Wikipedia

Monoenergizm: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Monoenergizm''' (ew. monoenergetyzm, gr. ''μονοενεργητισμός'') – w teologii chrześcijańskiej doktryna głosząca, że [[Jezus Chrystus|Chrystus]] mający dwie natury, boską i ludzką, posiadał tylko jedno bosko-ludzkie działanie (''ἐνέργεια''). Odrzucona przez Sobór Konstantynopolitański III w 680 roku. Stanowiła jeden z etapów wielkiego sporu [[chrystologia|chrystologicznego]], wstrząsającego [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarstwem bizantyńskim]] od [[V wiek]]u.
 
== Przebieg sporu ==
W VII wieku, po nieudanej próbie [[Justynian I Wielki|Justyniana I]] i [[Sobór konstantynopolitański II|Soboru konstantynopolitańskiego II]] usunięcia schizmy [[Monofizytyzm|monofizyzckiej]] powstałej po [[Sobór chalcedoński|Soborze chalcedońskim]], cesarz [[Herakliusz (cesarz bizantyński)|Herakliusz]] zaproponował rozwiązanie kompromisowe dotyczące problemu chrystologii. Liczył na odbudowanie jedności na terenie cesarstwa bizantyjskiego. Kompromis miał polegać na przyjęciu [[Diofizytyzm|diofizytyzmu]] chalcedońskiego, uznającego, że Boski Logos przyjął ludzkie ciało i istnieje w dwóch naturach, natomiast z drugiej strony proponował uznanie jednego działania bosko-ludzkiego (''ἐνέργεια).'' Definicja tego terminu była jednak dość mglista. Ta doktryna teologiczna została początkowo przyjęta przez patriarchów Konstantynopola [[Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)|Sergiusza]] ([[610]]-[[638]]), Antiochii i Aleksandrii [[Cyrus z Aleksandrii|Cyrus]]<nowiki/>a, kościoły w Egipcie, Syrii i [[Armenia|Armenii]]; nie została również potępiona przez biskupa Rzymu Honoriusza I. ▼
 
=== Początki sporu do 633 roku ===
Unia jednak, przypieczętowana dokumentem w postaci tzw. "Dziewięciu rozdziałów" autorstwa Cyrusa, patriarchę Egiptu wychowanego w środowisku monofizyckim w Syrii, nie trwała długo. Narzucana była siłą i szybko wywołała opozycję wśród duchowieństwa Syrii i Egiptu. Na jej czele stanął mnich [[Sofroniusz I (patriarcha Jerozolimy)|Sofroniusz]], od [[634]] roku [[Prawosławny patriarchat Jerozolimy|patriarcha Jerozolimy]]. Sofroniusz stwierdził, że "Dziewięć rozdziałów" ma charakter wyłącznie monofizycki i poinformował o swoich zastrzeżeniach Sergiusza, patriarchę Konstantynopola. W odpowiedzi Syriusz ogłosił Psephos, w którym zakazywał podejmowania jakichkolwiek rozważań na temat natury działania Chrystusa.▼
Prekursorami i propagatorami koncepcji monoenergizmu byli Teodor z Faran, [[Cyrus z Aleksandrii|Cyrus,]] od roku 631 Patriarcha Aleksandrii i prefekt Egiptu, wychowany w środowisku monofizyckim w Syrii, oraz najbardziej wpływowy z nich [[Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)|Sergiusz, patriarcha Konstantynopola]], przyjaciel cesarza Herakliusza.
 
▲W VII wieku, po nieudanej próbie [[Justynian I Wielki|Justyniana I]] i [[Sobór konstantynopolitański II|Soboru konstantynopolitańskiego II]] usunięcia schizmy [[Monofizytyzm|monofizyzckiej]] powstałej po [[Sobór chalcedoński|Soborze chalcedońskim]], cesarz [[Herakliusz (cesarz bizantyński)|Herakliusz]] zaproponowałzabiegał o rozwiązanie kompromisowe dotyczące problemu chrystologii. Liczył na odbudowanie jedności na terenie cesarstwa bizantyjskiego, szczególnie jego wschodnich i południowych części. Kompromis miał polegać na przyjęciu [[Diofizytyzm|diofizytyzmu]] chalcedońskiego, uznającego, że Boski Logos przyjął ludzkie ciało i istnieje w dwóch naturach, natomiast z drugiej strony proponował uznanie jednego działania bosko-ludzkiego (''ἐνέργεια).'' Definicja tego terminu była jednak dość mglista. Ta doktryna teologiczna została początkowo przyjęta przez patriarchów Konstantynopola [[Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)|Sergiusza]] ([[610]]-[[638]]), Antiochii i Aleksandrii [[Cyrus z Aleksandrii|Cyrus]]<nowiki/>a,przyjęta przez kościoły w Egipcie, Syrii i [[Armenia|Armenii]]; nie została również potępiona przez biskupa Rzymu [[Honoriusz I|Honoriusza I]].
 
=== Od "Dziewięciu rozdziałów" w 633 roku do "Psephos" w roku 638 ===
▲UniaJednak jednakunia z frakcją Teodozjan, najważniejszego stronnictwa egipskich monofizytów, przypieczętowana dokumentem w postaci tzw. "Dziewięciu rozdziałów" autorstwa Cyrusa, patriarchępromulgowanym Egiptuna wychowanegosynodzie w środowiskuAleksandrii monofizyckim3 wczerwca Syrii633, autorstwa Cyrusa, nie trwała długo. Narzucana była siłą i szybko wywołała opozycję wśród duchowieństwa Syrii i Egiptu. Na jej czele stanął mnich [[Sofroniusz I (patriarcha Jerozolimy)|Sofroniusz]], od [[634]] roku [[Prawosławny patriarchat Jerozolimy|patriarcha Jerozolimy]]. Sofroniusz stwierdził, że "Dziewięć rozdziałów" ma charakter wyłącznie monofizycki i poinformował o swoich zastrzeżeniach Sergiusza, patriarchę Konstantynopola. W odpowiedzi SyriuszSergiusz ogłosił Psephos, w którym zakazywał podejmowania jakichkolwiek rozważań na temat natury działania Chrystusa.
 
Także papież [[Honoriusz I|Honoriusz]] ostatecznie nie poparł nowej doktryny. W efekcie Sergiusz zdecydował się na jej porzucenie. W miejsce monoenergizmu zaproponował nową doktrynę [[monoteletyzm]]u, zakładającą istnienie jednej woli w Chrystusie. Nową doktrynę Sergiusz wyłożył w [[edykt|edykcie]] ''ethkhesis'', promulgowanym przez cesarza w [[638]] roku.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Monoenergizm”