Pianino: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kubakocoj (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 4:
 
== Historia ==
Poprzednikami pianina było [[klawicyterium]] (rodzaj klawesynu z pionowym naciągiem strun) oraz instrument zwany [[Żyrafa (instrument)|żyrafą]].
 
Za pierwszego budowniczego fortepianu uważa się [[Włosi|Włocha]] [[Bartolomeo Cristofori|Bartolomea CristoforiCristoforiego]]ego, który zbudował pierwszy instrument strunowy z mechanizmem młoteczkowym ok. 1709 roku.
 
Pierwsze pianino zbudował Jan Schmidt z Salzburga lub Grüneberger z Halle w końcu XVIII w. lub na początku XIX w. W 1802 roku Th. Lond skonstruował w Londynie pianino o naciągu skośnostrunnym. Mechanizm pianinowy ulepszył i opatentował [[Robert Wornum]] w 1826 r. Rozwiązanie to było na tyle dobre, że stosuje się je do dziś. Jedyną modyfikacją jest zastosowanie innego tłumika. Konstruktorami pianin byli także m.in.: [[Carl Bechstein]], [[Julius Blüthner]], [[Ignaz Bösendorfer]], [[Ignaz Pleyel]].
 
Pianino zdobyło popularność w drugiej połowie XIX w., gdy w mieszczańskich domach zaczęło wypierać fortepian z powodu niższej ceny i mniejszych rozmiarów.
 
W Polsce po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] pianina były produkowane w fabrykach: "Defil"„Defil” w [[Lubin]]ie, [[Fabryka Fortepianów i Pianin Arnold Fibiger w Kaliszu|Calisia]] w [[Kalisz]]u (do 20 września 2007 r.), [[Legnicka Fabryka Fortepianów i Pianin|Legnickiej Fabryce Fortepianów i Pianin]] w [[Legnica|Legnicy]].
 
== Rodzaje mechanizmów pianinowych ==
[[Plik:Pianino - mechanizm angielski.svg|thumb|200px|Schemat mechanizmu dolnotłumikowego]]
[[Plik:Pianino Legnica inside.jpg|thumb|250px|Mechanizm dolnotłumikowy]]
 
=== Mechanizm dolnotłumikowy ===
Mechanizm dolnotłumikowy, zwany angielskim, jest mechanizmem stosowanym w instrumentach produkowanych obecnie.
Linia 88 ⟶ 89:
 
== Strojenie ==
[[Plik:Klucz do strojenia edited.JPG|thumb|250px|Zestaw do [[Strojenie instrumentów muzycznych|strojenia]] pianin i fortepianów - od lewej: [[kamerton]], klin do tłumienia niestrojonych strun, [[Stroik (chordofony)|klucz]]]]
 
[[Strojenie instrumentów muzycznych|Strojenie]] temperacji systemem kwartowo-kwintowym.
Linia 107 ⟶ 108:
: c<sup>1</sup> – g<sup>1</sup> – kwinta w górę.
 
Każda [[kwinta (interwał)|kwinta]] i [[kwarta (interwał)|kwarta]] musi posiadać odpowiednią częstotliwość [[dudnienie (akustyka)|dudnień]] (dudnienie ma tym mniejszą częstotliwość, im niżej położone dźwięki danego interwału); używając [[system równomiernie temperowany|systemu równomiernie temperowanego]], nie uzyskuje się przy tym idealnie czystych kwint i kwart, co ma znaczenie fizjologiczne. Dźwięki poszczególnych strun dla jednego dźwięku (zależnie od wysokości dźwięku 1-3 struny, w niektórych instrumentach 4) stroi się osobno, pozostałe struny tłumiąc za pomocą klina gumowego lub drewnianego. Resztę dźwięków stroi się w oktawach od temperacji. Strojenie pianina jest dosyć trudne, stąd też w zasadzie powinno być przeprowadzone przez fachowca – stroiciela. Pianino i fortepian (w przeciwieństwie do np. do skrzypiec) charakteryzuje się stosunkowo dużą stabilnością stroju i wymaga strojenia jedynie od czasu do czasu (przeciętnie raz lub dwa razy w roku). Strojenie coraz częściej wspomaga się urządzeniami elektronicznymi - tunerami (nie sprawdzają się przy tym najprostsze modele).
 
== Najczęstsze wady i usterki używanych pianin ==
 
1. Uszkodzenia dźwięcznicy:
* pęknięcia płyty rezonansowej – powstają na skutek zbyt suchego powietrza w pomieszczeniu, w którym znajduje się instrument,
Linia 124:
* złamania widełek – są one najdelikatniejszym elementem mechanizmu pianina, ulegają uszkodzeniu przy zbyt mocnym dokręceniu ich do belki konstrukcyjnej mechanizmu,
* wysuwanie się osi z widełek – usterka pojawiająca się w każdym instrumencie, jest ona wynikiem normalnego jego użytkowania. Efektem luźnych osi są luzy boczne poszczególnych dźwigni,
* wybijanie się filcu młotkowego – usterka pojawiająca się w każdym instrumencie, jest ona wynikiem normalnego użytkowania,
* brak jednolitej barwy dźwięku – w instrumentach takich przeprowadza się ponowną intonację młotków.
 
Linia 133:
|commons = Category:Upright pianos
}}
* [[pianino elektryczne]]
* [[pianino elektroniczne]]
* [[pianino cyfrowe]]
* [[pianino elektroniczne]]
* [[Rhodes (pianino)|pianino elektryczne]]
 
== Linki zewnętrzne ==