Holenderska choroba wiązu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
zamiana martwego linku na zinwentaryzowany |
||
Linia 5:
Grzyb ''Ophiostoma ulmi'' rozprzestrzenił się w [[Europa|Europie]] po 1910 roku, do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] trafił w 1927 roku, do [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] wraz z przywożonym z [[drewno (technika)|drewnem]] w 1928 roku. ''Ophiostoma himal-ulmi'' jest [[endemit|gatunkiem endemicznym]] dla zachodnich [[Himalaje|Himalajów]]<ref name=Brasier,1>Brasier, C. M. & Mehotra, M. D. (1995). Ophiostoma himal-ulmi sp. nov., a new species of Dutch elm disease fungus endemic to the Himalayas. ''Mycological Research'' 1995, vol. 99 (2), pp. 205-215 (44 ref.) ISSN 0953-7562. Elsevier, Oxford, UK. </ref>. Ostatni ze sprawców, najgroźniejszy ''Ophiostoma novo-ulmi'', został opisany w 1940 roku i odnotowywany był od końca lat 60. XX wieku<ref name=Spooner>Spooner B. and Roberts P. 2005. Fungi. Collins New Naturalist series No. 96. HarperCollins Publishers, London</ref> w zniszczonych [[drzewostan]]ach wiązowych obu kontynentów. Pochodzenie ''O. novo-ulmi'' jest nieznane, istnieje jednak hipoteza, że jest hybrydą pomiędzy ''O. ulmi'' i ''O. himal-ulmi''<ref name=Brasier,2> Brasier, C. M. (1996). New horizons in Dutch elm disease control. Pages 20-28 in: Report on Forest Research, 1996. Forestry Commission. HMSO, London, UK.[7] </ref>, która pojawiła się w [[Chiny|Chinach]].
Choroba ma duże znaczenie gospodarcze, głównie w zadrzewieniach miejskich, parkowych i przydrożnych. Powoduje początkowo zamieranie gałęzi a później całych drzew<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20120913051638/http://www.ag.ndsu.edu:80/pubs/plantsci/trees/pp324w.htm|tytuł=Dutch Elm Disease (North Dacota State University)|data dostępu=2010-06-30|język=en}}</ref>. Najbardziej narażone są drzewa sadzone przy drogach i w miastach, w mniejszym stopniu drzewa w lasach. Najbardziej podatny jest [[wiąz polny]], ale choroba występuje na wszystkich gatunkach wiązów<ref name=fito>{{cytuj książkę |nazwisko=red.: Selim Kryczyński i Zbigniew Weber|tytuł=Fitopatologia. Tom 2. Choroby roślin uprawnych|rok= 2011|wydawca=PWRiL |miejsce=Poznań |isbn =978-83-09-01077-7 |strony =267-269}}</ref>.
== Objawy ==
Pierwsze objawy widoczne są już w maju. Charakterystyczne jest [[więdnięcie]] najmłodszych liści i pędów oraz zamieranie gałęzi, konarów postępujące od wierzchołka drzewa w dół. Zamarłe liście blakną, brunatnieją i przez długi czas utrzymują się na drzewie. Na silnie porażonych drzewach w krótkim czasie nagle więdną całe gałęzie. Bezpośrednią przyczyną więdnięcia i obumierania jest przerwanie przepływu wody w naczyniach przez [[wcistki]] i substancje gumowe zatykające naczynia. Choroba zazwyczaj w ciągu roku lub dwóch lat doprowadza do śmierci drzewa, ale może także trwać kilka, a nawet kilkanaście lat. Na takich chorujących wiązach stopniowo odpadają obumarłe gałęzie, inne zasychają, a ich końce zakrzywiają się. Drzewa słabną i w końcu obumierają. Na przekroju porażonych gałęzi widoczne są brunatne przebarwienia najmłodszych naczyń; na przekroju poprzecznym w postaci plamek, na przekroju podłużnym w postaci smug<ref name=fito/>.
Linia 17:
* w lasach w kwietniu i w końcu lipca można wykładać nieokorowane pnie wiązów jako pułapki na ogłodki. Gdy zostaną przez ogłodki zasiedlone, pnie należy zniszczyć wraz z ogłodkami
* wskazana jest uprawa gatunków i odmian odpornych. Duża odporność wykazuje np. [[wiąz syberyjski]] (''Ulmus pumilla'') oraz niektóre mieszańce ''Ulmus'' × ''hollandica''
Ochronę chemiczną stosuje się wyjątkowo, tylko dla ochrony cennych wiązów parkowych. Opryskuje się je w marcu, przy temperaturze powyżej 0
== Przypisy ==
| |||