Iwo Jima: Różnice pomiędzy wersjami

{{nihongo|'''Iwo Jima'''|硫黄島|, ''Iō-tō'', hist. ''Iō-jima''|dosł.: "wyspa''Wyspa [[siarka|siarki]]"Siarki''}} – należąca do [[wyspaJaponia|Japonii]] wyspa w niewielkim archipelagu [[Wyspy Kazan|wysp RettōKazan]] (znanych też pod angielską nazwą wyspang. "Volcano Islands") na [[Ocean Spokojny|Oceanie Spokojnym]], ok. 650 [[mila morska|mil morskich]] na południe od [[Honsiu]]; należąca do [[Japonia|Japonii]]. Pod koniec [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Iwo Jima była terenem ciężkich walk toczonych podczas zdobywania wyspy przez Amerykanów.

Iwo Jima jest [[wyspa wulkaniczna|wyspą pochodzenia wulkanicznego]] (21 km² pow.) o kształcie wydłużonego trójkąta. Najwyższy punkt to [[wulkan]] [[Suribachi]] o wysokości 166 m n.p.m. [[Klimat podzwrotnikowy]]. Pora chłodna trwa od grudnia do kwietnia. Średnia temperatura powietrza wynosi 17-21 °C w porze chłodnej, a 23-27 °C w ciepłej. Średnie roczne opady 1500 mm;, brak źródeł słodkiej wody, [[ciek|cieków wodnych]] i [[jezioro|jezior]]. Z powodu znacznej izolacji [[fauna]] i [[flora]] słabo rozwinięte.

W XIX wieku Japończycy skolonizowali dotychczas niezamieszkaną wyspę. W pięciu osadach w północnej jej części wyspy osiedliło się ok. 1000 mieszkańców, którzy pracowali przy przetwórstwie [[trzcina cukrowa|trzciny cukrowej]] i wydobyciu [[siarka|siarki]].

W 2007 r. w Japonii oficjalnie przywrócono przedwojenną wymowę nazwynazwę wyspy: '''Iō-tō'''. Zmianie uległo czytanie znaku "wyspa" (jap. 島), służącego jako termin rodzajowy, z japońskiego ''jima'' na sinojapońskie ''tō''<ref>[http://ww2db.com/news.php?news_id=72 Japan Changes Iwo Jima Pronunciation to Ioto]</ref>.

Podczas II wojny światowej wyspa została silnie ufortyfikowana, zbudowano m.in. 2 lotniska polowe dla wzmocnienia wewnętrznegozewnętrznego pasa obronnego Wysp Japońskich;. stacjonowałStacjonował tu garnizon liczący ok. 21 tys. tysięczny garnizonżołnierzy (dowódca gen. [[Tadamichi Kuribayashi]]).

W 1944 Amerykanie podjęli decyzję o zajęciu wyspy, aby uzyskać lotniska dla myśliwców, które miały eskortować wyprawynaloty bombowców [[Boeing B-29 Superfortress|B-29]] (stacjonujących na [[Mariany|Marianach]]) na Japonię<ref>[http://www.cfr.org/publication/7904/rethinking_the_iwo_jima_myth.html Rethinking the Iwo Jima Myth]</ref>. Wyspa, położona w połowie drogi między Marianami i [[Wyspy Japońskie|Wyspami Japońskimi]], z lotniskami wybudowanymi przez Japończyków, leżąca około 1200 km od Tokio, teoretycznie pozwalałaby myśliwcom [[North American P-51 Mustang|P-51]] na wykonywanie takich misji. 19 lutego 1945 po czterodniowym bombardowaniu morskim i lotniczym, Amerykanie rozpoczęli desant. Mimo zaciekłego oporu obrońców 20 lutego zajęli lotnisko, a do 27 lutego opanowali połowę wyspy. 21 lutego w efekcie ataku ok. 20 [[kamikaze]] utracili [[lotniskowiec]].

19 lutego 1945 po czterodniowym bombardowaniu morskim i lotniczym, Amerykanie rozpoczęli desant. Mimo zaciekłego oporu obrońców 20 lutego zajęli lotnisko, do 27 lutego opanowali połowę wyspy. 21 lutego w efekcie ataku ok. 20 [[kamikaze]] utracili [[lotniskowiec]]. Formalnie walkiWalki trwały do 26 marca, do niewoli dostało się zaledwie 1083 Japończyków (wliczając schwytanych po 26 marca<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ibiblio.org/hyperwar/USMC/USMC-M-IwoJima/USMC-M-IwoJima-9.html|tytuł=Iwo Jima: Amphibious Epic, chapter IX The Final Phase|nazwisko=Bartley|imię=Whitman S. |data=1954 |praca=Marines in World War II Historical Monograph|opublikowany=Historical Section, Division of Public Information Headquarters, U.S. Marine Corps|język=en|data dostępu=2011-06-10}}</ref>), a straty amerykańskie wyniosły ok. 6800 zabitych.

Jednak ogromne straty poniesione podczas zajmowania wyspy wymagały przedstawienia amerykańskiej opinii publicznej celowości operacji. Ukuto więc mit o tym, jakoby lądowania awaryjne bombowców B-29 na wyspie uratowały życie tysiącom amerykańskich lotników. Mit ten jest oparty na przyjęciu wersji, iż większość z 2251 lądowań bombowców B-29 na wyspie podczas wojny uratowała życie ich załogom. Ponieważ każdy bombowiec miał załogę składającą się z 11 osób, więc zdobycie wyspy uratowało życie prawie 25 tys. lotników. Jest to oczywistą nieprawdą, ponieważ wiele tych lądowań przeprowadzono w celach szkoleniowych lub dla zatankowania paliwa w celu ataku na dalej położone cele (na przykład w Korei)<ref>[http://muse.jhu.edu/login?uri=/journals/journal_of_military_history/v068/68.4burrell.html ''Breaking the Cycle of Iwo Jima Mythology'']</ref>. Nawet lądowania awaryjne niekoniecznie dowodzą, że bez lądowania na wyspie załoga poniosłaby pewną śmierć, gdyż istniał przecież system ratujący załogi zmuszone do lądowania w wodzie. Ponadto pewna część uszkodzonych bombowców, które wylądowały na wyspie, najprawdopodobniej byłaby w stanie dolecieć do Marianów. W praktyce wyspa, choć nie uratowała życieżycia tysiącom lotników, okazała się użyteczną bazą zwiększającą możliwości operacyjne bombowców B-29, pozwalając im atakować bardziej odległe cele z większym ładunkiem bomb i mniejszą rezerwą paliwa, ponieważ w razie potrzeby były w stanie pobrać dodatkowe paliwo na wyspie. Korzyści te nie były jednak warte utraty prawie 7 tys. żołnierzy zabitych w trakcie zajęciazajmowania wyspy. W opinii dzisiejszych historyków narasta przekonanie, że lądowanie na wyspie było tragiczną pomyłką.