Język słoweński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Spółgłoski: drobne redakcyjne
Linia 33:
 
=== Dzieje najnowsze ===
W [[XIX wiek]]u działacze ruchów kulturowo-politycznych: [[iliryzm]]u i [[panslawizm]]u, wprowadzili do języka słoweńskiego liczne słowa zaczerpnięte z [[język serbsko-chorwacki|serbsko-chorwackiego]] i [[język czeski|czeskiego]] – głównie po to, aby zastąpić [[germanizm]]y. Większość z tych zmian przyjęła się, część jednak została zarzucona wraz z dalszym rozwojem języka. W drugiej połowie XIX wieku wielu pisarzy, takich jak [[Fran Levstik]] czy [[Josip Jurčič]] (autor pierwszej słoweńskiej powieści wydanej w [[1866]]), masowo używało serbsko-chorwackich zapożyczeń. U schyłku wieku ta tendencja odwróciła się. Pierwsze pokolenie słoweńskich modernistów (jednym z najbardziej wybitnychnajwybitniejszych przedstawicieli był pisarz [[Ivan Cankar]]) uciekało się do prostszego, nieobciążonego nadmiarem obcych słów języka. W okresie [[Królestwo Jugosławii|Królestwa Jugosławii]] ponownie wzrósł wpływ języka serbsko-chorwackiego. Spotkało się to ze sprzeciwem autorów i intelektualistów młodszego pokolenia, wśród których ważną rolę odgrywali działacze skupieni wokół lewicowego czasopisma ''[[Sodobnost]]'', a także młodsi działacze i autorzy katoliccy. Po [[1945]] roku liczne używane dotąd serbsko-chorwackie słowa zostały wycofane z języka. Spowodowało to paradoksalną sytuację, w której język tekstu z drugiej dekady [[XX wiek]]u jest często bliższy współczesnemu słoweńskiemu, niż teksty z lat 20. i 30.
 
W latach [[1920]]-[[1941]] oficjalny język Królestwa Jugosławii określany był jako "[[język serbsko-chorwacko-słoweński|serbsko-chorwacko-słoweński]]". W praktyce w Słowenii, zarówno w edukacji, jak i w administracji, używano języka słoweńskiego. Niemniej jednak wiele instytucji posługiwało się wyłącznie językiem serbskim, dlatego w życiu publicznym w Słowenii rozpowszechniło się zjawisko dwujęzyczności słoweńsko-serbskiej.