Śląsk Opawski: Różnice pomiędzy wersjami

'''Śląsk Opawski''' (Śląsk karniowsko-opawski; [[język{{w czeskijęzyku|cs|czes.]] ''Opavské Slezsko''||, [[Język{{w niemieckijęzyku|de|niem.]] ''Troppauer Schlesien''}}) – część [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] (oraz skrawek [[Dolny Śląsk|Dolnego]] - w przybliżeniu [[powiat Jesionik]]) należąca do [[Czechy|Czech]] z ośrodkiem w [[Opawa|Opawie]].

Tereny te zamieszkiwało we wczesnym średniowieczu śląskie plemię [[Golęszycy|Golęszyców]], których zdaniem historyków centralny gród był w miejscu dzisiejszych [[Holasovice|Holasovic]], jednak brak dowodów archeologicznych czyni wspomnianą lokalizację wątpliwą<ref name="hgś">{{Cytuj książkę |nazwisko = Žáček | imię = Rudolf | tytuł = Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. | wydawca = Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej | miejsce = | rok = 2011 | strony = 98 | isbn = 978-83-60470-41-1}}</ref>. Wraz z resztą Śląska wW wiekach [[X wiek|X]]-[[XII wiek|XII]] stanowiły przedmiot ciągłych wojen polsko-czeskich. W wyniku [[pokój kłodzki|pokoju kłodzkiego]] kończącego pięcioletnią wojnę ([[1132]]-[[1137]]) [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]] z [[Sobiesław I Przemyślida|Sobiesławem I]], większość Śląska pozostała przy Polsce, zaś [[ziemia kłodzka]] i Śląsk Opawskiopawska przypadły Czechom i w początkowym okresie istnienia osady Opawa była częścią [[Margrabstwo Moraw|Margrabstwa Moraw]] i [[archidiecezja ołomuniecka|diecezji ołomunieckiej]] (do którego większa część regionu należała aż do 1978).

W [[1269]] król Czech, [[Przemysł Ottokar II]], osadził na tronie utworzonego księstwa opawskiego swego syna z pozamałżeńskiego związku, [[Mikołaj I Opawski|Mikołaja I]], który dał początek [[Książęta opawsko-raciborscy|śląskiej linii Przemyślidów]] rządzącej księstwami opawskim (do [[1456]]), karniowskim (do [[1474]]), a potem także raciborskim (do [[1521]]) i integracji regionu z Górnym Śląskiem, którego częścią była już zdecydowanie przynajmniej od końca XV wieku (doba integracji administracyjnej przeprowadzonej przez króla węgierskiego [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]]).

Północna, znajdująca się w [[Jesioniki|Jesionikach]] część, znajdowała się w obrębie kościelnego [[Księstwo Nyskie|księstwa nyskiego]] i [[archidiecezja wrocławska|diecezji wrocławskiej]], będącego własnością biskupów wrocławskich (w [[Javorník (powiat Jesionik)|Javorníku]] znajduje się dawna letnia siedziba biskupia).

Po [[wojny śląskie|wojnach śląskich]] ([[1740]]-[[1763]]), Śląsk opawsko-karniowski (bez obszaru [[dystrykt kietrzański|dystryktu kietrzańskiego]]) wraz ze [[Śląsk Cieszyński|Śląskiem Cieszyńskim]] stały się jedynymi śląskimi terenami pozostałymi w granicach [[Monarchia Habsburgów|państwa Habsburgów]]. Tereny te posiadały szeroką autonomię, jej specyfikę urozmaicały również wciąż istniejące [[morawskie enklawy na Śląsku]]. Śląsk opawski zwany był wówczas ''Śląskiem zachodnim'' ({{w języku|de|Westschlesien}}) i wraz ze ''Śląskiem wschodnim'' ({{w języku|de|Ostschlesien}}) – czyli Księstwem Cieszyńskim tworzył w nomenklaturze habsburskiej ''Księstwo Dolnego i Górnego Śląska'' z centrum w Opawie.

W [[1918]] roku po upadku imperium [[Habsburgowie|Habsburgów]] całość tych ziem znalazła się w Czechosłowacji. Także należący wcześniej do Cesarstwa Niemiec, a zamieszkany częściowo przez ludność czeską[[Morawcy|morawską]] [[kraik hulczyński]] (południowa część [[Powiat raciborski (1818–1945)|powiatu raciborskiego]]) między [[Opawa|Opawą]], [[Ostrawa|Ostrawą]] i [[Bogumin]]em, został przekazany [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]].

Jednak w większości Śląsk opawskiOpawski zamieszkiwali – zwłaszcza pogórskie obszary [[Jesioniki|Jesioników]] w północnej części z główny ośrodkiem w [[Krnov|Karniowie]] – [[Niemcy sudeccy]], będący potomkami osadzanych w średniowieczu na całym południu Śląska niemieckich kolonistów z [[Turyngia|Turyngii]] i [[Frankonia|Frankonii]]. Ludność czeska posługująca się [[gwary laskie|gwarami laskimi]] zamieszkiwała głownie kotlinę, najdogodniejszą rolniczo, wokół miasta Opawy.

Pod koniec międzywojnia stało się to pretekstem do hitlerowskich nacisków na Czechosłowację. W [[1938]] wraz z innymi ziemiami pogranicza czesko-niemieckiego i austriackiego Śląsk opawski został przekazany III Rzeszy na mocy [[układ monachijski|układu monachijskiego]] i stał się częścią [[Kraj Sudetów|Kraju Sudetów]]. Po II wojnie światowej niemal wszyscy Niemcy zostali przymusowo wysiedleni. W 1978 powstała [[diecezja ostrawsko-opawska]], kończąc wielowiekowy okres przynależności regionu do diecezji ołomunieckiej i wrocławskiej.