Norma prawna precedensu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
int.
Linia 5:
Zależy od systemu prawnego w którym wyrok został wydany.
 
W [[system prawa kontynentalnego|systemie kontynentalnym]] dla potrzeb interpretacji i wykładni prawa zwykło się sprowadzać wyrok sądowy do normy prawnej przypominającej swoją postacią normę prawa stanowionego ("normę ustawową"). Sąd wydając wyrok w konkretniej sprawie dokonuje bowiem interpretacji przepisów prawa formułując przy tym nową bardziej szczegółową od zawartej w tych przepisach normę prawną. O tym fakcie dowiadujemy się z treści uzasadnienia wyroku, gdzie propozycja takiej nowej normy została podana jak wyjaśnienie podstawy prawnej zapadłego rozstrzygnięcia. Taka też nowa norma prawna jest kwalifikowana później jako teza wyroku<!--tej kwalifikacji dokonuje w Polsce chyba Biuro orzecznictwa działające przy Sądzie Najwyższym, we Włoszech jest w tym celu powołany specjalny urząd.--> i wykorzystywana przy rozstrzyganiu innych spraw w przyszłości<ref>{{odn|Koszowski|2009|s=113-115113–115|ref=nie}}; choć należy zaznaczyć, że autor ten sam nie nazywa takiej nowej bardziej szczegółowej normy prawnej normą wyroku sądowego, tylko traktuje ją jako rezultat sądowej wykładni prawa stanowionego.</ref>.
 
Z kolei w systemie common law w prawie case law uzasadnienie precedensowego wyroku sądowego może zarówno zawierać jak i nie propozycje ogólnej normy prawnej na podstawie której rozstrzygnięto sprawę precedensową i która później mogłaby posłużyć jako podstawa prawna dla spraw przyszłych. W sytuacji pierwszej norma wyroku anglosaskiego przypomina swą postacią normę wyroku sądu w kontynentalnym systemie prawa i jest zwana ruling, holding lub ratio decidendi. Z tym jednak zastrzeżeniem, że jest ona z jednej strony wiążącą a z drugiej podlega distinguishing i overruling. Natomiast w razie braku zamieszczenia takiej normy w uzasadnieniu precedensowego wyroku może być ona "wywnioskowana" na podstawie faktów sprawy precedensowej i jej wyniku{{odn|Koszowski|2009|s=33-5933–59}}.
 
<!--To co poprzednio nie zabardzo było to poprawne merytorycznie albo coś jest norma indywidualna albo generalna, nie może być inaczej. Czym jest precedenes czy w ogóle jest norma a raczej reguła (tj, czy może być sprowadzony do takiej postaci) to zależy od przyjmowanego modelu precedensu. Ponadto to pojęcie jest bardzo wieloznaczne, w systemie cvil law na pewno wyrok sadowy dla potrzeb interpretacji prawa sprowadza się do normy generalno-abstrakcyjnej ale w common law już tak być nie musi. czyli de facto jest na odwrót niż było wcześniej podane -->