią władzę administracyjno-wojskową nad większym obszarem i podległy bezpośrednio [[cesarz]]owi.
* Urzędnik honorowy reprezentujący rzymskiego władcę (później także [[papież]]a) na [[sobór powszechny|soborach]], [[synod]]ach, uroczystościach czy podczas różnych wydarzeń politycznych.
== Legat papieski ==
* [[Legat papieski]], reprezentant [[papież]]a oddelegowany do [[Kościół partykularny|Kościoła partykularnego]] lub do konkretnych zadań, albo do pełnienia [[misja dyplomatyczna|misji dyplomatycznych]] (zob. [[Nuncjusz apostolski|nuncjusz]]).
== Legat w terminologii ==
* W [[prawo rzymskie|prawie rzymskim]] pojęcie '''legat''' odnosiło się do różnego rodzaju uroczystych zapisów [[testament]]owych (''legatum'')<ref>''Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny'' (red. Witold Wołodkiewicz). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 87, 88.</ref>.
* W [[język staropolski|języku staropolskim]] tym słowem określano [[poseł|posła]].
| |||