Struktura głęboka i struktura powierzchniowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
link ujednoznacznienie |
link |
||
Linia 5:
Struktura głęboka jest bazą do transformacji do poziomu '''struktury powierzchniowej''', która obrazuje to, co człowiek słyszy albo czyta<ref name="nord" />.
Jedna struktura głęboka może być wyrażana przez różne struktury powierzchniowe. Na przykład ta sama czynność może być wyrażona w stronie czynnej i biernej. [[Aleksander Szulc]] podaje przykład: ''Dyrektor podjął decyzję'' i ''Decyzja została podjęta przez dyrektora''<ref name="Warszawa">{{Cytuj książkę | autor = Aleksander Szulc | tytuł = Podręczny słownik językoznawstwa stosowanego | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1984 | strony = 221-222 | isbn = 83-01-02793-2}}</ref>. Z kolei [[Kazimierz Polański]] zestawia dwa zdania o tej samej w zasadzie treści: ''Wszystkich oburza jego sposób postępowania'' i ''Wszystkich oburza sposób, w jaki postępuje''<ref name="Wrocław">{{Cytuj książkę | autor = Kazimierz Polański | tytuł = Struktura głęboka, w: Encyklopedia wiedzy o języku polskim pod redakcją Stanisława Urbańczyka | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław | data = 1978 | strony = 335-336}}</ref>.
Struktura głęboka jest zasadniczo wspólna dla różnych języków. Ta jej cecha odgrywa istotną rolę w dydaktyce języków obcych i w teorii tłumaczenia. Osoba ucząca się jakiegoś języka obcego powinna zdawać sobie sprawę, że w dwóch językach ta sama struktura głęboka może się manifestować w bardzo różny sposób w strukturach powierzchniowych. Tłumaczenie struktury powierzchniowej (przekład dosłowny) może prowadzić do błędów semantycznych i stylistycznych. Tylko zły tłumacz może oddawać proste niemieckie zdanie ''Wie alt bist du?'' jako ''Jaki stary jesteś?'' (przykład przytoczony przez Aleksandra Szulca). Ponieważ w języku polskim wiek wyraża się z użyciem czasownika ''mieć'', a nie ''być'', prawidłowe tłumaczenie to ''Ile masz lat?''.
| |||