Aparat mowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
-Kategoria:Fonetyka i fonologia; ±Kategoria:Narządy mowy za pomocą HotCat |
→Budowa aparatu mowy: literówka |
||
Linia 12:
=== Aparat fonacyjny ===
Zasadniczą część '''aparatu [[dźwięczność|fonacyjnego]]''' stanowi '''[[krtań]]''', zbudowana z [[chrząstka|chrząstek]] i [[mięsień|mięśni]]. W krtani znajdują się '''[[Więzadła głosowe|wiązadła głosowe]]''' rozpięte między [[chrząstka tarczowata|chrząstką tarczowatą]] a wyrostkami na ruchomych [[chrząstka nalewkowata|chrząstkach nalewkowatych]]. Wraz z przylegającymi fałdami śluzówki tworzą parzyste '''fałdy głosowe''', które dzięki mięśniom mogą zmieniać swoje położenia. Krawędzie tych fałd, które z punktu widzenia procesu [[dźwięczność|fonacji]] są najważniejszą częścią krtani, to właśnie [[
[[Plik:Glottis positions.png|thumb|750px|Schematyczne położenie wiązadeł głosowych i chrząstek nalewkowych A: przy całkowitym zamknięciu, B: podczas artykulacji dźwięcznych elementów mowy, C: w czasie szeptu, D: przy chuchaniu, E: podczas spokojnego oddychania lub w czasie spoczynku, F: w czasie głębokiego oddychania]] Ułożenie wiązadeł (fałd głosowych) odgrywa zasadniczą rolę tak w procesie oddychania jak i mówienia. Podczas spokojnego [[oddychanie|oddychania]] wiązadła są rozsunięte ('''E'''), powietrze swobodnie przepływa. Z podobną sytuacją mamy do czynienia w czasie artykulacji [[dźwięczność|bezdźwięcznych elementów mowy]]. W czasie wymawiania [[dźwięczność|dźwięcznych głosek]] wiązadła na przemian zwierają się ('''A''') i rozwierają się pod naporem wydychanego powietrza. Powietrze pokonując opór stawiany przez wiązadła zaczyna drgać (efekt [[Daniel Bernoulli|Bernoulliego]]). Obserwowana gołym okiem szpara pomiędzy fałdami głosowymi ('''B''') jest w istocie [[Złudzenie optyczne|złudzeniem]] [[optyka|optycznym]] spowodowanym bezwładnością [[oko|oka]], które nie jest w stanie zaobserwować szybko następujących po sobie faz zamykania i otwarcia.
|