Johannes Ciconia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Fiszka (dyskusja | edycje)
infobox
Fiszka (dyskusja | edycje)
Linia 7:
|data urodzenia = ok. 1370
|miejsce urodzenia = [[Liège]]
|pochodzenie = [[Flandria (region)|flamandzkie]]
|data śmierci = między 10 czerwca a 12 lipca 1412
|miejsce śmierci =
Linia 25:
|wikicytaty =
|www =
|podpis =
}}
'''Johannes Ciconia''' (ur. ok. [[1370]] w [[Liège]], zm. między 10 czerwca a 12 lipca [[1412]])<ref>Piotr Orawski ''Lekcja muzyki z Piotrem Orawskim'', odcinek 27, Program Drugi Polskiego Radia</ref> – [[Flamandowie|flamandzki]] [[kompozytor]] i teoretyk muzyki, zapoczątkował wokalizację wielogłosu. Może być mylony z własnym ojcem o tym samym imieniu.
 
Twórczość Ciconii tworzy pomost pomiędzy epoką [[Średniowiecze|średniowiecza]] a nadchodzącym [[Renesans|renesansemrenesans]]em. Mimo że funkcjonował w XIV-wiecznej rzeczywistości, jego styl był zupełnie odmienny od typowo średniowiecznego. Później jego dokonania kompozytorskie uznano za charakterystyczne dla renesansu. Odszedł od używania bardzo skomplikowanych środków kompozytorskich na rzecz prostszych technik i opracowań. W jego utworach zaobserwować można dążenie do równowagi między głosami (jest uznawany za ojca tzw. ''wokalizacji'' głosów - równouprawnienia głosów w wielogłosie poprzez ich tekstowanie). Średniowieczna praktyka oparta była na jednym głosie fundamentalnym (tzw. tenor), który stanowił kręgosłup kompozycji. Chętnie stosował technikę [[Przeimitowanie|imitacji]], dzięki której uniezależniał od siebie poszczególne głosy. Niezależność głosowa była charakterystyczną cechą epoki renesansu.
 
Jego kompozycje są połączeniem muzyki charakterystyczniej dla północnych Włoch w tamtym okresie ([[trecento]]) oraz francuskich ''[[Ars nova]]'' i ''[[Ars subtilior]]'' (ośrodek awinioński), lecz sięgał także po inne tradycje. Możliwość syntezy różnych stylów zawdzięczał licznym podróżom, które odbywał po Europie.
 
„Jego największa zasługa w dziejach muzyki polega na przejściu z gregoriańskiego ''[[cantus firmus]]'' do ujęć niemal harmonicznych, tonalnych, na przeniesieniu do Włoch francuskich tradycji epoki ''ars nova'' i połączeniu jej w syntezę ze stylem włoskiego ''trecento''”<ref name=Schaeffer>{{cytuj książkę |nazwisko = Schäffer| imię = Bogusław| autor link = | tytuł = Historia muzyki – style i twórcy| wydawca = Pro Sinfonika| miejsce = Poznań| rok = 1979| strony = 530| isbn = }}</ref>.
 
Twórczość Ciconi była bardzo nowoczesna w stosunku do otaczającej go rzeczywistości, ale miał w swoim repertuarze również utwory typowo średniowieczne. Dlatego najtrafniej opisuje go miano "kompozytora przełomu", który nie może być w pełni utożsamiony z jedną epoką, czy z jednym stylem.
Linia 41:
W motetach izorytmicznych, głos tenorowy nie pochodził z chorału gregoriańskiego, lecz całkowicie z inwencji kompozytora. Ciconia wykorzystuje jeden tekst dla wszystkich głosów. Zrywa zatem z naczelną zasadą politekstowości motetów średniowiecznych. Chętnie korzysta z techniki imitacji, co powoli nadawało głosom niezależność.
 
Komponował stałe części mszy ([[ordinarium missae]]). Szczególną wagę przywiązywał do [[Gloria (msza)in excelsis Deo|Gloria]] i [[Apostolski symbol wiary|Credo]], które zazwyczaj łączył w pary. Obdarzał je podobną melodią oraz identyczną [[Tonacja|tonacją]]. Każda fraza melodyczna kończyła się [[Kadencja (muzykaharmonia)|kadencją]]. Charakterystyczną cechą był rytm synkopowany. "Amen" w obu częściach opracowane jest melizmatycznie.
 
{{Przypisy}}