Jacek Soplica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 45926030 autora 94.254.168.16 (dyskusja)
→‎Zobacz też: int., drobne merytoryczne
Linia 1:
[[Plik:Boguslaw Linda 2013.jpg|thumb|[[Bogusław Linda]], odtwórca roli Jacka Soplicy w filmie ''[[Pan Tadeusz (film 1999)|Pan Tadeusz]]'' w [[Reżyseria|reżyserii]] [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]].]]
[[Plik:Scena bitwy z Pana Tadeusza Ossolineum.jpg|thumb|300px|Jacek Soplica osłania hrabiego. Scena wykonana w kości słoniowej na boku mahoniowej szkatuły przeznaczonej do przechowywania manuskryptu "Pan Tadeusz". Dzieło rzeźbiarza Józefa Brzostowskiego z 1873 r. na bazie rysunku Juliusza Kossaka. Zbiory Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.]]
'''Jacek Soplica''' (''Wojewoda, Wąsal, ksiądz Robak, Bernardyn'') – fikcyjna postać epopei narodowej [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]] ''[[Pan Tadeusz]]''. [[szlachta|Szlachcic]] litewski, głowa rodu [[Soplicowie|Sopliców]], zabójca [[Stolnik Horeszko|Stolnika Horeszki]], ojciec [[Tadeusz Soplica|Tadeusza]], [[kapłan]] z [[bernardyni|zakonu bernardynów]].
 
== Biografia ==
Soplica pochodził ze szlachty średnio zamożnej. W młodości słynął z zawadiactwa, awanturnictwa i hulanki. Był nieformalnym przywódcą rodu Sopliców, prawdopodobnie dzięki fantazji, bitności i inteligencji. Wykorzystywał to [[Stolnik]] [[Horeszko]], bratając się z Soplicą. Jacek jednak – bojąc się ośmieszenia – nie poprosił o rękę córki Stolnika, [[Ewa Horeszkówna|Ewy]].
 
Zrezygnowany Soplica później poślubił przypadkową ubogą szlachciankę, która dała mu syna Tadeusza. Niekochana przez męża, zmarła wkrótce po porodzie. Tymczasem Jacek popadł w pijaństwo. Pewnego dnia, gnany gniewem, przybył pod [[zamek]] Horeszków, który był wówczas atakowany przez Moskali. Widząc radość Horeszki po odpartym ataku, Soplica sięgnął po strzelbę zabitego Rosjanina i zastrzelił Stolnika. Został uznany za zdrajcę i stronnika [[Rosja|Moskali]], którzy chcieli go za ów czyn uhonorować, on się jednak nie zgodził.
 
By odpokutować za swe czyny, oddał swego syna na wychowanie, wyjechał z kraju i wstąpił do [[Legiony Polskie we Włoszech|Legionów Polskich]] generała [[Jan Henryk Dąbrowski|Dąbrowskiego]]. Wraz z nimi walczył w kampanii włoskiej, z poświęceniem oddając się sprawie. Niezdolny do walki wskutek odniesionych ran, wstąpił do [[zakon]]u [[bernardyni|bernardynów]] pod imieniem Robak i został tajnym emisariuszem [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]]. Z zadaniem wszczęcia powstania na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwie]] przedostał się przez granicę i rozpoczął agitację wśród szlachty i chłopów.
 
Postać Jacka Soplicy powszechnie uważana jest za wyraz zmiany sposobu myślenia u polskich poetów doby [[romantyzm]]u. Soplica jest pierwszym w historii polskiej literatury bohaterem narodowym, który odwołuje się nie tylko do szlachty, ale także do chłopstwa. Wedle badaczy twórczości Mickiewicza postać Jacka Soplicy stała się odzwierciedleniem poglądów autora po upadku [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], które według Mickiewicza zakończyło się klęską, gdyż objęło jedynie możnych, a nie cały naród.