Obywatel Kane: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
poprawa linków
Linia 34:
Często uważany za najlepszy film w historii kina<ref name=jeden>[http://www.filmsite.org/afi100filmsA.html AFI's 100 Greatest American Films], data dostępu: 18-07-2011</ref><ref name=dwa>{{Cytuj stronę | url = http://www.theyshootpictures.com/gf1000_top100films.htm | tytuł = The 1,000 Greatest Films | archiwum = http://web.archive.org/web/20130129201044/http://theyshootpictures.com/gf1000_top100films.htm | zarchiwizowano = 2013-01-29 | język = en}}</ref>, szczególnie chwalony za nowatorski sposób realizacji, innowacyjność w zakresie [[narracja|struktury nieliniowej narracji]], [[montaż filmowy|montażu (w tym tzw. montażu wewnątrzkadrowego)]] i [[operator filmowy|zdjęć]]. Film był [[debiut]]em [[reżyser]]skim 25-letniego Orsona Wellesa, który zagrał także rolę tytułową. Nominowany do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscarów]] w dziewięciu kategoriach, otrzymał statuetkę za [[Oscar za najlepszy scenariusz oryginalny|najlepszy scenariusz oryginalny]]<ref name=trzy>[http://www.filmsite.org/citi.html AFI: Citizen Kane (1941)], data dostępu: 18-07-2011</ref>.
 
Jest przykładem [[film z kluczem|film à clef]], czyli przedstawia prawdziwą historię za fasadą fikcyjnego [[scenariusz]]a, używając zmienionych nazwisk<ref>[http://books.google.com/books?id=VxFomoeKT74C&pg=PA131&dq=film+%C3%A0+clef&lr=&ei=mFMTS4H2FpCuzQSZ3737DA#v=onepage&q=&f=false „The films in my life” By François Truffaut, Da Capo Press, 1994, ISBN 0-306-80599-5, 9780306805998, pg 131]</ref>. Opowiada on o życiu i spuściźnie [[Charles Foster Kane|Charlesa Fostera Kane’a]], magnata prasowego, którego pierwowzór stanowi [[William Randolph Hearst]]. Welles użył także kilku wątków autobiograficznych<ref>[http://www.sparknotes.com/film/citizenkane/canalysis.html#Charles-Foster-Kane Citizen Kane: Analyzing Major Characters], dostęp: 19-07-2011</ref> oraz elementów biografii multimilionera [[Harold Fowler McCormick|Harolda McCormicka]], niezwykle aktywnego w promocji swojej drugiej żony, [[Ganna Walska|Ganny Walskiej]], śpiewaczki operowej, zdaniem wielu pozbawionej talentu. W filmie można ją zidentyfikować jako Susan. W czasie, gdy film wchodził do kin, żadna z ponad dwudziestu gazet, które posiadał Hearst nie wspomniała o nim ani słowem.
 
Welles dotychczasową sławę zawdzięczał głównie działalności [[teatr]]alnej i pracy w [[radio|radiu]]. Szczególnie chwalony był za [[Wojna światów (słuchowisko)|słuchowisko ''Wojna światów'']], które uważane jest za najlepiej przygotowaną produkcję radiową w dziejach<ref name="sto">{{cytuj książkę | inni = Emilia Janowska (red.), Dorota Anna Kopczyńska (red.), Marek Byczyński (tłum.) | tytuł = 100 najlepszych filmów świata | wydawca = Firma Księgarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk – Inwestycje Sp. z o.o. | miejsce = Ożarów Mazowiecki | rok = 2008 | isbn = 978-83-7512-846-8}}</ref>. Podpisał kontrakt z wytwórnią [[RKO Pictures]] w 1939. Co niezwykłe, zwłaszcza dla początkującego reżysera, otrzymał pełną swobodę w doborze tematu filmu, obsady aktorskiej i swoich współpracowników. Dostał także prawo decydowania o końcowym kształcie filmu ([[język angielski|ang.]] ''final cut privilege''). Po dwóch nieudanych próbach napisania scenariusza, przygotował go razem z [[Herman J. Mankiewicz|Hermanem J. Mankiewiczem]]. Film nakręcono w 1940, a premierę miał 1 maja 1941.