Geminidy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków
m lit.
Linia 28:
Ciało macierzyste Geminidów czyli planetoida (3200) Phaeton zostało odkryte w 1983 roku przez [[sztuczny satelita|satelitę]] [[IRAS]]. W świetle dzisiejszej wiedzy wydaje się, że Phaeton to odewoluowane [[jądro komety|jądro]] starej [[Kometa|komety]]. Ewolucja tego ciała przebiegała dużo szybciej niż innych komet, ze względu na krótki okres obiegu i małą odległość od Słońca. W [[peryhelium]] na Phaetona i [[meteoroid]]y z roju Geminidów działa temperatura 1100 K, co dość skutecznie unicestwia wszelkie lotne substancje. Powoduje to [[Sublimacja|sublimację]] materii planetoidy, termiczną erozję i kruszenie skał. Materia tworzy za nią swojego rodzaju [[Warkocz kometarny|warkocz]] na wzór komety{{r|rudz}}. Ma to też ogromny wpływ na własności Geminidów. Tak duże temperatury są w stanie przeżyć tylko cząstki masywne i gęste. Faktycznie gęstość Geminidów jest dwukrotnie większa od typowej gęstości meteoroidów. W naszej atmosferze Geminidy docierają więc wyraźnie głębiej niż inne meteoroidy.
 
W roku 1993 astronomowie z Queens Mary and Westfield College w Londynie I. Williams i Z. Wu opublikowali model Geminidów{{r|wil}}. Wynikało z niego, że cząstki wyrzucone z Phaetona jakieś 1000 lat temu były w stanie wyewoluować do roju jaki obserwujemy w dzisiejszych czasach. Na skutek silnych perturbacji planetarnych i niewielkiej półosi orbity, ewolucja ta przebiegała jednak dużo szybciej niż w przypadku innych rojów meteorów. Jeszcze około 500 lat temu, orbita Geminidów przecinała się z orbitą [[Wenus]]. Dopiero około 200 lat temu zaczęła się ona przecinać z orbitą Ziemi. Tłumaczy to doskonale fakt barkubraku obserwacji Geminidów przed XIX wiekiem.
 
Geminidy są rojem dobrym do obserwacji w polskich szerokościach geograficznych. Wieczorem radiant tego roju znajduje się tuż nad horyzontem. Około godziny 18 UT jest już jednak na wysokości 20 stopni i od tego w zasadzie momentu możemy zacząć jego wartościowe obserwacje. Radiant roju góruje około 1 UT na wysokości ponad 70 stopni, co stwarza wręcz doskonałe warunki do obserwacji. Maksimum roju jest na tyle szerokie, że ZHRy powyżej 50 możemy obserwować przez dwie doby, co przy korzystnym