Ochrona przyrody: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Propozycja integracji
Linia 2:
 
[[Plik:Roots by cesarpb.jpg|thumb|250px|[[Namorzyny]] w dorzeczu Amazonki]]
[[Plik:La Palmyre 026.jpg|thumb|250px|[[Pandka ruda|Panda mała]] w Zoo de la Palmyre]]
[[Plik:Snow in Colarado in the United States of America.jpeg|thumb|250px|Górskie lasy Colorado]]
'''Ochrona przyrody''' – ogół działań zmierzających do zachowania w niezmienionym lub optymalnym stanie [[Natura|przyrody]] ożywionej i nieożywionej, a także [[krajobraz]]u. Głównym celem ochrony przyrody jest utrzymanie stabilności [[ekosystem]]ów i procesów ekologicznych oraz zachowanie [[różnorodność biologiczna|różnorodności biologicznej]].
Linia 12:
* motywy religijne – według wielu pierwotnych wierzeń ''"drzewa, jaskinie i inne osobliwości przyrody były siedzibą bogów i duchów, stąd otoczone je kultem religijnym. Dzięki temu stawały się one 'tabu', którego zniszczenie wiązało się ze ściągnięciem na siebie potępienia i przekleństwa"''<ref name="człowiek"/>. Tak było np. z polami gejzerowymi na terenie [[Park Narodowy Yellowstone|Parku Narodowego Yellowstone]]; Indianie uważali wybuchy gorącej wody i pary wodnej za przejaw gniewu złych duchów i stąd otaczali te miejsca kultem i ochroną.
* motywy kulturowe – niektóre miejsca otaczano ochroną, ponieważ wiązały się z wydarzeniami lub postaciami upamiętnionymi w historii i kulturze narodowej danego kraju, np. ''"Wodogrzmoty Mickiewicza"'' (Tatry), ''"Dąb Jagiełły"'' (Puszcza Białowieska), ''"Lipy Czarnoleskie"''<ref name="człowiek"/>.
* motywy ekonomiczne – pewne gatunki chronione były z przyczyn ekonomicznych. Jako przykład mogą posłużyć [[Regalia (gospodarka)|regalia]], czy zarządzenie ochrony [[Cis (roślina)|cisa]] (z drzewa tego wyrabiano łuki i kusze, nadmierne ich wycinanie i wywóz za granicę mogło grozić osłabieniem siły militarnej kraju), polowań na [[jeleń|jelenie]], [[dzikDzik euroazjatycki|dziki]]i, [[Tarpan (koń)|konie leśne]] i [[Łosoś szlachetny|łososie]] wydane przez [[Władysław II Jagiełło|króla Jagiełłę]], czy odłowu [[Bóbr europejski|bobrów]] wydany [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]].
* motywy estetyczne – pewne elementy środowiska chroniono ze względu na ich piękno. Przykładem jest ''"prawo ochrony ptaków śpiewających w Szwajcarii z 1353 roku, zakaz zabijania skowronków wydany w Norymberdze w [[XV wiek|XV]] wieku, czy zakaz niszczenia kwiatów wiosennych w okresie Świąt Wielkanocnych wydany w [[XVII wiek|XVII]] wieku w księstwie Műnster"''<ref name="człowiek"/>. Do rozwoju motywacji estetycznej przyczynił się np. modny we Francji w XVIII wieku ''"kult natury"'', zainicjowany przez [[Jean-Jacques Rousseau|Jana Jakuba Rousseau]].
* motywy patriotyczne – ''"miłość do Ojczyzny mieści w sobie nieodzownie miłość ojczystej Ziemi"'', pisał [[Jan Gwalbert Pawlikowski]]. Hasło to zainspirowało w Polsce ruchy [[Krajoznawstwo|krajoznawstwa]] głoszące potrzebę ochrony przyrody.
 
Podobne rozporządzenia wprowadził w [[Dania|Danii]] [[Chrystian V|Chrystian V Oldenburg]] (m.in. zakaz wycinania lasów z [[1671]] roku{{fakt|data=2008-01}}). W [[Rosja|Rosji]] rozporządzenia o takim charakterze wydał [[Piotr I Wielki]]. W kraju tym w roku [[1763]] wydano pierwsze zarządzenie o ochronie fauny łownej w wiosennym okresie rozmnażania{{fakt|data=2008-01}}.
 
{{osobny artykuł|Ochrona przyrody w Polsce}}