Afrykańska Partia Niepodległości Gwinei i Wysp Zielonego Przylądka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 24:
'''Afrykańska Partia Niepodległości Gwinei i Wysp Zielonego Przylądka''' ([[język portugalski|port.]] ''Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo Verde'') - [[Gwinea Bissau|gwinejska]] partia polityczna. Pierwotnie stanowiła ruch narodowowyzwoleńczy w [[Gwinea Portugalska|Gwinei Portugalskiej]] i na [[Wyspy Zielonego Przylądka (kolonia)|Wyspach Zielonego Przylądka]]. Rządziła [[Gwinea Bissau|Gwineą Bissau]] w latach 1974-1998, 2004-2012 i od 2014 a do stycznia 1981 roku również w [[Republika Zielonego Przylądka|Republice Zielonego Przylądka]].
 
== Historia ==
Partia założona została w 1956 roku. Pośród założycieli znaleźli się [[Amílcar Cabral]], [[Luís Cabral]] i [[Aristides Pereira]]. Ugrupowanie od początku przyjęło [[lewica|lewicowy]] charakter. Celem partii było wyzwolenie [[Gwinea Portugalska|Gwinei Portugalskiej]] i [[Wyspy Zielonego Przylądka (kolonia)|Wysp Zielonego Przylądka]] spod rządów [[Portugalia|portugalskich]] a następne zjednoczenie obu [[Kolonia (geografia polityczna)|kolonii]] w jedno państwo<ref name=PWN>{{cytuj stronę|url=http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Gwinea-Bissau-Historia;4574213.html|tytuł =Gwinea Bissau. Historia|opublikowany=encyklopedia.pwn.pl|język=pl}}</ref><ref name=GS>{{cytuj stronę|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/war/guineabissau.htm|tytuł =Guinea-Bissau War of Independence|opublikowany=globalsecurity.org|język=en}}</ref>. Początkowo PAIGC próbowała rozmów z władzami kolonialnymi, po tym gdy dialog okazał się bezowocny partia rozpoczęła przygotowania do powstania. W 1960 roku PAIGC przeniosło swoje struktury do [[Konakry]] w niepodległej już [[Gwinea|Gwinei]]<ref name=GS>{{cytuj stronę|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/war/guineabissau.htm|tytuł =Guinea-Bissau War of Independence|opublikowany=globalsecurity.org|język=en}}</ref>. Tam działacze przeszli przeszkolenie ideologiczno-militarne. Pierwsze grupy PAIGC uderzyły na wojska kolonialne w 1962 roku<ref name="AFRYKA4">{{cytuj stronę|url=http://afryka.org/afryka/amilcar-cabral--3---powrot-do-afryki,news/|tytuł = Amilcar Cabral (3): Powrót do Afryki|język=pl}}</ref>. Rok później wybuchła otwarta [[wojna o niepodległość Gwinei Bissau|wojna]] pomiędzy PAIGC a Portugalią. W 1965 roku ruch niepodległościowy utworzył własną armię - Rewolucyjne Siły Zbrojne Ludu<ref name="AFRYKA5">{{cytuj stronę|url=http://afryka.org/afryka/amilcar-cabral--4---wojna-i--8230--smierc,news/|tytuł = Amilcar Cabral (4): Wojna i&#8230; śmierć|język=pl}}</ref>. PAIGC w trakcie konfliktu otrzymała różnorakie wsparcie Gwinei<ref name=E>{{cytuj stronę|url=http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-2873200056.html|tytuł = Aristides Pereira|opublikowany=encyclopedia.com|język=en}}</ref>, [[Senegal]]u<ref>''Guerrilla Strategies: An Historical Anthology from the Long March to Afghanistan'', 1982. s. 208.</ref>, [[Algieria|Algierii]]<ref>''Modern African Wars: Angola and Moçambique 1961-1974'', 1988. s. 12.</ref>, [[Libia|Libii]]<ref>''Imagery and Ideology in U.S. Policy Toward Libya 1969–1982'', 1988. s. 70.</ref>, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]<ref name=E>{{cytuj stronę|url=http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-2873200056.html|tytuł = Aristides Pereira|opublikowany=encyclopedia.com|język=en}}</ref>, [[Chiny|Chin]]<ref>''Guerrilla Warfare: A Historical and Critical Study'', 1976. s. 362.</ref>, [[Kuba|Kuby]] (która wysłała doradców wojskowych) czy [[Skandynawia|krajów skandynawskich]]<ref name="AFRYKA5">{{cytuj stronę|url=http://afryka.org/afryka/amilcar-cabral--4---wojna-i--8230--smierc,news/|tytuł = Amilcar Cabral (4): Wojna i&#8230; śmierć|język=pl}}</ref>.