Huragan Katrina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa linku z przekierowania na właściwy artykuł, replaced: MissisipiMissisipi (11)
Linia 35:
Wejście Katriny na kontynentalną część Stanów Zjednoczonych nastąpiło w poniedziałek 29 sierpnia o godzinie 6:10 czasu lokalnego, w stanie [[Luizjana]]<ref name="ROH" />. Cyklon osłabł wtedy do kategorii trzeciej w skali [[Skala Saffira-Simpsona|Saffira Simpsona]] (wiatr wiał z prędkością 205 km/h). Taka prędkość wiatru utrzymywała się przez cały czas wędrówki huraganu nad Luizjaną<ref name="ROH" />.
 
Podobna siła cyklonu utrzymywała się do momentu, gdy dotarł on nad stan [[Missisipi (stan)|Missisipi]]. Gdy huragan przebył drogę około 150 kilometrów w głąb lądu, siła wiatru osłabła na tyle, że został on zdegradowany do kategorii burzy tropikalnej. Stało się to w okolicy miejscowości [[Clarksville (Tennessee)|Clarksville]] w stanie [[Tennessee]]. Resztki huraganu przemieściły się na północny wschód, docierając w okolice wschodniej Kanady. Tam huragan ostatecznie zanikł<ref name="ROH" />.
 
== Przygotowania do nadejścia huraganu ==
Linia 41:
[[Plik:BUSHLA.jpg|thumb|275px|Posiedzenie sztabu antykryzysowego w [[Biały Dom|Białym Domu]]. Na zdjęciu widoczni sekretarz obrony [[Donald Rumsfeld]] i prezydent [[George W. Bush]]]]
 
Rano 26 sierpnia Katrina wzrosła w siłę na tyle, że została zaliczona do kategorii trzeciej w skali [[Skala Saffira-Simpsona|Saffira Simpsona]]. Huragan znajdował się wtedy nad Zatoką Meksykańską. W sobotę 27 sierpnia naukowcy z Narodowego Centrum Huraganów wyliczyli, że Katrina skręci na północny wschód, a jej wejście na ląd nastąpi w [[Luizjana|Luizjanie]]. Stosowne ostrzeżenie meteorologiczne zostało wydane dla stanów Luizjana, [[Missisipi (stan)|Missisipi]] i [[Alabama]]. Przewidywana trasa huraganu przechodziła przez miasto [[Nowy Orlean]].
 
[[United States Coast Guard|Straż Przybrzeżna]] rozpoczęła 26 sierpnia działania przygotowawcze do nadejścia cyklonu nie tylko w oczekiwanej strefie uderzenia, ale także poza nią, mobilizując do działania ponad czterystu rezerwistów<ref name="USCG">[http://www.uscg.mil/hq/g-cp/comrel/factfile/Factcards/Hurricane_Katrina.htm Straż Przybrzeżna przygotowuje się do nadejścia Katriny], 26 sierpnia 2005.</ref>. Centrum Treningu Lotnictwa (''Aviation Training Center'') włączyło się do akcji ewakuacyjnej ludności poprzez zlecenie swoim załogom pomocy ratownikom. Ewakuacją objęto stany [[Luizjana]], [[Missisipi (stan)|Missisipi]] i [[Alabama]]. Nakazano także przymusową ewakuację [[Nowy Orlean|Nowego Orleanu]].
 
[[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|Prezydent USA]] [[George W. Bush]] wprowadził stan wyjątkowy w [[Luizjana|Luizjanie]], [[Missisipi (stan)|Missisipi]] i [[Alabama|Alabamie]] w sobotę 27 sierpnia, na dwa dni przed wejściem huraganu na kontynentalną część [[Stany Zjednoczone|kraju]]<ref>[http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2005/08/20050827-1.html Prezydent USA ogłasza stan wyjątkowy dla zagrożonych huraganem stanów].</ref>. Jednakże powyższe zarządzenie nie dotyczyło żadnej z gmin przybrzeżnych [[Luizjana|Luizjany]]. Ostatecznie stan wyjątkowy dla tych gmin także został wprowadzony, jednak stało się to już po przejściu huraganu, a poprzedziła to burzliwa debata w [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresie]].
 
