Wojny diadochów: Różnice pomiędzy wersjami

 

== Wojny diadochów (321-286 p.n.e.) ==

Twarde dążenie Perdikkasa do utrzymania jedności politycznej imperium szybko doprowadziły do powstania koalicji wymierzonej przeciwko niemu. Przystąpili do niej Krateros, Antypater, Antygon Jednooki, Lizymach i Ptolemeusz. Jedynym sojusznikiem Perdikkasa był Eumenes z Kardii, któremu Perdikkas umożliwił objęcie przyznanej mu satrapii. Antypater i Krateros kończący właśnie [[wojna lamijska|wojnę lamijską]] mieli pod swoimi rozkazami 40-tysięczną armię, Ptolemeusz dysponował silną armią i [[Flota|flotą]]. Antygon wraz z częścią floty przejętej od Antypatra wylądował w [[Karia|Karii]] (w Azji Mniejszej). Perdikkas uznał, że stłumienie buntu należy rozpocząć od Egiptu. Ruszył więc na Ptolemeusza z początkiem [[321 p.n.e.]] Bez większych przeszkód dotarł do [[Delta Nilu|Delty]]. Nie zdołał jednak sforsować [[Nil]]u, a podczas próby przeprawy stracił wielu ludzi. W armii wybuchł bunt, a Perdikkas zginął z rąk spiskowców z własnego sztabu. Po śmierci Perdikkasa spiskowcy ofiarowali jego miejsce Ptolemeuszowi, ten jednak odmówił (z konsekwencją trzymał się obranej drogi budowy własnego państwa, którego centrum miał być Egipt).

 

* dokonano także zmian na stanowiskach satrapów.

 

Kolejny konflikt wyłonił się w [[319 p.n.e.]] wraz ze śmiercią Antypatra. Antypater jako osoba o ograniczonych ambicjach i wielkiej lojalności wobec dynastii [[Argeadzi|Argeadów]] wyznaczył na swojego następcę [[Poliperchon]]a, dowódcę z czasów Filipa II. Z takim obrotem spraw nie mógł się pogodzić [[Kassander]], syn Antypatra, przez ojca obdarzony w testamencie funkcją [[Chiliarcha|chiliarchy]] armii macedońskiej. Stanowisko to nie zaspokajało jego ambicji, uciekł więc do Antygona do Azji Mniejszej. Powstała kolejna koalicja wymierzona tym razem w Poliperchona. W skład jej weszli wraz z Kassandrem i Antygonem również Ptolemeusz i Lizymach. Poliperchon był zdolnym wojskowym, jednak brakowało mu talentów politycznych. Nie udało mu się powstrzymać postępów Kassandra. W celu poprawienia swojej sytuacji zaczął – jako pierwszy z diadochów – używać hasła wolności miast greckich, by uzyskać poparcie [[polis]] greckich w wojnie. Dla wzmocnienia swojej pozycji sprowadził z [[Epir]]u [[Olimpias]], ta korzystając z okazji zleciła zabójstwo Filipa III, a także wielu popierających go arystokratów. Poliperchonowi udało się zachować władze jedynie nad częścią [[Peloponez]]u (nie jest pewne jak długo ją sprawował). Kiedy Kassander przybył do [[Macedonia|Macedonii]], bez problemów uzyskał od armii wyrok skazujący Olimpias na śmierć ([[317 p.n.e.]]) – mordy których dokonała po sprowadzeniu jej z Epiru przez Poliperchona wywołały wielkie oburzenie w Macedonii). Chcąc oprzeć swoją władzę ciągle jeszcze silnym przywiązaniu Macedończyków do dynastii Argeadów Kassander ożenił się z [[Tessalonika|Tessalonike]] (przyrodnią siostrą Aleksandra III Wielkiego). W tym czasie Antygon wypełniał powierzone mu zadanie usunięcia Eumenesa. Kampania prowadzona w Azji Mniejszej, [[Syria|Syrii]] i [[Iran]]ie zakończyła się dopiero w [[316 p.n.e.]]

 

W [[315 p.n.e.]] Antygon zaatakował Seleukosa, który został zmuszony do ucieczki do Egiptu. Tak poważny wzrost potęgi Antygona bardzo zaniepokoił innych diadochów. Zawiązali więc przeciwko niemu koalicję. Uczestniczyli w niej Ptolemeusz (a u jego boku Seleukos), Lizymach i Kassander. W pierwszej fazie wojny inicjatywa należała do Antygona, który opanował resztę Azji Mniejszej, południową Syrię ([[315 p.n.e.]]). W walce politycznej zaczął stosować na szeroką skalę hasło wolności miast greckich kreując się obrońcę odwiecznej wolności greckich [[polis]]. Stał się także patronem związku polis Cykladów (tzw. [[Związek Wyspiarzy]]). Działania te godziły głównie w Kassandra i Ptolemeusza którzy w swoich rękach posiadali znaczna część miast greckich. Poparcie Greków dawało również możliwość swobodnego zaciągu greckich najemników. Antygon rozporządzał na tyle potężnymi siłami że mógł prowadzić wojnę na kilku frontach. Osobiście poprowadził wyprawę przeciwko Lizymachowi. W tym samym czasie jego syn, [[Demetriusz I Poliorketes|Demetriusz]] walczył z Ptolemeuszem, a jego dowódcy zmagali się z Kassandrem na południu Grecji. W [[312 p.n.e.]] Ptolemeusz pokonał Demetriusza pod Gazą. Wykorzystując to Seleukos wraz z małym oddziałem otrzymanym od Ptolemeusza udał się do Babilonu gdzie został życzliwie przyjęty. W [[311 p.n.e.]] obie strony uznały za konieczne podpisanie pokoju. Pokój zawarto na następujących warunkach:

* Kassander pozostanie opiekunem Aleksandra IV aż do jego pełnoletności,

Pokój nie obejmował Seleukosa któremu jednak po początkowych niepowodzeniach udało się zbudować własne państwo, a nawet rozszerzyć jego granice na wschód. Kassander zdawał sobie sprawę, że wraz z pełnoletnością Aleksandra IV straci on władzę w Macedonii. Zabił więc młodego króla w [[310 p.n.e.]], natomiast w [[308 p.n.e.]] zamordowany został nieślubny syn Aleksandra, [[Herakles]] wraz ze śmiercią którego przestała istnieć [[dynastia]] [[Argeadzi|Argeadów]].

 

[[Plik:Diadochi LA.svg|thumb|300px|Większość państw hellenistycznych powstała w wyniku wojen [[Diadochowie|Diadochów]], po śmierci [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]] i [[Perdikkas]]a:

{{Legenda|#787CAD|Królestwo [[Ptolemeusz I Soter|Ptolemeusza]]}}

{{Legenda|#70A9BE|[[Republika rzymska]] (poza światem hellenistycznym)}}

 

]]