Atos: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m →‎Cechy postaci: prawidłowy zapis "niemająca"
ę się
Linia 9:
Na osobowość Atosa decydujący wpływ wywiera młodość. W przeciwieństwie do swoich przyjaciół, którzy wywodzą się z ubogiej [[Szlachta|szlachty]], dla której kariera [[siły zbrojne|wojskowa]] lub [[duchowieństwo|duchowna]] stanowi jedyną możliwość zdobycia życiowej pozycji, Atos pochodzi z rodziny [[Arystokracja|arystokratycznej]], wielkich [[magnat]]ów prowincji Berry. Przodkowie Atosa bywali przyjaciółmi królów francuskich – konkretnie [[Franciszek I Walezjusz|Franciszka I]], który utraciwszy własną [[szpada|szpadę]] w bitwie przeciwko [[Habsburgowie|Habsburgom]] we [[Włochy|Włoszech]], posługiwał się [[rapier]]em podanym mu przez przodka Atosa. W dowód przyjaźni i wdzięczności [[król]] podarował temuż przodkowi wspaniałą szpadę, którą Atos otacza wielka czcią. Atos uzyskuje nie tylko znakomite wychowanie [[Żołnierz|żołnierskie]], ale także głęboką wiedzę w wielu dziedzinach, od znajomości języków (jedyny mówi biegle zarówno po [[Łacina|łacinie]], jak i po [[język angielski|angielsku]] czy [[język hiszpański|hiszpańsku]]), naukach ścisłych (jest m.in. przygotowany do służby w marynarce), po umiejętności potrzebne wyłącznie arystokracji (sztuka polowania z [[Sokoły|sokołami]], znajomość [[heraldyka|heraldyki]], manier itd., czym potrafi zadziwić nawet [[Ludwik XIII|Ludwika XIII]], kochającego formy towarzyskie). W konsekwencji charakter Atosa przejawia dwie zasadnicze cechy. Oto z jednej strony hrabia de la Fère jest osobą absolutnie szlachetną, pozbawioną całkowicie [[materializm]]u, co w późniejszych częściach sagi o [[Muszkieterowie gwardii|muszkieterach gwardii]] przybiera zresztą groteskowe formy. Atosa nie interesują [[pieniądz]]e, nie tyle wydaje je lekko, co po prostu dostojnie rozdaje w sposób naturalny dla człowieka, któremu z urodzenia nigdy nie przyszło martwić się o środki finansowe. Gdy przychodzi mu klepać biedę, tak jak i pozostałym kolegom (kwestia ekwipunku na wyprawę do la Rochelle), kładzie się na [[tapczan]]ie i postanawia nie wychodzić z domu, dopóki pieniądze same go nie znajdą. Robi to flegmatycznie i dostojnie, i rzeczywiście, pieniądze znajdują się same. Rzucić sakiewkę pełną [[złoto|złota]] zdobytą na przeciwniku pokonanym w pojedynku lokajom własnych przeciwników przychodzi mu tak łatwo, że wspominający go w późniejszych czasach Planchet wykrzykuje z respektem: „Hrabia siał złotem jak burza gradem!” (chociaż pozbawiony był środków do życia). Atos, jako wielki pan, potrafi także ocenić zdarzenia, które przerastają zwykłego szlachetkę. Kiedy d’Artagnan w zapale chce jechać do księcia Buckinghama podczas [[Oblężenie|oblężenia]] Rochelle, Atos natychmiast zwraca mu chłodno uwagę, że usługi dla [[Anglicy|Anglika]] podczas wojny równałyby się zdradzie. Jest to zatem osoba, której nieobce jest poczucie [[Honor (etyka)|honoru]] narodowego i umiejętność oceny sytuacji politycznej. Atos posiada także znakomite cechy dowódcze. Jednakże [[hrabia]] generalnie nie wykorzystuje własnych wielkich zdolności, które mogłyby mu zapewnić świetną karierę. Żyje ciągle poczuciem własnej wielkości, a gdy d’Artagnan ofiarowuje mu patent [[porucznik]]a muszkieterów oznajmia spokojnie: „Dla Atosa to za dużo, dla hrabiego de la Fère za mało”. Tym sposobem nie osiąga niczego. Atos jest człowiekiem, na którego przyjaciele zawsze mogą liczyć. Osobiście niezwykle odważny, nie ma potrzeby wspominać, że jest doskonałym szermierzem i strzelcem. Atos jest też naturą delikatną i w stosunku do innych ludzi najbardziej wrażliwym spośród wszystkich czterech przyjaciół. Przejawia się to w licznych sytuacjach, ważniejszych i mniej ważnych. Przykładowo, w początkowych scenach „Trzech muszkieterów”, gdy d’Artagnan poznaje przyszłych przyjaciół urażając wszystkich trzech przypadkowo podczas pościgu za „człowiekiem z Meung”. Atos jako jedyny – w przeciwieństwie do [[Portos]]a i [[Aramis]]a – jest skłonny ostatecznie zaniechać pojedynku z [[d’Artagnan]]em, chociaż reaguje ostro na uderzenie go w ranę. Widząc bowiem młokosa, potrafi zapewne zrezygnować z satysfakcji, która (w jego przekonaniu) musiałaby zakończyć się śmiercią młodziana (dopiero d’Artagnan zawraca i sam ponawia spór, na wypowiedziane przez Atosa słowa dotyczące grzeczności). Atosa cechuje także zimna [[krew]], żaden z pozostałych przyjaciół nie może z nim równać się, jeżeli chodzi o spokój w obliczu niebezpieczeństwa. To samo dotyczy konwersacji z najwyższymi dostojnikami państwowymi, takimi jak kardynał [[Armand Jean Richelieu|Richelieu]], czy z koronowanymi głowami.