Tego samego dnia, kiedy [[George W. Bush|George Bush]] wprowadził stan wyjątkowy dla trzech stanów, Narodowe Centrum Huraganów rozszerzyło przewidywany obszar przejścia huraganu od linii brzegowej w mieście Morgana do granicy stanowej między [[Alabama|Alabamą]] i [[Floryda|Florydą]]<ref name="ROH" />. W niedzielę 28 sierpnia, kiedy był już znany rzeczywisty rozmiar Katriny, strefa zagrożenia huraganem została ponownie rozszerzona w taki sposób, że objęła większość linii brzegowej [[Luizjana|Luizjany]].
Linia 51:
Podczas wideokonferencji z prezydentem [[George W. Bush|Bushem]], które miały miejsce 28 sierpnia i 29 sierpnia, dyrektor NHC Max Mayfield wyraził obawy, że Katrina może przerwać wały przeciwpowodziowe i zalać niektóre miasta.
 
Narodowe Centrum Pogodowe w [[Nowy Orlean|Nowym Orleanie]] (''National Weather Service’s New Orleans'') ostrzegało przed nadejściem huraganu, że jeżeli Katrina przejdzie przez miasto, to nie będzie się ono nadawało do zamieszkania przez wiele tygodni. Siła Katriny dorównywała wtedy sile huraganu Kamil (''Camille''), który przeszedł nad [[Stany Zjednoczone|Stanami Zjednoczonymi]] w 1969 roku<ref>[http://www.srh.noaa.gov/data/warn_archive/LIX/NPW/0828_214001.txt Biuletyn Narodowego Centrum Pogodowego], 28 sierpnia 2005.</ref>. W niedzielę 28 sierpnia prezydent [[George W. Bush|Bush]] nakazał gubernatorowi Luizjany obowiązkową ewakuację [[Nowy Orlean|Nowego Orleanu]]<ref>[http://www.gpoaccess.gov/serialset/creports/katrinanation.html Raport Kongresu: Huragan Katrina – nieprzygotowanie służb publicznych], 27 października 2008.</ref>. Dobrowolna lub obowiązkowa ewakuacja ludności objęła także duże obszary południowo-wschodniej Luizjany, jak również obszary przybrzeżne stanów [[Missisipi (stan)|Missisipi]] i [[Alabama]], czyli razem około 1,2 miliona ludzi<ref name="ROH" />.
 
==== Śledztwo w sprawie ogłoszenia stanu wyjątkowego ====
26 września 2005 odbyło się przesłuchanie byłego już wtedy szefa [[Federalna Agencja Zarządzania Kryzysowego|Federalnej Agencji Zarządzania Kryzysowego]], Michaela Browna. Dotyczyło ono decyzji prezydenta [[George W. Bush|George’a Busha]] z 27 sierpnia o wprowadzeniu stanu wyjątkowego na terenach zagrożonych wówczas przejściem Katriny<ref>[http://www.nytimes.com/2005/09/27/national/nationalspecial/27text-brown.html?ei=5070&en=eda6637e28de37c1&ex=1188792000&pagewanted=all Michael Brown przesłuchiwany w Kongresie], [[The New York Times]], 27 września 2005.</ref>. Początkowo stan wyjątkowy nie obejmował żadnej z przybrzeżnych gmin [[Luizjana|Luizjany]], jednocześnie obejmując tereny przybrzeżne stanów [[Missisipi (stan)|Missisipi]]<ref>[http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2005/08/20050828.html Dekret o stanie wyjątkowym w Missisipi].</ref> i [[Alabama]]<ref>[http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2005/08/20050828-3.html Dekret o wprowadzeniu stanu wyjątkowego w Alabamie].</ref>. Brown zapewniał, że taka sytuacja zaistniała, ponieważ gubernator [[Luizjana|Luizjany]] nie włączył przybrzeżnych gmin do listu z prośbą o pomoc. Po przesłuchaniu upublicznił on kopię tego listu, która stwierdzała, że stan wyjątkowy w Luizjanie miał obejmować jedynie wszystkie gminy południowo-wschodnie aglomeracji [[Nowy Orlean|Nowego Orleanu]] oraz gminy wzdłuż korytarzy stanowych '''I-20''' oraz '''I-49''', które przyjmą ewakuowanych obywateli<ref>[http://www.gov.state.la.us/index.cfm?md=newsroom&tmp=detail&articleID=778&printer=1 Gubernator prosi prezydenta o wprowadzenie stanu wyjątkowego w Luizjanie], 27 sierpnia 2005.</ref>.
 
