Ala ad-Daula Mirza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
nowy |
m drobne merytoryczne, lit. |
||
Linia 1:
'''Ala ad-Daula Mirza''', [[język perski|pers.]] '''علاء الدوله میرزا''' ur. w czerwcu/lipcu 1417 w [[Herat (miasto)|Heracie]] - zm. 6 grudnia 1460 - władca z dynastii [[Timurydzi|Timurydów]], trzykrotnie przez krótki okres czasu panujący w Heracie w latach 1447 - 1448, 1450 i 1458.
Był najstarszym synem [[Bajsunkur]]a. Jego matką była Dżan Malik Agha, córka timurydzkiego dowódcy Amira Czolpana. Jego wychowaniem zajęła się babka, żona [[Szahruch]]a (1405 - 1447) [[Gouharszad Agha]], i Ala ad-Daula szybko stał się jej ulubionym wnukiem. Po śmierci ojca w roku 1433 Ala ad-Daula otrzymał po nim jego stanowisko ''amir-e diwan'' i pozwolono mu na zbieranie dochodów z prowincji powiązanych z funduszem (''[[sojurghal]]'') przydzielonym Bajsunkurowi. W roku 1435 urodził mu się syn Bajsunkur, a w roku 1440 kolejny, [[Sultan Ibrahim]] (1457 - 1459). Wziął udział w kampanii Szahrucha przeciwko [[Kara Kojunlu]] w latach 1434 - 1436. Kiedy Szahruch poważnie zachorował w roku 1444 Gouharszad przekonała grupę jego dowódców by złożyli przysięgę na wierność Ala ad-Dauli, niemniej jego dziadek wyzdrowiał. Kiedy Szahruch w roku 1446 wyruszył przeciwko zbuntowanemu [[Sultan Muhammad]]owi (1447 - 1452), pozostawił Ala ad-Daulę, który był bratem buntownika, jako swojego zastępcę w Heracie. Szahruch zmarł podczas kampanii 13 marca 1447 roku w [[Rej]]u i obecna przy nim Gouharszad szybko wysłała posłańca z wiadomością do Ala ad-Dauli. Ten otworzył skarb i zaatakował powracającego z Reju na czele armii [[Abd al-Latif]]a (1449 - 1450), który został przez niego uwięziony, po czym ogłosił się [[sułtan]]em.
Linia 9:
Kilka miesięcy później Ala ad-Dauli udało się uciec z więzienia i umykając przed pościgiem Babura udał się do [[Jazd (miasto)|Jazdu]], gdzie panował jego drugi brat, [[Sultan Muhammad]]. Już wcześniej na jego dworze znalazła się Gouharszad. Teraz Sultan Muhammad wysłał do Babura żądanie uznania swojej władzy, kiedy zaś ten odmówił wyruszył przeciwko niemu i pokonał go nieopodal [[Dżam]]u 30 października 1449 roku, po czym zajął Herat. Podobnie jak Babur Sultan Muhammad obawiał się popularności Ala ad-Dauli w regionie i wysłał go jako swojego namiestnika do [[Kabul]]u. Tymczasem niekompetentne rządy głównego emira Sultana Muhammada, Hadżdżi Muhammada, sprawiły iż niezadowolenie mieszkańców z nowych rządów zaczęło narastać. Kiedy na wiosnę 1450 roku Sultan Muhammad wyruszył przeciwko Baburowi Ala ad-Daula wykorzystał okazję i z pomocą jego mieszkańców zajął Herat. Dodatkowo Sultan Muhammad dowiedział się o spisku krewnych Gouharszad w jego armii i z grupą zwolenników uciekł do Jazdu. Rządy Ala ad-Dauli w Heracie nie trwały jednak długo, ponieważ w sytuacji gdy zagrożenie ze strony Sultana Muhammada znikło Babur ponownie zaatakował miasto. Ala ad-Daula wycofał się do Balchu, po czym podjął nieudaną próbę zdobycia Samarkandy, a następnie ponownie Heratu. Tym razem Babur zarządził oślepienie pojmanego brata jednak operacja została przeprowadzona tak nieudolnie że jakiś czas później Ala ad-Daula odzyskał wzrok.
9 stycznia 1452 roku Babur pokonał Sultana Muhammada nieopodal Astarabadu po czym zabił go po wzięciu do niewoli. Wykorzystując nieobecność brata Ala ad-Daula ponownie próbował zagarnąć Herat, gdy zaś ta próba się nie powiodła uciekł do władcy [[Kara Kojunlu]] [[Dżahanszah]]a (1438 - 1467). Następnych kilka lat Ala ad-Daula spędził na [[Step Pontyjski|Stepie Kipczackim]] i wśród [[Uzbecy|Uzbeków]]. Tymczasem po śmierci Babura w 1457 roku władzę w Heracie przejął syn Ala ad-Dauli [[
== Bibliografia ==
|