Nitrowanie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tsca.bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: pt
m drobne techniczne, LaTeX
Linia 1:
'''Nitrowanie''' to [[reakcja chemiczna]] polegająca na [[substytucja|substytucji]] atomu [[wodór|wodoru]] (lub rzadziej innego jednowartościowego podstawnika) [[grupa nitrowa|grupą nitrową]] (-NO<submath>-NO_{2}\ </submath>). W wyniku nitrowania tworzą się [[związek nitrowy|związki nitrowe]].
 
[[Węglowodór aromatyczny|Związki aromatyczne]] nitruje się zwykle za pomocą [[mieszanina nitrująca|mieszaniny nitrującej]]. Powstający w niej [[elektrofil]]owy kation nitroniowy (NO<sub>2</sub><sup>+</sup>) atakuje [[pierścień aromatyczny]] nitrowanego związku, np. przy działaniu mieszaniną nitrującą na [[benzen]] zachodzi następująca reakcja:
<math>C_{6} H_{6} + NO_{2}^{+} \longrightarrow C_{6} H_{5} NO_2 + H^{+}</math>
:C<sub>6</sub>H<sub>6</sub> + NO<sub>2</sub><sup>+</sup> &rarr; C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>NO<sub>2</sub> + H<sup>+</sup>
 
W zależności od warunków reakcji i proporcji mieszaniny nitrującej z powstałego [[nitrobenzen]]u mogą się następnie w analogiczny sposób tworzyć pewne ilości [[dinitrobenzen]]u i [[trinitrobenzen]]u. Nie da się przyłączyć więcej niż trzech grup nitrowych do pojedynczego pierścienia aromatycznego. Niektóre podstawniki (np. [[grupa aminowa]] lub [[grupa hydroksylowa|hydroksylowa]]) znacznie ułatwiają [[podstawienie elektrofilowe]], dlatego np. w wyniku działania mieszaniną nitrującą na [[fenol]] można otrzymać stosunkowo czysty [[Kwas pikrynowy|trinitrofenol]] (kwas pikrynowy).