Rada pracowników: Różnice pomiędzy wersjami

W momencie implementacji dyrektywy europejskiej Polska miała już pewne tradycje, jeśli chodzi o funkcjonowanie [[Reprezentacja interesów pracowniczych|przedstawicielstw pracowników]]. Pierwszym aktem wprowadzającym taką instytucję był dekret z dnia 6 lutego 1945 r. o utworzeniu Rad Zakładowych<ref>{{Dziennik Ustaw|1945|8|36}}</ref>. Ciała te stały się w praktyce narzędziem państwa komunistycznego służącym utrzymaniu kursu scentralizowanej [[Gospodarka planowa|gospodarki planowej]] i kontrolowaniu poczynań pracowników, gdyż zgodnie z art. 3 dekretu – obok dbania o „zastępstwo interesów zawodowych” – zajmowały się też „czuwaniem nad wzmożeniem i ulepszeniem produkcji zakładu pracy zgodnie z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej państwa.” Na mocy dekretu z dnia 16 stycznia 1947 r. o zmianie dekretu z dnia 6 lutego 1945 r. o utworzeniu Rad Zakładowych<ref>{{Dziennik Ustaw|1947|24|92}}</ref> przedstawicielstwa te uzyskały status organów związków zawodowych i – wobec całkowitego uzależnienia tych ostatnich w 1949 r. od państwa – utraciły dużo ze swojego znaczenia jako niezależna reprezentacja pracownicza, choć funkcjonowały jeszcze do 1980 r.

 

 

Pod społeczną presją rady zostały usankcjonowane w ustawie z dnia 19 listopada 1956 r. o radach robotniczych<ref>{{Dziennik Ustaw|1956|53|238}}</ref>. Już dwa lata później została ona uchylona przez ustawą z dnia 20 grudnia 1958 r. o samorządzie robotniczym<ref>{{Dziennik Ustaw|1958|77|397}}</ref>, ustanawiającą tzw. konferencję samorządu robotniczego, gdzie podstawowe znaczenie zyskały zakładowe organizacje partyjne, co umożliwiło władzom faktyczne ubezwłasnowolnienie rad.

=== Obowiązek tworzenia rad ===

Rady pracowników powinny być tworzone u [[Pracodawca|pracodawców]], którzy prowadzą [[Działalność gospodarcza|działalność gospodarczą]] i zatrudniają co najmniej 50 [[pracownik]]ów, z tym że w okresie przejściowym do 23 marca 2008 r. obowiązek ten ciążył tylko na tych, którzy zatrudniają co najmniej 100 pracowników.

Ponadto pracodawcy objęci zakresem ustawy mogą uniknąć tworzenia rady, jeżeli przed jej wejściem w życie (a więc najpóźniej 24 maja 2006 r.) zawrą z [[Reprezentacja interesów pracowniczych|przedstawicielami pracowników]] porozumienie gwarantujące warunki informowania i konsultowania pracowników na poziomie przynajmniej równym temu zagwarantowanemu w ustawie.

 

 

=== Stosunki rady z pracodawcą ===

Porozumienie może też zawierać fakultatywne postanowienia dotyczące ustalenia innej (mniejszej lub większej) liczby członków rady od tej wymaganej przez ustawę dla pracodawcy danej wielkości, jednak nie mniejszej niż trzy.