Cyfry hinduskie: Różnice pomiędzy wersjami

Większość [[Systemy pozycyjne|pozycyjnych]] [[Dziesiętny system liczbowy|dziesiętnych]] [[Systemy liczbowe|systemów liczbowych]] na świecie pochodzi z [[Indie|Indii]], gdzie narodziła się koncepcja numerologii pozycyjnej. Cyfry indyjskiehunduskie<ref name="Podlas">{{Cytuj | autor=Jolanta Podlas | tytuł=Narodziny cyfr | url=http://www.sp-zamosc.eu/doc/Jolanta_Podlas_cyfry.pps | data dostępu=2018-06-03}}</ref> zwane również indyjskimi<ref>{{Cytuj | autor=Yves Thoraval | tytuł=Słownik cywilizacji muzułmańskiej | miejsce=Katowice | wydawca=Książnica | data=2006 | s=18, 68 | isbn=83-7132-979-2}}</ref> znane są w kulturze zachodniej jako [[cyfry arabskie]]<ref name="slownik">{{Cytuj | autor=Yves Thoraval | tytuł=Słownik cywilizacji muzułmańskiej | miejsce=Katowice | wydawca=Książnica | data=2006 | s=68 | isbn=83-7132-979-2}}</ref>, gdyż [[Arabowie]] rozprzestrzenili je w Europie w [[Średniowiecze|średniowieczu]]<ref name="Podlas" />. Cyfr pierwotnie zapisywane w [[sanskryt|sanskrycie]] rozpropagował perski matematyk [[Al-Chuwarizmi]]<ref name="slownik" />.

Poniżej jest lista cyfr indyjskichhinduskich i ich nowożytna forma w [[Pismo dewanagari|dewanagari]], odpowiednik europejski (arabski) i wymowa w [[Sanskryt|sanskrycie]].

!Nowożytny<br>Dewanagari||Cyfry arabskie|| WymowaZapis liczebnika<br>w Sanskryciesanskrycie (rdzeń) || Transkypcja

|style="font-size:200%"|० || [[0 (liczba)|0]] || śūnya ({{j|sa|शून्य)}} || śunja

|style="font-size:200%"|१ || [[1 (liczba)|1]] || éka ({{j|sa|एक)}} || eka

|style="font-size:200%"|२ || [[2 (liczba)|2]] || dvi ({{j|sa|द्वि)}} || dwi

|style="font-size:200%"|३ || [[3 (liczba)|3]] || tri ({{j|sa|त्रि)}} || tri

|style="font-size:200%"|४ || [[4 (liczba)|4]] || catúr ({{j|sa|चतुर्)}} || ćatur

|style="font-size:200%"|५ || [[5 (liczba)|5]] || pañca ({{j|sa|पञ्च)}} || pańća

|style="font-size:200%"|६ || [[6 (liczba)|6]] || ṣáṣ ({{j|sa|षष्)}} || szasz

|style="font-size:200%"|७ || [[7 (liczba)|7]] || saptá ({{j|sa|सप्त)}} || sapta

|style="font-size:200%"|८ || [[8 (liczba)|8]] || aṣṭá ({{j|sa|अष्ट)}} || aszta

|style="font-size:200%"|९ || [[9 (liczba)|9]] || náva ({{j|sa|नव)}} || nawa

Ponieważ sanskryt jest [[Języki indoeuropejskie|językiem indoeuropejskim]], słowa dla cyfr są podobne do odpowiedników z [[Język grecki|greki]] i [[Łacina|łaciny]]. Słowo ''śunyaśunja'' dla zera oznaczającego „pustkę”<ref>{{Cytuj | autor=Krzysztof Ciesielski, Zdzisław Pogoda | tytuł=Matematyczna bombonierka | data=2016 | wydawca=Demart SA | miejsce=Warszawa | s=30 | isbn=978-83-7427-851-5}}</ref> zostało przetłumaczone na [[język arabski]] terminem „صفر” ''sifr'', oznaczającym „nic”, który stał się terminem ''zero'' w wielu językach europejskich od łaciny średniowiecznej ''zephirum'' (arabskie ''sifr'')<ref name="Zero">[http://www.etymonline.com/index.php?term=zero Online Etymological Dictionary]</ref>.