Grupa hydroksylowa: Różnice pomiędzy wersjami

'''Grupa hydroksylowa''', grupa wodorotlenowa (-OH) – [[wartościowość|jednowartościowa]] [[grupa funkcyjna]] zbudowana z [[atom]]uatomu [[tlen]]utlenu i [[wodór|wodoru]].

W [[Związekzwiązki nieorganicznynieorganiczne|związkach nieorganicznych]] grupa hydroksylowa związana z atomem [[metale|metalu]] tworzy [[wodorotlenki]] i [[hydroksosole]]. W wodorotlenkach metali o małej [[elektroujemność|elektroujemności]] grupa hydroksylowa związana jest z metalem [[wiązanie jonowe|wiązaniem jonowym]]^-.

Grupa hydroksylowa związana z [[Metale|metalami]] tworzy [[zasady]], w których wiązanie jonowe występuje między atomem [[tlen]]utlenu i [[wodór|wodoru]] grupy hydroksylowej. Pod wpływem wody z kwasów oddysocjowuje [[jon wodorowy]].

W [[chemia organiczna|chemii organicznej]] jest to [[grupa funkcyjna]] [[Alkohole|alkoholi]] i [[fenol]]i oraz stanowi fragment [[grupa karboksylowa|grupy karboksylowej]], charakterystycznej dla [[kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]].

Jeśli grupa -OH połączona jest z tetraedrycznym [[atom]]ematomem węgla, to związek taki nosi nazwę [[Alkohole|alkoholu]]. W cząsteczkach alkoholi wielowodorotlenowych grupy -OH muszą być związane z różnymi atomami węgla. Układy zawierające dwie grupy -OH związane z tym samym atomem węgla są zazwyczaj nietrwałe. Tracą one cząsteczkę [[woda|wody]], przechodząc w związki zawierające wiązanie [[grupa karbonylowa|karbonylowe]] (>C=O).

Jeśli grupa -OH jest przyłączona do atomu węgla połączonego wiązaniem podwójnym z innym atomem węgla (oprócz układów aromatycznych), to wówczas takie połączenia nazywa się [[Enole|enolami]]. Enole są jednak bardzo nietrwałe i ulegają przegrupowaniu do związków zawierających grupy karbonylowe. Związki aromatyczne zawierające grupy hydroksylowe to [[fenole]] i [[polifenole]].

Jeżeli atom węgla oprócz grupy hydroksylowej zawiera grupę karbonylową, to ugrupowanie takie nazywa się grupą karboksylową -COOH, charakterystyczną dla [[kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]].

Związki, w których występują grupy hydroksylowe i inne grupy funkcyjne, nazywa się przez dodanie przedrostka hydroksy-„hydroksy”, np.na przykład [[Hydroksykwasy|hydroksykwas]] i, [[Hydroksyaminy|hydroksyamina]].

* [[jon wodorotlenowywodorotlenkowy]]