 
Obok powyższych zalet Atosa cechuje jednak jedna zasadnicza wada, a mianowicie niemająca granic miłość własnego honoru. Atos nigdy nie uchybi własnemu słowu, choćby miał budzić swojego wierzyciela o piątej nad ranem, by zwrócić mu [[Dług (ekonomia)|dług]]. Z drugiej jednak strony, [[hrabia]] przejawia zachowania, które można by nazwać obłędem (gdyby ktoś nie znał jego opanowanej osobowości) jeśli ktoś naraża jego honor na uszczerbek. Najważniejszym przejawem tego jest zachowanie wobec Milady, wówczas własnej [[Małżonkowie|żony]]. Poślubił ją ujęty jej nadzwyczajna urodą, nic zresztą poza tym o niej nie wiedząc. Gdy na [[Polowanie|polowaniu]] odkrywa u niej piętno na ramieniu (dodajmy, że nieszczęsna Milady była wówczas nieprzytomna), oszalały z bólu, ogłuszony własną hańbą wykonuje natychmiast wyrok: wiesza własną żonę nieprzytomną na [[drzewo|drzewie]] (jak się później okazuje, nieskutecznie). Zhańbiony tak okrutnie, nie mogąc kontynuować dotychczasowego życia, wyrzeka się [[Rodzina (socjologia)|rodziny]] i zaciąga w szeregi zuchów pana de Treville, aby pod opończą prostego muszkietera i przybranym nazwiskiem odpokutować splamienie honoru. W chwili, gdy poznajemy Atosa w „Trzech muszkieterach” jest on jeszcze człowiekiem młodym, ma około 36 lat (wynika to z rozmowy z d’Artagnanem w rozdziale Żona Atosa, w którym [[hrabia]] stwierdza, że miał w chwili ślubu z Milady lat 25, ona zaś 16. Tymczasem w późniejszej scenie, w której d’Artagnan chroni się w domu Atosa przed pościgiem po ucieczce z domu hrabiny de Winter, przyjaciele określają jej wiek na ok. 28 lat. Przy różnicy lat 9 – Atos miał wówczas zatem ok. 36-37 lat)i świadomość popełnienia zbrodni nie ima się go. Jest wciąż głęboko przekonany, że wyrządzono mu straszną krzywdę i złamano mu [[życie]] (,,wielki jak człowiek, który wycierpiał wiele”). Nic we życiu nie jest już w stanie go poruszyć. Jego zgorzknienie przejawia się w dwóch aspektach. Po pierwsze, Atos jest obojętny wobec [[kobieta|kobiet]]. Chociaż jest najpiękniejszy spośród przyjaciół (jego uroda przyprawiała o rozpacz Aramisa, który stale dbał o siebie i używał licznych [[Krem (kosmetyk)|kremów]], podczas, gdy Atos nie używał żadnych i w ogóle nie dbał o siebie, a jak się zaraz okaże, wręcz katował swój organizm), nie ma żadnej [[Metresa|kochanki]] i pogardliwie odrzuca zaloty pań i panien. Po drugie, Atos pije. Piją wprawdzie wszyscy, niemniej jednak szlachetny hrabia przeraża nawet swoich przyjaciół, którzy wszak nie gardzą uciechami światowymi. Atos pije codziennie, często cały dzień (jedynym ograniczeniem jest tutaj służba, której nigdy nie uchybia), a [[wino]] jest jego jedyną rozrywką (poza służbą właściwie zajmujęzajmuje się tylko winem, którego zresztą jest wielkim znawcą). W dodatku upija się na smutno, a swojego służącego, dzielnego Grimauda, oducza mówić. Atos przestaje pić dopiero po odnalezieniu [[syn]]a, a nie wiedzący o tym d’Artagnan obawia się, że jego przyjaciel stać się musiał już ludzkim wrakiem. Należy także wskazać, że Atos nie unika [[hazard]]u, chociaż jest on dla niego jedynie rozrywką, nie zaś źródłem przychodów, i z zimną krwią potrafi grać i przegrywać (bądź wygrywać) o majątek swój, jak i np. d’Artagnana.
 
Postać Atosa może być jednak właściwie oceniona jedynie przez [[pryzmat]] jego zachowań w sytuacjach ekstremalnych. Tam, gdzie w grę wchodzi przyjaźń, wśród najgorszych niebezpieczeństw albo w sytuacjach, gdy pozostali przyjaciele unoszą się [[Egoizm (psychologia)|egoistycznymi]] pobudkami, hrabia de la Fère ukazuje swoją prawdziwą wielkość. Potrafi natychmiast poświęcić własne interesy, gdy wymaga tego dochowanie przyjaźni, nigdy nie zawaha się w decydującym momencie, dając przykład i pociągając za sobą pozostałych. Potrafi upominać się o przyjaciół wobec kardynała albo [[Anna Austriaczka (1601–1666)|Anny Austriaczki]] (inna sprawa, że bezskutecznie). Atos jest jedynym spośród przyjaciół, z którym pozostali nigdy nie kłócą się (cała reszta co jakiś czas przeżywa spięcia).