Gwizdek Rossby’ego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m informacje niepotwierdzone w źródłach, źródła zacytowane z błędami i bez podanych numerów stron, propagacja = rozprzestrzenianie się
Przywrócenie przypisu do oryginalnej publikacji naukowej
Linia 1:
'''Gwizdek Rossby'ego'''{{r|gazeta.pl}} ({{ang.|Rossby Whistle}}) – [[dźwięk]] [[As (dźwięk)|As]], wydobywający się z [[Morze Karaibskie|Morza Karaibskiego]] wskutek oddziaływania [[Fale Rossby'ego|fal Rossby'ego]] na [[dno oceaniczne]]{{r|Hughes2016|SD}}.
 
[[Oceanografia|Oceanografowie]] z [[University of Liverpool]] przeanalizowali dane z lat 1958–2013, dotyczące poziomów Morza Karaibskiego, ciśnienia na jego dnie oraz dane z [[mareograf]]ów i satelitarnych pomiarów [[grawitacja|grawitacji]]. Rezultatem tych badań było odkrycie zjawiska nazwanego Gwizdkiem Rossby'ego, które występuje, gdy fala Rossby'ego (duża fala [[Propagacja (fizyka)|propagująca]] powoli w kierunku zachodnim oceanu) oddziałuje z dnem morskim{{r|Hughes2016|SD}}. Efektem tego oddziaływania jest powstawanie bardzo niskiego dźwięku, zbyt niskiego dla ludzkiego ucha, ale niosącego energię na tyle dużą, że zarejestrowały go [[Sonda kosmiczna|sondy kosmiczne]] projektu [[Gravity Recovery and Climate Experiment|GRACE]] ({{ang.|Gravity Recovery and Climate Experiment}}) 500 km nad Ziemią{{r|Hughes2016|gazeta.pl}}, gdyż przemieszczające się masy wody zaburzają ziemskie [[pole grawitacyjne]]{{r|Hughes2016|SD}}.
 
Fale Rossby'ego, powodujące zjawisko, [[Oscylacja|oscylują]] w akwenie z okresem 120 dni, co oznacza, że Gwizdek Rossby'ego wydaje dźwięk As (A♭), choć o wiele [[Oktawa (interwał)|oktaw]] niższy od ludzkich [[Granice słyszalności|progów słyszalności]]{{r|Hughes2016|SD}}.
 
{{Przypisy|przypisy=
* <ref name="Hughes2016">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo | autor = Hughes, Chris W. | autor2 = Williams, Joanne | autor3 = Hibbert, Angela | autor4 = Boening, Carmen | autor5 = Oram, James | tytuł = A Rossby whistle: A resonant basin mode observed in the Caribbean Sea | czasopismo = Geophysical Research Letters | wolumin = 43 | wydanie = 13 | strony = 7036-7043 | rok = 2016 | doi = 10.1002/2016GL069573 | url = http://onlinelibrary.wiley.com/store/10.1002/2016GL069573/asset/grl54622.pdf }}</ref>
* <ref name="SD">{{Cytuj stronę | url = https://www.sciencedaily.com/releases/2016/06/160621111549.htm | tytuł = Caribbean Sea acts like a whistle and can be 'heard' from space | data = 2016-06-21 | opublikowany = sciencedaily.com | język = en | data dostępu = 2016-06-23}}</ref>
* <ref name="gazeta.pl">{{Cytuj stronę | url = http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114885,20286984,tajemniczy-dzwiek-wydobywa-sie-z-dna-oceanu-jest-tak-mocny.html | tytuł = Tajemniczy dźwięk wydobywa się z dna oceanu. Jest tak mocny, że dociera do kosmosu | nazwisko = Stanisławski | imię = Piotr | data = 2016-06-22 | opublikowany = gazeta.pl | data dostępu = 2016-06-23}}</ref>