=== Wybrzeże Zatokowe ===
[[Plik:Hurricane Katrina LA landfall radar.gif|thumb|left|Obraz Huraganu Katrina na radarze meteorologicznym podczas wchodzenia na ląd w [[Luizjana|Luizjanie]]]]
 
26 sierpnia oddziały [[Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych|Gwardii Narodowej]] w [[Missisipi (stan)|Missisipi]] rozpoczęły przygotowania do nadejścia huraganu. Działalność rozpoczął Centralny Sztab Antykryzysowy (''Emergency Operations Center''), zaś samorządy lokalne wydały rozporządzenia o ewakuacji ludności. 28 sierpnia o godzinie 19:00 czasu lokalnego zarządzenia o ewakuacji obowiązywały już w 11 gminach i 11 miastach, zaś następnego dnia rano było to już 41 gmin i 61 miast. Ponadto w gminach przybrzeżnych otwarto 57 schronów przeciw huraganowych i 31 schronów awaryjnych<ref name="CI">[http://www.gpoaccess.gov/katrinareport/fullreport.pdf Raport Kongresu: Niepowodzenie końcowego sprawozdania Komitetu badającego przygotowanie służb publicznych do huraganu], 10 października 2006.</ref>.
 
Plan ewakuacyjny dla stanu [[Luizjana]], opracowany przez samorządy lokalne, dzielił się na trzy fazy. Pierwsza nakazywała ewakuację obszarów przybrzeżnych na 50 godzin przed nadejściem Katriny, tereny objęte fazą drugą miały rozpocząć ewakuację 40 godzin przed wejściem huraganu na ląd, zaś tereny fazy trzeciej (obejmujące m.in. [[Nowy Orlean]]) miały rozpocząć ewakuację trzydzieści godzin wcześniej<ref>[http://www.ohsep.louisiana.gov/evacinfo/stateevacrtes.htm Przewodnik ewakuacyjny dla stanu Luizjana], 20 lipca 2006.</ref>. Pojazdy przeznaczone do ewakuacji i wszelkie środki transportu publicznego zostały zapełnione na kilkadziesiąt godzin przed nadejściem huraganu, również wiele prywatnych przedsiębiorstw miało problemy z organizacją transportu osób ewakuowanych<ref>[http://www.burlingtonfreepress.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20050905/NEWS01/509050309/1009 Transport publiczny przepełniony – plan ewakuacyjny zawodzi], październik 2008.</ref>.
 
Według różnych źródeł, około 80% z 1,3 miliona mieszkańców aglomeracji [[Nowy Orlean|Nowego Orleanu]] zostało ewakuowanych z miasta. Dawało to znacznie więcej ewakuowanych ludzi niż miało to miejsce podczas Huraganu Ivan, który przeszedł nad tym obszarem w 2004 roku<ref>[http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0508/29/asb.01.html Aaron Brown: Huragan Katrina pustoszy trzy stany], 29 sierpnia 2005.</ref>. Do niedzieli 28 sierpnia prawie cała infrastruktura wzdłuż wybrzeża została zamknięta, a jej pracownicy ewakuowani. Wśród przedsiębiorstw zamknięte na czas huraganu zostały m.in. Kanadyjska Kolej Narodowa (''[[Canadian National Railway]]'', tylko linie w zasięgu huraganu) i Siłownia Jądrowa „Waterford”<ref>[http://www.amtrak.com/servlet/ContentServer?pagename=Amtrak/am2Copy/Simple_Copy_Popup&c=am2Copy&cid=1093554014709 Nowy Orlean: Działania po przejściu huraganu], 1 września 2005.</ref>. Ostrzeżenia meteorologiczne na tych obszarach zostały utrzymane przez Narodowe Centrum Huraganów aż do późnego popołudnia 29 sierpnia. W tym czasie huragan znajdował się już nad centralną częścią stanu [[Missisipi (stan)|Missisipi]]<ref name="ROH" />.
 
