Rodzaj (biologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika Mdadamiec (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Marek Mazurkiewicz.
Znacznik: Wycofanie zmian
zkasowane błendy
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 1:
{{Inne znaczenia|biologii|[[Rodzaj|inne znaczenia]]}}
xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd xd x
'''Rodzaj''' ([[łacina|łac.]] ''genus'', l.mn. ''genera'') – podstawowa, obowiązkowa [[kategoria systematyczna]] obejmująca [[Gatunek (biologia)|gatunek]] lub [[Takson monofiletyczny|monofiletyczną]] grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej [[cecha taksonomiczna|cech taksonomicznych]]. Nazwą '''rodzaj''' określany jest też każdy [[takson]] w randze rodzaju.
 
Kategoriami pomocniczymi dla rodzaju są nadrodzaj (''supergenus'') i podrodzaj (''subgenus'').
 
== Naukowa nazwa rodzaju ==
Zasady tworzenia nazw rodzajowych i gatunkowych opisują Międzynarodowe Kodeksy Nomenklatury [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Botanicznej|Botanicznej]], [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Zoologicznej|Zoologicznej]] i [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Bakterii|Bakterii]].
 
Rodzajowi nadawana jest unikatowa i uninominalna (jednoczłonowa) nazwa, która wchodzi w skład binominalnej (dwuczłonowej) nazwy gatunkowej oraz trynominalnej (trójczłonowej) nazwy podgatunku.
{{osobny artykuł|Binominalne nazewnictwo gatunków}}
Nazwa rodzaju jest rzeczownikiem w mianowniku liczby pojedynczej, pochodzącym z greki, łaciny lub zlatynizowania z innego języka. Ma określony [[rodzaj gramatyczny]] (ang. ''gender'') – męski, żeński lub nijaki – zależny od słowa, od którego ta nazwa pochodzi. Naukową nazwę rodzaju zapisuje się zawsze wielką literą i krojem pisma odróżniającym ją od pozostałego tekstu, a identycznym z krojem epitetu gatunkowego, jeśli wchodzi w skład nazwy gatunku.
 
Na przykład:
# Ptak z gatunku ''Cardinalis cardinalis'' to znany dobrze kardynał.
# ''Ptak z gatunku'' Cardinalis cardinalis ''to znany dobrze kardynał''.
# Ptak z gatunku '''Cardinalis cardinalis''' to znany dobrze kardynał.
# '''Ptak z gatunku''' ''Cardinalis cardinalis'' '''to znany dobrze kardynał'''.
 
Tradycyjnie w tekście prostym stosuje się [[kursywa|kursywę]] (przykład 1).
 
=== Autor nazwy rodzajowej ===
Po nazwie podawane jest nazwisko autora i – oddzielona przecinkiem – data pierwszej publikacji, np. ''Cardinalis'' Bonaparte, 1838.
{{osobny artykuł|autor nazwy (botanika)|autor nazwy (zoologia)}}
 
=== Typy nomenklatoryczne ===
[[Typ nomenklatoryczny|Typem nomenklatorycznym]] rodzaju jest [[gatunek typowy]], czyli gatunek w oparciu o który został opisany dany rodzaj, natomiast na podstawie rodzaju typowego opisywana jest rodzina.
 
== Pozycja taksonomiczna ==
Wyższą od rodzaju kategorią podstawową jest [[rodzina (biologia)|rodzina]], niższą [[gatunek (biologia)|gatunek]].
Pozycja rodzaju w układzie hierarchicznym (z uwzględnieniem kategorii pomocniczych) wygląda następująco.
* '''rodzina'''
* podrodzina
* nadrodzaj
* '''rodzaj'''
* podrodzaj
* '''gatunek'''
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|rodzaj}}
* [[taksonomia roślin]]
* [[taksonomia zwierząt]]
* [[Lista najliczniejszych rodzajów roślin okrytonasiennych]]
 
== Bibliografia ==
# {{Cytuj stronę|url=http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/includes/page.jsp|tytuł=International Code of Zoological Nomenclature|data=1999|opublikowany=International Commission on Zoological Nomenclature|język=en|data dostępu=27 lutego 2010}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://uio.mbl.edu/NomenclatorZoologicus Nomenclator Zoologicus] – indeks nazw rodzajowych w nomenklaturze zoologicznej od 1758 do 2004
* [http://www.zoobank.org/ ZooBank] – oficjalny rejestr nomenklatury zoologicznej Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej (ICZN)
 
{{Kategorie systematyczne}}
 
[[Kategoria:Taksonomia]]