Nomenklatura (polityka): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m źródła/przypisy, drobne redakcyjne
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Nomenklatura''' (łac. ''nomenclatura''-''mianowanie'') – system obsadzania stanowisk kierowniczych w tzw. [[Blok wschodni|krajach demokracji ludowej]] oparty na rekomendacji partyjnej[[Partia komunistyczna|partii komunistycznej]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zblewski | imię = Zdzisław | tytuł = Leksykon PRL-u | inni = | wydawca = Wydawnictwo Znak | miejsce = Kraków | data = 2001 | strony = 99 | isbn = 83-240-0010-0}}</ref>.
 
W żargonie[[żargon]]ie partyjnym nomenklatura oznaczała sformalizowany ściśle '''system mianowań''' na stanowiska. Mówiono np. że stanowisko majstra czy kierownika wydziału w zakładzie pracy jest '''w nomenklaturze Podstawowej Organizacji Partyjnej''' lub '''w nomenklaturze Komitetu Zakładowego PZPR''' (o zatrudnieniu konkretnej osoby decydował KZ [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]], w praktyce zaś jego I sekretarz); stanowiska wyższe były w nomenklaturze wyższych instancji partyjnych (one decydowały o ich obsadzie) – Komitetu Fabrycznego, Uczelnianego, Dzielnicowego, Miejskiego, Powiatowego, lub Wojewódzkiego.
 
O objęciu najwyższych lub szczególnie ważnych stanowisk państwowych, społecznych lub gospodarczych (spis zawierał około 300 tysięcy takich stanowisk) decydowały Wydziały Komitetu Centralnego lub nawet Sekretariat KC albo [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biuro Polityczne]] (były one „'''w nomenklaturze KC'''”). Z reguły decyzję przygotowywał formalnie '''Wydział Kadr KC'''. Znacznie mniejsza była liczba członków oligarchii partyjnej, a więc najwyższej warstwy nomenklatury. W ZSRR było to około 3000 osób<ref>[[Rudolf Pichoja]], ''Historia władzy w Związku Radzieckim 1945-1991'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, {{ISBN|9788301167219}}.</ref>.