Bilet Edmondsona: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
m Doprecyzowano istotę pomysłu, dodano nagłówek sekcji historia
Linia 42:
 
Bilety kartonikowe i całe towarzyszące im wyposażenie zostało wycofane przez większość zarządów kolei w latach 80./90. XX wieku i zastąpione drukiem w drukarkach. Obecnie bilety Edmondsona można spotkać m.in. na szwajcarskiej kolei RhB. Jedną z ostatnich stacji PKP, na której wydawano bilety kartonikowe była [[Lipowa Tucholska]] (linia [[Maksymilianowo (stacja kolejowa)|Maksymilianowo]] - [[Gdynia]]), gdzie można je było kupić do sierpnia 2002<ref>Informacja pochodzi ze strony [http://trainphoto.pl/pl/wyprawy/ryflaki/ryflaki_pl.htm ''Ostatnie Ryflaki na Pomorzu'']</ref>. Obecnie w Polsce bilety Edmondsona, zgodne z historycznym wzorem, można spotkać na co dzień jedynie na muzealnej [[Kolej Wąskotorowa Rogów – Rawa – Biała|Kolei Wąskotorowej Rogów – Rawa – Biała]], gdzie są normalnie obowiązującym typem biletu na przejazd pociągami rozkładowymi<ref>Informacja z [http://www.fpkw.org/?page_id=21 oficjalnej strony FPKW]</ref>. Bilety Edmondsona są także wydawane okazjonalnie podczas imprez kolejowych organizowanych przez [[Trainspotting (hobby)|miłośników kolei]].
 
== Historia ==
 
Nazwa wywodzi się od wynalazcy – angielskiego urzędnika kolejowego Thomasa Edmondsona (1792–1851).
W 1836 roku Edmondson zatrudnił się jako [[zawiadowca]] stacji w Milton (obecnie Brampton) na kolei [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] – [[Carlisle (stacja kolejowa)|Carlisle]]. Ponieważ podlegali mu m.in. kasjerzy biletowi szybko zauważył, że sposób wystawiania biletów – wypisywanych ręcznie jest męczący, nieefektywny, podatny na błędy i oszustwa oraz trudno jest kontrolować wpływy z kasy.
 
Istotą pomysły Edmondsona było używanie wydrukowanych wcześniej biletów kartonikowych opatrzonych numerem seryjnym. Numery te umożliwiały łatwą kontrolę na koniec dnia liczby sprzedanych biletów i rozliczenie utargu kasjera.
 
Ponieważ kolej Newcastle – Carlisle sceptycznie podeszła do inicjatyw Edmondsona, wynalazca przekonał do swojej koncepcji zarząd linii [[Manchester]] – [[Leeds]], który zatrudnił go na stanowisku [[księgowy|głównego księgowego]]. W 1839 roku system biletów Edmondsona został wdrożony we wszystkich kasach na całej linii. Ponieważ wielu kontrolerów było analfabetami Edmondson wprowadził drukowanie różnych wzorów na kartonikach. Dwa lata po wprowadzeniu swojego systemu Edmondson wypowiedział pracę na kolejach i otworzył w Machesterze własną firmę, pod marką syna – John B. Edmondson, drukującą bilety i dodatkowe wyposażenie do ich sprzedaży<ref>Historia Edmondsona i jego wynalazku jest opisana na stronach [http://www.powerhousemuseum.com/collection/database/?irn=346093 PowerMuseum z Sydney]</ref>.