Zbrodnia w Jasielu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zamach infobox}}
→‎Historia: Poprawiłem nazwę wsi w rejonie której dokonano egzekucji oficerów. Jak sądzę poprzednia nazwa to literówka. Wieś w okolicy Jasiela i Wisłoka nazywa się Moszczaniec i jak sądzę o nią chodziło?
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 24:
Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] we wsi Jasiel istniała [[Strażnica WOP Jasiel|strażnica]] [[Wojska Ochrony Pogranicza|Wojsk Ochrony Pogranicza]], której załoga wobec przeważających sił [[Ukraińska Powstańcza Armia|Ukraińskiej Powstańczej Armii]] podjęła nieudaną próbę ewakuacji w kierunku [[Komańcza|Komańczy]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.skpb.waw.pl/o-nas/wydawnictwa-online/magury-1989/1466-jasiel-straznica.html | tytuł = O strażnicy w Jasielu raz jeszcze | autor = Agnieszka Ciesielska, Jarosław Kaczkowski | data = 2009-04-11 | opublikowany = skpb.waw.pl | data dostępu = 2017-07-12}}</ref>. 19 marca 1946 grupa WOP i [[Milicja Obywatelska|MO]] w sile około 70 żołnierzy dotarła do strażnicy WOP w Jasielu, w celu ewakuowania jej 30-osobowej załogi. W związku z działalnością w rejonie odpowiedzialności strażnicy dużych oddziałów UPA, 20 marca 1946 roku grupa operacyjna 38 komendy odcinka Zagórze i załoga strażnicy Jasiel liczące w sumie 98 żołnierzy, opuściły rejon zakwaterowania we wsi Jasiel pod dowództwem por. Jana Gierasika. Zostały wtedy zaatakowane i rozbite przez sotnie UPA. W walce zginęło dwóch żołnierzy, kilkunastu zostało rannych, jeden oficer i dwóch żołnierzy przedostało się za granicę do Czechosłowacji. Pozostali, w liczbie 94 żołnierzy (w tym sześciu oficerów i czterech milicjantów), po wyczerpaniu się zapasów amunicji, zostali wzięci do niewoli. Oficerowie i milicjanci zostali przez Ukraińców od razu rozstrzelani, a pozostałych żołnierzy poddano weryfikacji, wybierając aktywnych w walce z UPA oraz posiadających radzieckie odznaczenia. Łącznie śmierć poniosło prawdopodobnie 60 żołnierzy i 4 milicjantów; według [[Łukasz Kuźmicz|Łukasza Kuźmicza]] 66<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.kuzmicz.pl/tlo-historyczne/napady-upa | tytuł = Napady UPA na posterunki MO i strażnice WOP | autor = [[Łukasz Kuźmicz]] | opublikowany = kuzmicz.pl | data dostępu = 2017-07-12}}</ref>, według innego źródła 66 żołnierzy i 5 milicjantów<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = W rocznicę WOP i tragedii w Jasielu | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = Nr 138 z 15-16 czerwca 1985 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/publication/9008}}</ref>.
 
Egzekucja oficerów miała miejsce w rejonie leśniczówki koło wsi [[MszaniecMoszczaniec]] a podoficerów i szeregowców na wzgórzu koło Wisłoka Górnego. Dwudziestu żołnierzy puszczono wolno<ref>[[Grzegorz Motyka (historyk)|Grzegorz Motyka]]: ''W kręgu „Łun w Bieszczadach”'', Warszawa 2009, s. 20–21.</ref>. W czasie egzekucji rzucił się do ucieczki i mimo pościgu zbiegł szer. Paweł Sudnik{{odn|Jarosiński|2000|s=81}}, który później relacjonował: „Wszystkim kazali się położyć twarzą do śniegu. Kilku [[Stepan Bandera|banderowców]] przystąpiło do zdzierania z nas mundurów. Pierwszego żołnierza wtrącili na dno wykopu i któryś z nich strzałem w tył głowy pozbawił go życia. Potem mnie pchnęli na krawędź wykopu”. Z pola walki uratowali się również ppor. Marian Myślicki, sierż. Warat i szer. Kowalenko. Ukryli się w stodole i w nocy przeszli na stronę Czechosłowacji. Pozostałych żołnierzy odarto z mundurów, pobito i puszczono wolno. Pod Jasielem zginęli: por. Jan Giersik, por. Bolesław Arabski, por. Władysław Szewczykowski, por. Jerzy Giernatowski oraz chor. Stanisław Gąsek i chor. Stanisław Papierzański.
 
Akcją napadu i egzekucji przeprowadziły wspólnie sotnie UPA dowodzone przez [[Stepan Stebelski|Stepana Stebelskiego ps. „Chrin”]] i Wołodymyra Hoszki ps. „Myron”<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.radiomaryja.pl/multimedia/reportaz-zbrodnia-upa-w-jasielu/ | tytuł = Reportaż: Zbrodnia UPA w Jasielu | data = 2016-05-13 | opublikowany = radiomaryja.pl | data dostępu = 2017-07-12}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://niezlomni.com/zbrodnia-upa-w-jasielu-bestialski-mord-na-60-zolnierzach/ | tytuł = Zbrodnia UPA w Jasielu. Bestialski mord na 60 żołnierzach | data = 2016-05-24 | opublikowany = niezlomni.com | data dostępu = 2017-07-12}}</ref>.