Królestwo Węgier: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Różne zmiany redakcyjne – linki, apostrofy oraz cudzysłowy.
drobne techniczne
Linia 2:
{{Państwo infobox
|nazwa_oryginalna = Magyar Királyság
|nazwa_polska = Królestwo Węgier
|p1 = Księstwo Węgier
|p1_flaga = Flag of Hungary (11th c. - 1301).svg
Linia 35:
|język_urzędowy = [[język węgierski|węgierski]], [[język chorwacki|chorwacki]]
|język_używany = węgierski, chorwacki, [[Język słowacki|słowacki]], [[Język rumuński|rumuński]]
|stolica = [[Székesfehérvár|Székesfehérvár (Białogród Stołeczny)]] (do pol. XVI wieku)<br />[[Ostrzyhom|Esztergom (Ostrzyhom)]] (do poł. XIII wieku)<br />[[Bratysława]] (w okresie okupacji tureckiej)<br />[[Buda (Budapeszt)|Buda]] (2 poł. XIII w.-1873)<br />[[Budapeszt]] (od 1873)
|ustrój_polityczny =
|typ_państwa = [[monarchia]], od 1867 [[monarchia konstytucyjna|konstytucyjna]]
|głowa_państwa = [[Karol I Habsburg|Karol IV Habsburg]]
|głowa_państwa_opis = [[Władcy Węgier|król]]
Linia 52:
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia =325 411 (1918)
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
Linia 81:
|uwagi = Mapa Królestwa Węgier z 1914
}}
'''Królestwo Węgier''' ([[język{{w węgierskijęzyku|hu|węg.]] ''Magyar Királyság''}}, [[język{{w niemieckijęzyku|de|niem.]] ''Königreich Ungarn''}}, [[język{{w słowackijęzyku|sk|słow.]] ''Uhorské kráľovstvo''}}, [[język{{w rumuńskijęzyku|ro|rum.]] ''Regatul Ungariei''}}, [[język{{w chorwackijęzyku|hr|chorw.]] ''Kraljevina Ugarska''}}, [[język{{w serbskijęzyku|sr|serb.]] ''Краљевина Угарска''}}, [[łacina{{w języku|la|łac.]] ''Regnum Hungariae''}}) – państwo istniejące w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]] od roku [[1000]] do [[1918]]. Po przerwie w latach [[1918]]-[[1920]]1918–1920 ([[Węgierska Republika Ludowa (1918–1919)|Węgierska Republika Ludowa]] oraz komunistyczna [[Węgierska Republika Rad]]) zostało wskrzeszone (zobacz: [[Królestwo Węgier (1920–1946)|Królestwo Węgier w latach 1920–1946]])
 
== Historia ==
=== Lata 1000-1918 ===
{{Osobny artykuł|Historia Węgier|Królestwo Węgier (1526–1867)|Kraje Korony Świętego Stefana}}
Oprócz terytorium dzisiejszej [[Węgry|Republiki Węgierskiej]] w skład Królestwa Węgier wchodziły także: [[Wojwodina]], [[Chorwacja]], [[Słowacja]], [[Siedmiogród]], [[Zakarpacie|Ruś Zakarpacka]] oraz fragmenty terytoriów wchodzących obecnie w skład innych, sąsiednich państw. Od [[1102]] do [[1918]] roku było w unii z [[Królestwo Chorwacji|Królestwem Chorwacji]], a od [[1867]] do [[1918]] – w unii realnej z [[Austria|Austrią]] (w okresie 1526–1867 Królestwo Węgier istniało tylko nominalnie, w praktyce będąc częścią państwa Habsburgów z mniejszą lub większą autonomią).
[[Plik:Coa Hungary Country History med (1915).svg|thumb|left|200px|Herb Wielki Królestwa Węgier (od roku 1915)]]
31 października 1918 Węgry oddzieliły się od Austro-Węgier, i ogłosiły niepodległość, tworząc samodzielne Królestwo Węgier. 16 listopada 1918 ogłoszono republikę, ale król Karol IV nie złożył oficjalnej abdykacji.
 
=== Po 1918 ===
{{Osobny artykuł|Królestwo Węgier (1920–1946)}}
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]], po przerwie w latach [[1918]]-[[1920]]1918–1920 ([[Węgierska Republika Ludowa (1918–1919)|Węgierska Republika Ludowa]] oraz komunistyczna [[Węgierska Republika Rad]]) Węgry znów stały się królestwem (z krótkim epizodem republikańskim), jednak bez króla – nie dopuszczono na tron [[Karol I Habsburg|Karola Habsburga]], państwem rządził jako [[regent]] adm. [[Miklós Horthy]].
 
[[1 lutego]] [[1946]] po raz ostatni ogłoszono Węgry republiką.
 
== Zobacz też ==
* [[historia Węgier]]
* [[władcy Węgier]]
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://3.1911encyclopedia.org/H/HU/HUNGARY.htm Artykuł w Encyklopedii Britannica z 1911 roku na temat Węgier]
 
== Bibliografia ==
* Sroka Stanisław A. ''Historia Węgier do 1526'', Homini, 2000
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://3.1911encyclopedia.org/H/HU/HUNGARY.htm Artykuł w Encyklopedii Britannica z 1911 roku na temat Węgier]
 
{{Austro-Węgry}}