Wersja z 16:02, 14 lut 2017 edytuj Michalite (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 1517 edycji mNie podano opisu zmian ← poprzednia edycja		Wersja z 18:06, 12 gru 2017 edytuj anuluj edycję Wolfgang (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 38 281 edycji m lit. następna edycja →
Linia 37: == Etapy rozwoju == Kolejne odkrycia weryfikowały i pozwalały rozwijać poszczególne teorie na temat etapów rozwoju tego języka. Wielu współczesnych uczonych uznaje podział etapów rozwoju języka aramejskiego zaproponowany przez J.A. Fitzmyera<ref>Joseph A. Fitzmyer, ''The Phases of the Aramaic Language'', in: ''A Wandering Aramean: Collected Aramaic Essays'' (Society of Biblical Literature. Monograph series 25; Missoula, MT: Scholars Press, 1979), 57-84.</ref>: * staroaramejski (mniej więcej 925−700 r. p.n.e.) − zaświadczony w [[inskrypcja]]ch, [[~~Graffiti\|grafitti~~graffiti]], [[Ostrakon\|ostrakach]] itd., odnalezionych na terenie północnej [[Syria\|Syrii]], górnej [[Mezopotamia\|Mezopotamii]] oraz północnej [[Palestyna\|Palestyny]]. * aramejski oficjalny (imperialny, standardowy) (mniej więcej 700−200 r. p.n.e.) − nie tylko wersja bardzo ujednolicona, ale także szeroko rozpowszechniona pod względem geograficznym: od [[Egipt]]u, przez [[Palestyna\|Palestynę]], [[Syria starożytna\|Syrię]] aż po [[Azja Mniejsza\|Azję Mniejszą]] oraz [[Asyria\|Asyrię]], [[Babilonia\|Babilonię]] i [[Armenia\|Armenię]]. Zawarty zarówno w listach, umowach, dziełach literackich, jak i inskrypcjach na różnych materiałach. Do tego okresu przypisuje się także aramejski ksiąg [[Księga Ezdrasza\|Ezdrasza]] i [[Księga Daniela\|Daniela]]. * średnioaramejski (mniej więcej 200 r. p.n.e. − 200 r. n.e.) − zwykle dzielony na 2 główne odmiany geograficzne: [[Palestyna]] i Arabia (dialekty: nabatejski, qumrański, Murabbaat, inskrypcje różnych [[Ossuarium\|ossuariów]] czy grobowców, aramejskie słowa zachowane w greckich tekstach NT czy [[Józef Flawiusz\|Józefa Flawiusza]], tzw. listy [[Szymon Bar-Kochba\|Bar Kochby]]) oraz [[Syria starożytna\|Syria]] i [[Mezopotamia]] (dialekty: palmyreński, [[Şanlıurfa\|Edessa]], Hatra) * późnoaramejski (mniej więcej 200−700 r. n.e.) − zaznacza się w nim wyraźny podział na grupę wschodnią i zachodnią. podobnie jak średnioaramejski dzieli się na 2 grupy: zachodnią i wschodnią. Grupa zachodnia obejmuje odmianę judeo-palestyńską (w którym spisano [[Talmud]] Palestyński, żydowskie [[midrasz]]e i [[targum]]y), samarytańską (język sakralnej literatury [[Samarytanie\|Samarytan]]) oraz chrześcijańską syro-palestyńską. Grupa wschodnia obejmuje [[język syryjski]] (później dzielący się na wersję zachodnią i wschodnią), język sakralnej literatury [[mandaizm\|mandejskiej]] oraz [[aramejski talmudyczny-babiloński]] (język [[Talmud]]u Babilońskiego)<ref>{{otwarty dostęp}} {{Cytuj\|autor=Marcin Majewski\|redaktor=J. Uliasz\|tytuł=Klasyfikacja języków semickich\|czasopismo=Studia Leopoliensia\|data=2011\|data dostępu=2016-07-13\|wydanie=4 (2011)\|opis=Materiały z międzynarodowego sympozjum w Lwowie-Brzuchowicach; licencja CC-by 3.0\|s=137-155\|url=https://depot.ceon.pl/handle/123456789/3145\|archiwum=https://www.academia.edu/5330400/Klasyfikacja_j%25C4%2599zyk%25C3%25B3w_semickich?auto=download\|język=pl\|odn=tak}}</ref>.▼ * [[dialekty nowoaramejskie]] (aramejski współczesny) − istnienie potwierdzone od XVI wieku, wciąż mówione w niektórych rejonach Syrii, Iranu, Iraku (pojedyncze wioski)▼ ▲* późnoaramejski (mniej więcej 200−700 r. n.e.) − zaznacza się w nim wyraźny podział na grupę wschodnią i zachodnią. podobnie jak średnioaramejski dzieli się na 2 grupy: zachodnią i wschodnią. Grupa zachodnia obejmuje odmianę judeo-palestyńską (w którym spisano [[Talmud]] Palestyński, żydowskie [[midrasz]]e i [[targum]]y), samarytańską (język sakralnej literatury [[Samarytanie\|Samarytan]]) oraz chrześcijańską syro-palestyńską. Grupa wschodnia obejmuje [[język syryjski]] (później dzielący się na wersję zachodnią i wschodnią), język sakralnej literatury [[mandaizm\|mandejskiej]] oraz [[aramejski talmudyczny-babiloński]] (język [[Talmud]]u Babilońskiego)<ref>{{otwarty dostęp}} {{Cytuj\|autor=Marcin Majewski\|redaktor=J. Uliasz\|tytuł=Klasyfikacja języków semickich\|czasopismo=Studia Leopoliensia\|data=2011\|data dostępu=2016-07-13\|wydanie=4 (2011)\|opis=Materiały z międzynarodowego sympozjum w Lwowie-Brzuchowicach; licencja CC-by 3.0\|s=137-155\|url=https://depot.ceon.pl/handle/123456789/3145\|archiwum=https://www.academia.edu/5330400/Klasyfikacja_j%25C4%2599zyk%25C3%25B3w_semickich?auto=download\|język=pl\|odn=tak}}</ref>. ▲* [[dialekty nowoaramejskie]] (aramejski współczesny) − istnienie potwierdzone od XVI wieku, wciąż mówione w niektórych rejonach Syrii, Iranu, Iraku (pojedyncze wioski) == Cechy językowe ==

Język aramejski: Różnice pomiędzy wersjami