=== Nowy Orlean ===
Linia 87:
| [[Luizjana]] || 1,577*
|-
| [[Missisipi (stan)|Missisipi]] || 238
|-
| [[Ohio]] || 2
Linia 98:
|}
 
W poniedziałek 29 sierpnia huragan nacierający na Nowy Orlean naruszył wały przeciwpowodziowe już w 53 miejscach. Spowodowało to zatopienie miasta w ponad osiemdziesięciu procentach. Raport Amerykańskiego Stowarzyszenia Cywilnych Inżynierów ([[American Society of Civil Engineers]]) z czerwca 2007 roku wskazywał na fakt, iż zalanie miasta było skutkiem osłabienia wałów przeciwpowodziowych przez poprzednie sztormy, nawiedzające miasto<ref name="ASCE">[http://www.asce.org/files/pdf/ERPreport.pdf System przeciwpowodziowy Nowego Orleanu: Co było źle i dlaczego – raport Amerykańskiego Stowarzyszenia Cywilnych Inżynierów], 27 sierpnia 2008.</ref>. Przesuwający się w głąb kraju huragan zdewastował także wybrzeża stanów [[Alabama]] i [[Missisipi (stan)|Missisipi]]. Spowodowało to ogromne straty materialne, wyceniane na 81,2 miliarda [[dolar amerykański|dolarów amerykańskich]]. Po uwzględnieniu inflacji skutki materialne są zatem dwa razy bardziej dotkliwe niż po przejściu Huraganu Andrew w 1992 roku. Katrina stała się wkrótce także najbardziej morderczym huraganem w historii [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] od czasu przejścia [[Huragan Okeechobee (1928)|Huraganu Okeechobee]] z 1928 roku<ref name="ROH" /><ref name="KREP">[http://www.weather.gov/om/assessments/pdfs/Katrina.pdf Szacowanie kosztów naprawy zniszczeń po przejściu huraganu], [[Departament Handlu Stanów Zjednoczonych]], 14 lipca 2006.</ref>.
 
Według potwierdzonych danych z 19 maja 2006 życie straciło 1 836 ludzi, z czego najwięcej w stanach [[Luizjana]] (1577) oraz [[Missisipi (stan)|Missisipi]] (238)<ref name="louisiana1" /><ref name="nola1" />. W samej Luizjanie za zaginione zostało uznane 705 osób<ref>[http://www.nola.com/news/t-p/frontpage/index.ssf?/base/news-5/1141545589263750.xml Prawdopodobna liczba ludzi zaginionych], Times-Picayune, 5 marca 2006.</ref>. Śmierć części ofiar miała przy tym jedynie pośredni związek z niszczycielską działalnością huraganu, ponadto w części przypadków nie udało się ustalić dokładnej przyczyny zgonu.
 
Według danych rządu federalnego Katrina objęła swym zasięgiem ponad 233 000 kilometrów kwadratowych. Jest to obszar porównywalny z powierzchnią [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Po przejściu cyklonu trzy miliony ludzi było pozbawionych prądu. 3 września 2005 Michael Chertoff, sekretarz stanu w [[Departament Bezpieczeństwa Krajowego Stanów Zjednoczonych|Departamencie Bezpieczeństwa Krajowego Stanów Zjednoczonych]] opisał Katrinę w raporcie jako „prawdopodobnie największą katastrofę” w historii kraju, odnosząc się nie tylko do samego cyklonu, lecz także do zalania Nowego Orleanu<ref>[http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0509/03/cst.04.html Michael Chertoff: Skutki przejścia huraganu Katrina], [[CNN]], 3 września 2005.</ref>.