Winnipeg (jezioro): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy, drobne merytoryczne, infobox
trochę więcej informacji
Linia 11:
|głębokość średnia =
|głębokość max = 18
|długość brzegu = 1750 km{{r|qf}}
|objętość =
|klasa czystości =
Linia 28:
|wikiquote =
}}
'''Winnipeg''' ([[język angielski|ang.]] ''Lake Winnipeg'', [[język francuski|fr.]] ''Lac Winnipeg'') – jezioro słodkowodne w środkowej części [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]]. Leży w [[Kanada|Kanadzie]], w prowincji [[Manitoba]], około 55 km na północ od miasta [[Winnipeg]]. Z powierzchnią 2423 400750 km²{{r|qf}} jest szóstymsiódmym co do wielkości jeziorem w Kanadzie, wyprzedzając [[Ontario (jezioro){{r|Ontario]],canenc}} jednoi zdziesiątym [[Wielkiena Jeziora Północnoamerykańskieświecie{{r|Wielkich Jezior Ameryki Północnej]]qf}}.. Długość jeziora wynosi 416 km, głębokość średnia 12 m{{r|qf}}, głębokość maksymalna 18 m (według innych źródeł 36 m{{r|qf}}), a położeniewysokość nad poziomem morza 217 m{{r|canenc}}.
 
Jezioro Winnipeg jest pozostałością po istniejącym do ok. 8000 lat temu w tej części kontynentu amerykańskiego ogromnym (o powierzchni szacowanej na ok. 134 tys. km²) lodowcowym jeziorze [[Agassiz (jezioro)|Agassiz]]{{r|qf}}.
 
== Hydrologia ==
 
Powierzchnia [[zlewnia|zlewni]] jeziora Winnipeg wynosi 982&nbsp;900&nbsp;km² (w tym 802&nbsp;900 w Kanadzie)<ref>[http://ftp.geogratis.gc.ca/pub/nrcan_rncan/vector/atlas/archives/english/5thedition/environment/water/mcr4055.pdf Drainage Basin Areas in Canada]</ref>, czyli ponad 40 razy więcej niż powierzchnia samego jeziora. Jest to najwyższy taki stosunek w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]<ref>Lake Winnipeg Research Consortium: [http://www.lakewinnipegresearch.org/aboutlake.html About the Lake: Watershed]</ref>. Zlewnia obejmuje obszary w [[Alberta|Albercie]], [[Manitoba|Manitobie]] i [[Saskatchewan]], a także w [[Stany Zjednoczone|amerykańskich]] stanach [[Ontario]], [[Minnesota]] i [[Dakota Północna]].
 
Tylko jedna rzeka – [[Nelson (rzeka)|Nelson]] wypływa z jeziora, w kierunku północnym. Średni roczny przepływ wynosi 2066 m³ na sekundę{{r|canenc}}. Nelson uchodzi do [[Zatoka Hudsona|Zatoki Hudsona]].
 
Winnipeg posiada wiele dopływów. [[Saskatchewan (rzeka)|Saskatchewan]] przepływa wcześniej przez [[Cedar (jezioro)|jezioro Cedar]] w północno-zachodniej części, [[Red (dopływ jeziora Winnipeg)|Red]] uchodzi od południa, a [[Winnipeg (rzeka)|Winnipeg]] od południowego wschodu. Te trzy rzeki dostarczają około 60% wody wpływającej do Winnipeg{{r|qf}}. Oprócz tego do jeziora uchodzą m.in. [[Dauphin (rzeka)|Dauphin]], [[Bloodvein (rzeka)|Bloodvein]], [[Berens]], [[Poplar (rzeka)|Poplar]] i [[Manigotagan (rzeka)|Manigotagan]].
 
== Miejscowości nad jeziorem ==
 
* [[Grand Beach]]
* [[Lester Beach]]
* [[Riverton (Manitoba)|Riverton]]
* [[Gimli (Kanada)|Gimli]]
* [[Winnipeg Beach]]
* [[Victoria Beach]]
* [[Hillside Beach]]
* [[Pine Falls]]
* [[Manigotagan]]
* [[Berens River]]
* [[Bloodvein]]
* [[Sandy Hook (Kanada)|Sandy Hook]]
* [[Albert Beach]]
* [[Hecla Village]]
* [[Grand Rapids (Kanada)|Grand Rapids]]
 
Miasto [[Winnipeg]] leży około 80 km na południe od jeziora.
 
{{Przypisy|przypisy=
<ref name="canenc">[http://www.thecanadianencyclopedia.com/en/article/lake-winnipeg/ Canadian Encyclopedia: Lake Winnipeg]</ref>
<ref name="qf">[https://www.gov.mb.ca/waterstewardship/water_quality/lake_winnipeg/facts.html Lake Winnipeg Quick Facts]</ref>
}}