Giermek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+
int., poprawa linków, ilustracja, szablon
Linia 1:
[[Plik:MalborkHelmeted rekonstrukcjaMedieval 2009Knight or Soldier (85).JPG|thumb|Giermek pomaga [[Rycerstwo|rycerzowiRycerz]] wi nałożeniu [[Zbroja|zbroi]], [[rekonstrukcja historyczna]]giermek]]
[[Plik:Malbork rekonstrukcja 2009 (8).JPG|thumb|Giermek pomaga rycerzowi w nałożeniu [[Zbroja|zbroi]]. [[Rekonstrukcja historyczna]] w [[Malbork]]u]]
'''Giermek''' (od [[język węgierski|węg.]] ''gyermek'' – dziecko<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/C611E2BC2B726D8FC12565D90063FA2B.php Słownik Władysława Kopalińskiego]</ref>) – pomocnik [[Średniowiecze|średniowiecznego]] [[Rycerstwo|rycerza]], młodzieniec towarzyszący rycerzowi i szkolący się w służbie wojskowej. Jego służba była traktowana jako przygotowanie do stanu rycerskiego<ref>''Historia. Encyklopedia szkolna PWN'', wyd. 2009, s. 205.</ref>.
 
== Historia ==
Giermkami zostawali młodzi chłopcy przeważnie z [[ród|rodów]] [[szlachta|szlacheckich]], którzy byli wysyłani na dwór [[Senior (feudalizm)|seniora]], by tam uczyć się rycerskiego rzemiosła. Kształcili się we wszystkich dziedzinach ówczesnej sztuki wojennej, tj. jazdy konnej, walki [[Broń biała|bronią białą]] różnego rodzaju ([[miecz]], [[topór]]), często również walki wręcz oraz w posługiwaniu się [[Łuk (broń)|łukiem]] lub [[Kusza|kuszą]]. Poznawali również tajniki [[Kodeks rycerski|kodeksu rycerskiego]] oraz hartowali ciało i ducha<ref>Frances Gies, Joseph Gies: ''Życie w średniowiecznym zamku'', wyd. 2017, s. 356.</ref>. W czasie wypraw wojennych zostawali wcielani do oddziału ([[Kopia (rycerstwo)|kopii]]) swojego rycerza. Byli odpowiedzialni za utrzymanie w gotowości bojowej całego rynsztunku swojego pana, czyli np. broni i [[Zbroja|zbroi]], jak również opiekowali się rumakiem bojowym. W czasie bitwy towarzyszyli rycerzowi w walce.
 
Giermek mógł za szczególne zasługi zostać [[pasowanie na rycerza|pasowany na rycerza]], otrzymując symbolicznie złote [[ostroga (jeździectwo)|ostrogi]] oraz [[Pas rycerski|pas]].
 
== Giermkowie w literaturze ==
Najbardziej znanym giermkiem w [[literatura|literaturze]] światowej jest prawdopodobnie [[Sancho Pansa]], wierny sługa błędnego rycerza [[Don Kichot (postać)|Don KiszotaKichota]]. Innym giermkiem znanym z literatury światowej jest giermek [[Gorwenal]] z ''[[Tristan i Izolda (legenda)|Dziejów Tristana i Izoldy]]''. W [[Polska|polskiej]] literaturze pojawia się [[Czechy|Czech]] [[Hlawa]], giermek [[Zbyszko z Bogdańca|Zbyszka z Bogdańca]] z powieści ''[[Krzyżacy (powieść)|Krzyżacy]]'' [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]].
 
== Zobacz też ==
Linia 20 ⟶ 21:
 
== Bibliografia ==
{{Wikiźródła|Encyklopedia staropolska/Giermek|Giermek}}
* PWN Leksykon: ''Wojsko, wojna, broń'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, {{ISBN|83-01-13506-9}}.
 
[[Kategoria:Tytuły szlacheckie]]