Kozacy rejestrowi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Przypisy: Bład w dacie unii hadziackiej poprawione z 1568 na 1658
Nie podano opisu zmian
Linia 3:
 
== Historia ==
Początkowo rejestr liczył około 400 osób, jego liczebność zmieniała się wraz z niepokojami i buntami na [[Ukraina (Naddnieprze)|Naddnieprzu]], w 1590 było już około 1000 Kozaków rejestrowych. W 1637 Kozacy wywalczyli sobie rejestr w liczbie 8000 osób i znaczne przywileje. W 1638, po klęsce [[Powstanie Pawluka|powstania Pawluka]], zmniejszono go do 6000 i ograniczono autonomię Kozaków<ref>''Ordynacja wojska zaporoskiego regestrowego w służbie Rzeczypospolitej będącego'' ([http://kresywschodnie.republika.pl/powstanie_chmielnickiego.pdf ''Polityczne przyczyny Powstania Chmielnickiego''], s. 2 - 3)2–3.</ref>.
 
Zbyt mała liczba Kozaków rejestrowych była jedną z przyczyn wybuchu w 1648 [[Powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]]. Zgodnie z [[Ugoda zborowska|Ugodą zborowską]] z sierpnia 1649 r., król [[Jan II Kazimierz Waza|Jan II Kazimierz]] uznał tytuł hetmański Chmielnickiego i rozszerzył rejestr Kozaków do 40&nbsp;000, natomiast po [[Bitwa pod Beresteczkiem|bitwie pod Beresteczkiem]], zmniejszono liczbę Kozaków rejestrowych do 20&nbsp;000 ([[Ugoda w Białej Cerkwi]] w 1651 r.).
Linia 9:
[[Unia hadziacka]] w 1658 ustalała 30 tysięcy ''albo jako Wielmożny Hetman Zaporoski na Regestrze poda''.
 
Tabela. Siedziby pułków i liczba Kozaków rejestrowych po zawarciu Ugody zborowskiej w 1649 roku.<ref>[[Marek Gędek]]: ''Atlas historyczny wojen polskich''. Warszawa: Bellona, 2009, s. 90-91. Bellona, Warszawa 2009. {{ISBN|978-83-11-11642-9}}.</ref>
:{| class="wikitable sortable"
! # !!Siedziba pułku <br> Kozaków rejestrowych !! Liczba <br> Kozaków rejestrowych